 |
| Người tiêu dùng tham quan gian hàng tại Tuần lễ TMĐT quốc gia và Ngày mua sắm trực tuyến Việt Nam 2025. |
Kiểm soát chất lượng, gỡ nhanh gian hàng vi phạm
TMĐT tiếp tục phát triển mạnh, trở thành lựa chọn mua sắm của đông đảo người dân nhờ sự thuận tiện và đa dạng sản phẩm. Tuy vậy, nỗi lo lớn nhất của người tiêu dùng hiện nay là chất lượng hàng hóa. Tình trạng hàng kém chất lượng, hàng giả và hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ vẫn tồn tại trên cả TMĐT lẫn thương mại truyền thống, gây nhiều khó khăn trong công tác quản lý và ảnh hưởng đến lòng tin của người tiêu dùng.
Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng: Bộ Công Thương quyết tâm đồng hành cùng các nền tảng TMĐT, nhà bán hàng và người tiêu dùng để xây dựng môi trường TMĐT minh bạch và nâng cao trách nhiệm của sàn TMĐT, nhà bán hàng trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Một trong những giải pháp quan trọng được Bộ Công Thương đưa ra là yêu cầu các sàn TMĐT chịu trách nhiệm kiểm soát chất lượng hàng hóa, chứng từ và nguồn gốc. Khi phát hiện hàng giả, sàn phải có nghĩa vụ đền bù cho người tiêu dùng và xử lý ngay gian hàng vi phạm.
"Quy định yêu cầu sàn TMĐT gỡ bỏ gian hàng sai phạm trong vòng 24 giờ nhằm giảm thiểu rủi ro cho người mua và tạo môi trường kinh doanh nghiêm túc hơn", Thứ trưởng Phan Thị Thắng nhấn mạnh.
Theo Cục TMĐT và Kinh tế số, từ đầu năm 2025 đến nay, cơ quan này đã yêu cầu gỡ bỏ khoảng 44.000 sản phẩm vi phạm và 12.000 gian hàng sai phạm. Đồng thời, Cục phối hợp với các địa phương xử lý 120 website vi phạm quy định TMĐT. Đây là những con số phản ánh thực tế công tác kiểm soát TMĐT đang được triển khai mạnh hơn, hướng tới việc dọn sạch các nguồn hàng không minh bạch.
Không chỉ cơ quan quản lý, các sàn TMĐT cũng tăng tốc siết chặt quy trình kiểm soát để bảo vệ người tiêu dùng và uy tín của nền tảng.
Đại diện TikTok Việt Nam, ông Nguyễn Lâm Thanh cho rằng: Mục tiêu an tâm vui sắm trên môi trường số không thể chỉ xây dựng từ một phía. Ông Thanh cho biết, TikTok Shop đang kêu gọi sự chung tay của cộng đồng người ảnh hưởng, nhà sáng tạo nội dung và nhà bán hàng để hỗ trợ người tiêu dùng nhận diện sản phẩm chất lượng, hiểu rõ quyền lợi của mình và tuân thủ tiêu chuẩn minh bạch.
Tương tự, Shopee cũng tăng cường ứng dụng công nghệ nhằm nhận diện sản phẩm vi phạm. Ông Phan Mạnh Hà, Giám đốc đối ngoại Shopee cho biết, nền tảng đang sử dụng công nghệ học máy để phát hiện hàng giả, hàng nhái, đồng thời hợp tác với thương hiệu chính hãng và cơ quan chức năng để xử lý nghiêm gian hàng sai phạm. Mục tiêu là bảo vệ tối đa quyền lợi người tiêu dùng và bảo đảm tính minh bạch trong giao dịch.
Đẩy mạnh phối hợp liên ngành và công nghệ để chặn hàng giả
Theo các chuyên gia, để giảm thiểu hàng giả trên thị trường, một trong những cách làm hiệu quả là đẩy mạnh mô hình nhà sản xuất bán trực tiếp cho người tiêu dùng. Điều này giúp rút ngắn chuỗi cung ứng, bảo đảm yếu tố minh bạch và hạn chế tình trạng trà trộn hàng kém chất lượng.
Ông Nguyễn Văn Luyện, Phó Tổng giám đốc Vinachem cho biết, đơn vị đã xây dựng sàn TMĐT Vinachemmart nhằm đưa hàng nghìn sản phẩm tiêu dùng do các đơn vị trực thuộc sản xuất đến tay người tiêu dùng trên cả nước. Mô hình này giúp bảo đảm sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, chất lượng cao và giá cả hợp lý, góp phần củng cố niềm tin vào hàng Việt và khuyến khích tiêu dùng sản phẩm chính hãng.
Song song với kiểm soát hàng hóa, hoạt động tuyên truyền hướng dẫn người tiêu dùng được đẩy mạnh. Trong Tuần lễ TMĐT quốc gia và Ngày mua sắm trực tuyến Việt Nam 2025, Ban Tổ chức đã triển khai phiên Mega Live quy mô lớn để hướng dẫn trực tiếp cách phân biệt hàng thật, giả và chia sẻ kỹ năng mua sắm an toàn trên môi trường số. Đây được xem là biện pháp thiết thực giúp người tiêu dùng nâng cao nhận thức và giảm rủi ro khi mua sắm trực tuyến.
Theo đánh giá của các chuyên gia, để phòng chống hàng giả hiệu quả, cần sự kết hợp giữa pháp luật, công nghệ và trách nhiệm của nền tảng TMĐT. Việc áp dụng các công cụ như định danh người bán, truy xuất nguồn gốc, giám sát sản phẩm qua mã QR… đang được xem là hướng đi quan trọng giúp cảnh báo rủi ro và kiểm soát chặt chuỗi cung ứng.
Các sàn TMĐT cũng tiếp tục phát triển hệ thống công nghệ học máy để nhận diện hành vi vi phạm, phối hợp cơ quan chức năng để xử lý và nâng cao trách nhiệm minh bạch thông tin của nhà bán hàng. Đây là yếu tố then chốt trong việc bảo vệ người tiêu dùng trên môi trường trực tuyến.
Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng, mục tiêu cuối cùng là xây dựng môi trường TMĐT nơi người tiêu dùng mua sắm an tâm, nhà bán hàng và nền tảng tuân thủ minh bạch, còn cơ quan quản lý phát huy tốt vai trò giám sát. Điều này sẽ giúp củng cố niềm tin vào hàng Việt và nâng cao chất lượng tiêu dùng trực tuyến.
Việc bảo vệ người tiêu dùng trong TMĐT không chỉ là trách nhiệm của cơ quan quản lý hay các sàn TMĐT mà còn phụ thuộc vào chính người mua. Khi người tiêu dùng được hướng dẫn phân biệt hàng thật, giả và nâng cao nhận thức về quyền lợi, họ sẽ góp phần quan trọng vào việc xây dựng thị trường TMĐT minh bạch và bền vững.
