Tràn lan hàng giả, hàng nhập lậu chào bán trên không gian mạng

	Bị phạt hàng trăm triệu đồng vì kinh doanh hàng lậu, hàng giả nhãn hiệu
	TPHCM: Tiêu hủy hàng lậu, hàng giả trị giá gần 11 tỷ đồng
	Ngăn chặn hàng lậu, hàng giả trên không gian mạng

Ngày 12/4/2023, lực lượng QLTT Hà Nội phá tụ điểm phân phối bánh nội địa Trung Quốc nhập lậu cho các đối tượng kinh doanh trên thương mại điện tử. Nguồn: Tổng cục QLTT

Có cả học sinh, sinh viên tham gia

Theo Tổng cục Quản lý thị trường, hoạt động kinh doanh thương mại điện tử đang chứng kiến sự bùng nổ và có bước phát triển mạnh mẽ cả về số lượng, thu hút nhiều doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tham gia.

Chính vì tốc độ tăng trưởng nhanh và doanh thu ngày một lớn, các đối tượng đã tận dụng mọi kẽ hở để cung cấp thông tin về hàng hóa, thông tin giao dịch trên Internet, quảng bá trực tuyến và khuyến mại rầm rộ. Điều đáng nói, thẩm lậu hoặc đưa những hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ qua cửa khẩu, biên giới, cảng biển, sân bay… bán tràn lan trên thị trường nội địa với quy mô ngày một lớn.

Phó Cục trưởng Cục Nghiệp vụ Quản lý thị trường Nguyễn Đức Lê cho biết, bên cạnh sự phát triển tích cực, tình trạng chào bán hàng giả, hàng cấm, hàng nhập lậu trên các trang thương mại điện tử, mạng xã hội đang gia tăng và tiềm ẩn nhiều phức tạp, gây ảnh hưởng nghiêm trọng, đe dọa đến môi trường kinh doanh chung, ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin của người tiêu dùng.

“Chủ thể tham gia bán, chào bán hàng hóa là hàng giả, hàng nhập lậu, hàng cấm chủ yếu là các cơ sở nhỏ lẻ hoặc cá nhân, thậm chí là học sinh, sinh viên... Các trang mạng, website thương mại điện tử thường sử dụng các hình ảnh có thể hàng thật, hàng chính hãng để quảng cáo, chào bán với giá rẻ hơn rất nhiều so với các cửa hàng, địa chỉ bán hàng chính hãng nhằm lôi kéo người tiêu dùng, sử dụng hàng hiệu nhưng với giá rẻ như đồng hồ, kính mắt, quần áo, giày dép...

Cá biệt có trang mạng xã hội chào bán cả hàng cấm kinh doanh là các loại thuốc chưa lưu hành, thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử, xì gà nhập lậu, vũ khí, công cụ hỗ trợ... sau khi người tiêu dùng đồng ý mua thì tiếp tục sử dụng các công cụ thanh toán trung gian không dùng tiền mặt (chuyển khoản qua một bên thứ 3, thẻ cào viễn thông, sử dụng thanh toán bằng mã QR) hoặc dùng dịch vụ giao nhận, vận chuyển và phát hàng hóa kèm thu tiền để giao hàng cho khách hàng nhưng thực tế hàng hóa nhận được là hàng giả, hàng nhập lậu, không rõ nguồn gốc.

Các đối tượng thường sử dụng một địa chỉ không liên quan, địa chỉ không có thật hoặc giả mạo địa chỉ để giao dịch nhưng tập kết, tàng trữ hàng hóa tại nhiều địa điểm khác nhau hoặc kết hợp vừa làm nơi giao dịch vừa làm nơi ở, cất giấu hàng hóa nên khó khăn cho công tác điều tra, trinh sát, kiểm tra, bắt giữ và xử lý hành vi vi phạm”, ông Nguyễn Đức Lê cho biết thêm.

Cần xây dựng cơ sở dữ liệu trực tuyến

Qua đấu tranh với gian lận trong lĩnh vực thương mại điện tử, lực lượng Quản lý thị trường gặp nhiều khó khăn, việc kiểm tra, xử lý của cơ quan chức năng đòi hỏi phải có dấu hiệu, chứng cứ vi phạm cụ thể.

Trong khi các giao dịch, thanh toán trên mạng đều có rủi ro bị hủy, xóa dấu vết rất nhanh, không có địa điểm kinh doanh rõ ràng, không thể kiểm tra được ngay; website thương mại điện tử có thể bị đóng trong tích tắc. Hầu hết các giao dịch hàng giả, không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng cấm đều không có hóa đơn, chứng từ cụ thể nên công tác phát hiện, quản lý, lưu trữ và xử lý càng trở nên khó khăn.

Do vậy, để nâng cao hiệu quả đấu tranh, ngăn chặn các hành vi vi phạm qua hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, ông Nguyễn Đức Lê đề nghị thành lập cơ quan chuyên môn làm đầu mối điều phối việc cung cấp, chia sẻ cơ sở dữ liệu, thông tin phục vụ công tác đấu tranh chống gian lận thương mại, hàng giả trên môi trường thương mại điện tử.

Trong đó, cần áp dụng biện pháp công nghệ (cơ sở dữ liệu trực tuyến) để cung cấp, chia sẻ, sử dụng, khai thác thông tin, dữ liệu phục vụ công tác phòng chống gian lận thương mại, hàng giả. Bên cạnh đó, cần nâng cao trách nhiệm của các sàn thương mại điện tử, trang mạng xã hội trong việc sàng lọc, phòng ngừa, ngăn chặn đối với các tài khoản không cung cấp đầy đủ thông tin, các tài khoản có dấu hiệu kinh doanh hàng hóa vi phạm; cần quy định sàn thương mại điện tử và người bán hàng trên sàn thương mại điện tử phải thống kê, lưu giữ tất cả các giao dịch trên hệ thống để phục vụ việc truy xuất các giao dịch và nguồn gốc hàng hóa.

Người tiêu dùng cần chủ động trang bị các kỹ năng mua hàng trên mạng, cảnh giác trước sự chào bán bám đuổi trên các thiết bị điện tử. Đồng thời, bản thân người tiêu dùng cũng phải nâng cao tinh thần trách nhiệm khi mua hàng và phải nhận thức rõ nhiệm vụ chống hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ… là việc làm rất cần thiết.