| Thúc đẩy doanh nghiệp mở rộng thương mại điện tử xuyên biên giới Chống lừa đảo trực tuyến dịp cao điểm mua sắm cuối năm Thương mại điện tử Việt Nam bước vào kỷ nguyên tăng trưởng mới |
![]() |
| Livestream là phương thức quảng bá và bán hàng trực tuyến phổ biến, đặc biệt với nông sản và sản phẩm địa phương. |
Kinh tế số tiếp tục tăng tốc, TMĐT dẫn dắt tăng trưởng
Phát biểu tại Diễn đàn Chuyển đổi số ngành Công Thương năm 2025, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, kinh tế số Việt Nam đang cải thiện rõ rệt và trở thành trụ cột mới giúp nâng cao năng suất, mở rộng thị trường và gia tăng khả năng chống chịu của nền kinh tế.
Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương, kinh tế số Việt Nam dự kiến đạt 39 tỷ USD, thuộc nhóm tăng trưởng nhanh nhất khu vực, trong đó, TMĐT được dự báo vượt mốc 25 tỷ USD trong năm 2025 và tiếp tục là trụ cột chính của nền kinh tế số.
Ông Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh, Chính phủ xác định năm 2025 là năm tăng tốc triển khai Nghị quyết số 57/NQ-TW về chuyển đổi số, trong đó đặt ra yêu cầu ngành Công Thương phải đổi mới mạnh mẽ, toàn diện hơn để tận dụng cơ hội từ chuyển đổi kép: chuyển đổi số và chuyển đổi xanh.
Báo cáo về định hướng chuyển đổi số ngành Công Thương năm 2026, ông Hoàng Ninh, Phó Cục trưởng Cục TMĐT tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) khẳng định, chuyển đổi số tiếp tục được xác định là nhiệm vụ chiến lược, gắn với chuyển đổi xanh và phát triển bền vững.
Ông Ninh cho biết, TMĐT tiếp tục là động lực tăng trưởng chính của kinh tế số. Quy mô TMĐT B2C năm 2024 đạt khoảng 25 tỷ USD, chiếm 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng.
Song song với đó, chuyển đổi số trong công nghiệp ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực: chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 8,4%, mức cao nhất trong 5 năm; khoảng 90% doanh nghiệp chế biến, chế tạo đã triển khai một phần giải pháp số; 35% doanh nghiệp ứng dụng robot và cảm biến trong sản xuất; 10 - 12% đạt mức nhà máy thông minh 3.0.
Theo ông Hoàng Ninh, kinh tế số Việt Nam dự kiến đạt 39 tỷ USD vào năm 2025; hơn 40 doanh nghiệp khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo (AI) thu hút 123 triệu USD vốn tư nhân; 81% người dùng tương tác với AI hàng ngày và 96% bày tỏ sự tin tưởng vào các tác nhân AI.
Giai đoạn 2025 - 2030: TMĐT tiếp tục là động lực trung tâm
Thị trường TMĐT tăng trưởng mạnh, quy mô giao dịch ngày càng lớn đòi hỏi các doanh nghiệp phải đổi mới hệ thống vận hành, đầu tư công nghệ và dữ liệu, tuân thủ chuẩn hóa để đảm bảo an toàn.
Chuyển đổi số và chuyển đổi xanh được xem là hai yếu tố đồng hành trong giai đoạn tới. Theo các chuyên gia, TMĐT phát triển càng nhanh thì yêu cầu tối ưu logistics, giảm phát thải và nâng cao tính bền vững trong chuỗi cung ứng càng trở nên cấp thiết. Đây là yếu tố quan trọng trong chiến lược phát triển TMĐT mạnh, xanh và an toàn.
Trong bối cảnh đó, yếu tố an toàn thông tin được đặt ra như một thách thức, khi mức độ số hóa diễn ra sâu rộng. Bà Nguyễn Như Quỳnh, đồng sáng lập, Giám đốc vận hành Tổ chức Chống lừa đảo nhận định rằng, cùng với sự mở rộng của chuyển đổi số, nguy cơ tấn công mạng gia tăng tương ứng. Các hình thức tội phạm công nghệ cao như lừa đảo trực tuyến, giả mạo email/thông tin đối tác để thay đổi điều khoản thanh toán, tấn công vào hệ thống vận hành công nghiệp hay gian lận thương mại xuyên biên giới đang diễn biến ngày càng phức tạp.
Theo bà Quỳnh, sự phát triển nhanh của công nghệ AI tạo điều kiện để các hình thức tấn công mới xuất hiện với mức độ tinh vi cao hơn, như phishing tự động, deepfake thời gian thực, từ giả giọng đến giả hình ảnh và video của lãnh đạo. Các hình thức này trực tiếp nhắm vào con người.
Bà Quỳnh nhấn mạnh rằng, doanh nghiệp cần xây dựng mô hình phòng thủ đa tầng gồm hạ tầng, dữ liệu và con người; ứng dụng AI trong an ninh mạng để giám sát và cảnh báo sớm các bất thường. Cùng với đó, thúc đẩy hợp tác công - tư trong chia sẻ dữ liệu, kinh nghiệm và mô hình tấn công là yếu tố quan trọng để nâng cao khả năng phòng vệ.
Việc đào tạo định kỳ, mô phỏng tình huống thực tế và xây dựng văn hóa an toàn trước - chuyển đổi sau được nhấn mạnh như chìa khóa giúp doanh nghiệp triển khai chuyển đổi số bền vững. Theo bà Quỳnh, an toàn thông tin không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn phải trở thành năng lực quản trị cốt lõi của doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi số.
“Mức độ ứng dụng số trong doanh nghiệp ngày càng rộng; người tiêu dùng tương tác với nền tảng số nhiều hơn; TMĐT mở ra cơ hội thị trường lớn nhưng cũng kéo theo yêu cầu cao hơn về minh bạch và an toàn”, bà Quỳnh nhấn mạnh.
Với việc cải thiện hạ tầng số, nâng cao năng lực doanh nghiệp, đầu tư công nghệ và bảo đảm an toàn thông tin sẽ là yếu tố quan trọng để TMĐT và kinh tế số duy trì đà tăng trưởng trong giai đoạn 2025 - 2030.