Rượu lậu, rượu giả vẫn khó kiểm soát

Công chức Hải quan Chi cục Cảng Sài Gòn KV 4 kiểm tra rượu NK. Ảnh: T.H

Ông Lê Thế Bảo, Chủ tịch Vatap cho biết, do thu được lợi nhuận cao, nhiều cá nhân, cơ sở, DN trong nước vẫn cố tình sản xuất rượu giả, rượu nhái các nhãn hiệu rượu cả nội lẫn ngoại nổi tiếng, có uy tín để lừa dối, gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng.

Với các thủ đoạn như dùng vỏ chai rượu các nhãn hiệu nổi tiếng đã qua sử dụng mà nhãn mác còn mới cùng với nắp, nút giả để đóng chai rượu giả. Ngoài ra, các đối tượng sản xuất rượu giả còn dùng dung dịch rượu được pha chế từ những loại cồn, rượu vodka, rượu trắng, rượu gạo, rượu đế pha với màu công nghiệp, mùi công nghiệp có hương vị giống với mùi của các loại rượu nội, ngoại các thương hiệu nổi tiếng để lừa người tiêu dùng.

Trong gần 5 năm qua, tại Việt Nam đã có 36 vụ ngộ độc do rượu với 249 người bị ngộ độc và 66 người chết, trong đó số người chết do uống rượu trắng có methanol cao là 26 người, chết do uống rượu trắng 20 người và rượu ngâm cây rừng độc là 13 người.

Bên cạnh đó, tình hình nhập lậu rượu vẫn diễn biến phức tạp với trên 60% lượng rượu ngoại nhập lậu trên thị trường được đưa vào Việt Nam qua tuyến biên giới Tây Nam, miền Trung và gian lận thương mại khi làm thủ tục thông quan và tạm nhập tái xuất.

Theo số liệu thống kê của Vatap, tính đến đến hết tháng 11 - 2012, Hiệp hội Chống rượu giả Quốc tế tại Việt Nam (IFSP) đã phối hợp với các công ty thành viên và cơ quan chức năng triệt phá hơn 25 vụ, bắt 20 đối tượng làm rượu giả, thu giữ 7.000 nguyên vật liệu sản xuất rượu giả như vỏ chai, hộp thành phẩm, nắp, nút, tem…

Tại TP.HCM, trong năm 2012, Chi cục Quản lí thị trường (QLTT) TP.HCM đã phát hiện 3 vụ vận chuyển, trữ bia, rượu nhập lậu, bắt giữ và xử lí 33.422 chai bia Heineken, 3.173 chai rượu nhập lậu. Đặc biệt, theo Chi cục QLTT TP.HCM, trong năm 2012, nổi lên tình hình bia, rượu nhập lậu vận chuyển trên xe khách công cộng tuyến quốc lộ 22 từ Tây Ninh về TP.HCM.

Mặc dù vậy, theo kết quả khảo sát của Vatap do một công ty nghiên cứu về thị trường đồ uống có cồn của Thái Lan thực hiện thì tỷ lệ rượu giả, rượu nhập lậu tại Việt Nam đang giảm mạnh trong những năm gần đây. Nếu ở năm 2009, tỉ lệ này là 9,1% thì năm 2010 giảm xuống còn 6,6% và năm 2011 chỉ còn 4,4%.

Có được kết quả như trên phải kể đến sự nỗ lực của các cơ quan chức năng trong cuộc đấu tranh chống hàng giả, và gian lận thương mại. Theo ông Lê Văn Được, Chủ tịch Hiệp hội Bia rượu, nước giải khát Việt Nam, nhằm ngăn chặn và đẩy lùi nạn hàng giả, hàng nhái trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh bia rượu trong những năm qua, Hiệp hội đã phối hợp chặt chẽ với Ban chỉ đạo 127 T.Ư và Bộ Công Thương để thực hiện các đợt khảo sát và kiểm tra tình hình sản xuất kinh doanh rượu của các DN trong toàn ngành trên địa bàn cả nước.

Bên cạnh đó phối hợp với Cục QLTT (Bộ Công Thương), với IFSP tổ chức hội thảo với các chi cục QLTT địa phương, đầu mối kinh doanh rượu để hướng dẫn cách nhận biết, phân biệt rượu nhái, rượu giả với rượu chính hãng nhằm giúp người tiêu dùng tự bảo vệ được quyền lợi chính đáng của mình. Ngoài ra, Hiệp hội cũng phối hợp với các DN trong ngành triển khai các giải pháp kĩ thuật của dự án chống hàng giả trong lĩnh vực này…

Tết đến thường là dịp hàng giả, hàng lậu, hàng kém chất lượng hoành hành, ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. Riêng về mặt hàng bia, rượu, số liệu thống kê của Cục An toàn Vệ sinh Thực phẩm từ năm 2007 đến tháng 8-2012 cho thấy, tuy số lượng vụ ngộ độc cấp do rượu không lớn, nhưng tỷ lệ chết người vẫn còn cao. Theo phân tích của Cục An toàn vệ sinh thực phẩm, có nhiều nguyên nhân dẫn đến ngộ độc rượu trong đó, một phần do người dân sử dụng rượu không rõ nguồn gốc, tự ngâm động vật, thực vật để uống. Bên cạnh đó, tình trạng gian lận thương mại trong sản xuất kinh doanh rượu, đặc biệt là tình trạng sử dụng methanol làm tăng độ cồn trong rượu đã gây ra nhiều trường hợp tử vong.

Do vậy, Vatap khuyến cáo bên cạnh sự nỗ lực của các cơ quan chức năng, người tiêu dùng cũng cần tự bảo vệ quyền lợi và sức khỏe của mình bằng cách chỉ mua rượu và các quà tặng khác từ các nhà phân phối, cửa hàng, đại lý chính hãng, siêu thị…

Nguyễn Huế