Xuất khẩu tôm còn nhiều cơ hội bứt phá

Trong cơ cấu sản phẩm, tôm chân trắng vẫn là mặt hàng chủ lực, chiếm trên 64% tổng kim ngạch, giữ vững vai trò đầu tàu. Tôm sú ghi nhận mức tăng nhẹ, trong khi nhóm tôm loại khác, đặc biệt là tôm hùm, trở thành điểm nhấn với tốc độ tăng trưởng ba con số.

Nhu cầu tăng mạnh đối với các dòng sản phẩm cao cấp này cho thấy người tiêu dùng quốc tế đang tìm kiếm những giá trị khác biệt, tạo cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam khai thác lợi thế.

Tuy nhiên, việc giá tôm nguyên liệu trong nước duy trì ở mức cao so với các đối thủ cạnh tranh, phản ánh nguồn cung chưa thật sự dồi dào, dù đã có điều chỉnh giảm nhẹ trong đầu tháng 9.

Về thị trường, Trung Quốc và Hong Kong (Trung Quốc) tiếp tục là “ngôi sao sáng” khi đạt mức tăng trưởng 62% trong tháng 8, nâng tổng kim ngạch 8 tháng lên 836 triệu USD, tăng tới 75% và chiếm gần 30% tổng xuất khẩu tôm của cả nước.

Nhu cầu tại hai thị trường này tập trung chủ yếu vào các sản phẩm tươi sống và phân khúc cao cấp như tôm hùm, tôm sú cỡ lớn, giúp doanh nghiệp Việt có lợi thế rõ rệt so với Ecuador hay Ấn Độ. Tuy nhiên, những tín hiệu về tồn kho tăng và giá bán tại chỗ giảm đang cho thấy khả năng thị trường này có thể điều chỉnh trong ngắn hạn, đòi hỏi doanh nghiệp phải theo dõi chặt chẽ để có kế hoạch ứng phó linh hoạt.

Tháng 8/2025, ngành tôm Việt Nam tiếp tục duy trì đà tăng trưởng tích cực, bất chấp bối cảnh thị trường quốc tế nhiều biến động.

Tại thị trường Mỹ, xuất khẩu tôm trong tháng 8 đạt 92,6 triệu USD, tăng nhẹ 1,4% so với cùng kỳ, đưa tổng kim ngạch 8 tháng lên gần 500 triệu USD. Mỹ vẫn là thị trường quan trọng nhưng đang trở thành thách thức lớn khi kết quả sơ bộ đợt rà soát hành chính lần thứ 19 (POR19) cho thấy mức thuế chống bán phá giá cao hơn nhiều so với trước.

Cùng với thuế chống trợ cấp và thuế đối ứng, nguy cơ ảnh hưởng đến lợi thế cạnh tranh của tôm Việt tại Mỹ là rất rõ. Trong khi chờ kết quả cuối cùng, các doanh nghiệp được khuyến nghị thận trọng với hợp đồng mới và đồng thời mở rộng sang những thị trường khác để giảm bớt phụ thuộc.

Thị trường EU duy trì đà tăng ổn định với kim ngạch tháng 8 đạt 66,9 triệu USD, tăng 19% so với cùng kỳ; lũy kế 8 tháng đạt gần 376 triệu USD, tăng hơn 17%. Đức, Bỉ, Pháp tiếp tục là ba thị trường đầu tàu, trong khi Hà Lan chủ yếu đóng vai trò trung chuyển.

Với nhu cầu tiêu thụ cả năm được dự báo đạt mức kỷ lục, EU vẫn là thị trường tiềm năng lớn cho tôm Việt, đặc biệt ở nhóm sản phẩm chế biến sâu và các sản phẩm đạt chứng nhận bền vững, minh bạch, có truy xuất nguồn gốc rõ ràng.

Khối CPTPP cũng ghi nhận tăng trưởng mạnh mẽ. Tháng 8, kim ngạch xuất khẩu tôm sang các nước trong khối đạt hơn 130 triệu USD, tăng 40%, đưa con số 8 tháng lên 829 triệu USD, cao hơn 36% so với cùng kỳ.

Nhật Bản và Australia tiếp tục đóng vai trò động lực với nhu cầu ổn định, tập trung vào sản phẩm tiện lợi, chất lượng cao. Ngoài ra, các thị trường Hàn Quốc và Đài Loan duy trì mức tăng trưởng hai con số, trong khi Nga và Canada có dấu hiệu chững lại.

Với kết quả này, những tháng cuối năm 2025, ngành tôm Việt còn nhiều cơ hội để bứt phá nhờ nhu cầu tiêu thụ toàn cầu tăng cao trong mùa lễ hội. Trung Quốc và EU được dự báo tiếp tục giữ nhịp tăng trưởng tốt, trong khi Mỹ là thị trường cần theo dõi sát sao diễn biến về thuế.

Trong bối cảnh thị trường phân hóa mạnh, các doanh nghiệp tôm của Việt Nam được khuyến nghị phải linh hoạt hơn trong chiến lược phát triển. Không chỉ đa dạng hóa thị trường, các doanh nghiệp cần chú trọng nâng cấp sản phẩm theo hướng giá trị gia tăng, gắn với các chứng nhận quốc tế về nuôi trồng bền vững, đồng thời thắt chặt liên kết với vùng nuôi để đảm bảo nguồn cung ổn định, giảm chi phí và gia tăng sức cạnh tranh.