Tổ chức tín dụng phải kê khai, nộp thuế trước khi xử lý tài sản bảo đảm

	Bị ấn định thuế và xử lý nếu không tự giác kê khai thay đổi mục đích sử dụng
	Doanh nghiệp cho thuê tài chính phải kê khai, nộp thuế khi chuyển giao tài sản
	Đề nghị thực hiện nghiêm pháp luật về thuế khi kê khai giá mua bán chuyển nhượng bất động sản

Trong quá trình xử lý vụ việc liên quan đến hàng hóa của Công ty CP Thúy Đạt đã được cầm cố, thế chấp tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam- CN Thành Nam (BIDV Thành Nam), Cục Hải quan Hà Nam Ninh phát sinh vướng mắc đối với số tiền thuế của lô hàng hóa miễn thuế này.

Theo đó, Cục Hải quan Hà Nam Ninh gặp vướng về thẩm quyền xác định nợ xấu theo Nghị quyết số 42/2017/QH14 và trình tự thủ tục hoàn thuế.

Được biết, Công ty CP Thúy Đạt là khách hàng của BIDV Thành Nam và có phát sinh nợ quá hạn là nợ xấu trong tháng 5/2017. Công ty CP Thúy Đạt không có khả năng trả nợ và phải bàn giao tài sản đảm bảo và BIDV Thành Nam đã bán tài sản đảm bảo tiền vay để thu hồi nợ.

Công chức Hải quan Hà Nam Ninh kiểm tra hàng hóa tại kho bãi. Ảnh: H.Nụ

Về thẩm quyền xác định nợ xấu theo Nghị quyết số 42/2017/QH14 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu của tổ chức tín dụng, theo Tổng cục Hải quan, ngày 20/4/2022, Ngân hàng Nhà nước có công văn số 2428/NHNN-PC hướng dẫn về vấn đề này. Theo đó, Tổng cục Hải quan đề nghị Cục Hải quan Hà Nam Ninh căn cứ công văn số 2428/NHNN-PC của Ngân hàng Nhà nước để xác định thẩm quyền xác định nợ xấu theo Nghị quyết số 42/2017/QH14 của tổ chức tín dụng.

Đối với chính sách thuế khi bán tài sản đảm bảo, tại khoản 5 Điều 25 Nghị định 08/2015/NĐ-CP ngày 21/1/2015 của Chính phủ đã được sửa đổi, bổ sung tại khoản 12 Điều 1 Nghị định 59/2018/NĐ-CP ngày 20/4/2018 của Chính phủ quy định: Đối với hàng hóa XNK thuộc đối tượng không chịu thuế XNK, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng, thuế bảo vệ môi trường hoặc miễn thuế nhưng sau đó có thay đổi về đối tượng không chịu thuế hoặc mục đích được miễn thuế thì phải khai tờ khai hải quan mới.

Chính sách quản lý hàng hóa XNK; chính sách thuế đối với hàng hóa XNK thực hiện tại thời điểm đăng ký tờ khai hải quan mới trừ trường hợp đã thực hiện đầy đủ chính sách quản lý hàng hóa XNK tại thời điểm đăng ký tờ khai ban đầu.

Cũng tại điểm b, điểm d khoản 1 Điều 21 Thông tư 38/2015/TT-BTC được sửa đổi, bổ sung tại khoản 10 Điều 1 Thông tư 39/2018/TT-BTC quy định: “Việc chuyển tiêu thụ nội địa hoặc thay đổi mục đích sử dụng hàng hóa đã làm thủ tục XNK chỉ được thực hiện sau khi người khai hải quan hoàn thành thủ tục hải quan đối với tờ khai hải quan mới... Hàng hóa thay đổi mục đích sử dụng hoặc chuyển tiêu thụ nội địa, người nộp thuế phải kê khai, nộp đủ tiền thuế, tiền phạt (nếu có) theo quy định”.

Tại điểm m khoản 4 Điều 17 Nghị định 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định các trường hợp cơ quan Hải quan thực hiện ấn định thuế: “Hàng hóa nhập khẩu thuộc đối tượng miễn thuế, không chịu thuế, người khai thuế cầm cố, thế chấp để làm tài sản bảo đảm các khoản vay, trường hợp tổ chức tín dụng phải xử lý tài sản cầm cố, thế chấp theo quy định của pháp luật để thu hồi nợ nhưng người khai thuế chưa kê khai tờ khai hải quan mới, nộp đủ thuế theo quy định của pháp luật về hải quan”.

Cũng tại điểm b khoản 6 Điều 17 Nghị định 126/2020/NĐ-CP quy định hàng hóa NK thuộc đối tượng miễn thuế, không chịu thuế được cầm cố, thế chấp làm tài sản đảm bảo các khoản vay do người khai thuế không có khả năng trả nợ bị tổ chức tín dụng xử lý theo quy định của pháp luật thuộc các trường hợp phải nộp thuế thì thời hạn nộp thuế là ngày ký ban hành quyết định ấn định thuế.

Điểm a khoản 8 Điều 17 Nghị định 126/2020/NĐ-CP quy định trách nhiệm của người khai thuế: "... Trường hợp hàng hóa NK thuộc đối tượng miễn thuế, không chịu thuế, người khai thuế cầm cố, thế chấp để làm tài sản bảo đảm các khoản vay, người khai thuế chưa kê khai tờ khai hải quan mới, nộp đủ thuế theo quy định của pháp luật về hải quan nhưng tổ chức tín dụng phải xử lý tài sản cầm cố, thế chấp theo quy định của pháp luật để thu hồi nợ quy định tại điểm m khoản 4 Điều này thì tổ chức tín dụng có trách nhiệm nộp thuế thay cho người khai thuế”.

Khoản 6 Điều 30 Nghị định 126/2020/NĐ-CP quy định nhiệm vụ, quyền hạn của Ngân hàng thương mại: “Hàng hóa NK thuộc đối tượng miễn thuế, không chịu thuế, người nộp thuế cầm cố, thế chấp để làm tài sản bảo đảm các khoản vay nhưng ngân hàng thương mại phải xử lý tài sản cầm cố, thế chấp theo quy định của pháp luật để thu hồi nợ thì ngân hàng thương mại cung cấp thông tin về hàng hóa cầm cố, thế chấp cho cơ quan Hải quan để thực hiện ấn định thuế, ngân hàng thương mại có trách nhiệm nộp thuế thay cho người nộp thuế theo quyết định ấn định thuế của cơ quan Hải quan”.

Đối chiếu với các quy định nêu trên, trường hợp hàng hóa NK thuộc đối tượng miễn thuế, không chịu thuế, người nộp thuế cầm cố, thế chấp để làm tài sản bảo đảm các khoản vay nhưng tổ chức tín dụng phải xử lý tài sản cầm cố, thế chấp để thu hồi nợ, trường hợp người nộp thuế chưa kê khai, nộp đủ thuế cho cơ quan Hải quan thì tổ chức tín dụng phải kê khai tờ khai mới, nộp đủ thuế cho cơ quan Hải quan trước khi xử lý tài sản cầm cố, thế chấp.

Trường hợp tổ chức tín dụng không kê khai tờ khai hải quan mới, nộp đủ thuế cho cơ quan Hải quan hoặc tổ chức tín dụng không tự kê khai được thì cung cấp thông tin cho cơ quan Hải quan để thực hiện ấn định thuế theo quy định tại Điều 17 Nghị định 126/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật quản lý thuế. Tổ chức tín dụng có nghĩa vụ nộp đủ số tiền thuế ấn định, tiền chậm nộp, tiền phạt cho cơ quan Hải quan theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.

Theo đó, khoản thuế BIDV Thành Nam phải nộp là khoản thuế Công ty CP Thúy Đạt phải nộp theo quy định của pháp luật đối với hàng hóa miễn thuế nhưng thay đổi mục đích sử dụng trước khi Ngân hàng bán đấu giá tài sản nên không thuộc đối tượng được hoàn trả tiền thuế.