Thương mại điện tử bền vững vẫn là bài toán khó
Cần thiết xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về thương mại và vận tải xuyên biên giới Quảng bá hàng Việt, sản phẩm xanh trên thương mại điện tử Tận dụng đòn bẩy thương mại điện tử để xuất khẩu |
![]() |
Thương mại điện tử là xu hướng tất yếu trong giai đoạn tới. Ảnh: ST |
Ngày 25/4, tại Hà Nội, Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM), tổ chức Diễn đàn toàn cảnh thương mại điện tử Việt Nam 2024. Đáng chú ý, tại Báo cáo Chỉ số Thương mại điện tử (EBI) 2024 đã đưa ra nhiều thông tin và con số đáng chú ý.
Năm 2023, nền kinh tế Việt Nam gặp nhiều khó khăn, tuy nhiên thương mại điện tử vẫn tiếp tục phát triển mạnh mẽ. VECOM ước tính tốc độ tăng trưởng của lĩnh vực này tăng trên 25% so với năm 2022 và đạt 25 tỷ USD. Trong đó, quy mô bán lẻ hàng hoá trực tuyến đạt 17,3 tỷ USD.
Tốc độ tăng trưởng này cao hơn nhiều so với bức tranh tổng thể của nền kinh tế. Theo Tổng cục Thống kê, ước tính GDP năm 2023 tăng 5,1% so với năm trước. Khu vực dịch vụ tăng 6,8%, trong đó ngành vận tải, kho bãi tăng 9,2%; hoạt động tài chính, ngân hàng và bảo hiểm tăng 6,2%; dịch vụ lưu trú và ăn uống tăng 12,2%. Tính chung năm 2023, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành ước đạt 6.232 nghìn tỷ đồng, tăng 9,6%. Trong đó, doanh thu bán lẻ hàng hoá ước đạt 4.859 nghìn tỷ đồng, chiếm 78% tổng mức bán lẻ và tăng 8,6% so với năm trước.
Như vậy, thương mại điện tử chiếm khoảng 10% tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng, cao hơn mức 8,5% của năm 2022. Trong đó, tỷ lệ bán lẻ hàng hoá trực tuyến so với tổng mức bán lẻ hàng hoá khoảng 8,8%, cao hơn tỷ lệ tương ứng 7,2% của năm 2022.
Sự phát triển nhanh của thương mại điện tử gắn liền với sự tăng trưởng của nhiều lĩnh vực liên quan. Trong vài năm gần đây dịch vụ thanh toán và hoàn tất đơn hàng tăng trưởng nhanh chóng với công nghệ hiện đại đã góp phần thúc đẩy thương mại điện tử nói chung và bán lẻ trực tuyến phát triển mạnh mẽ. Hoạt động xuất khẩu trực tuyến hình thức doanh nghiệp tới người tiêu dùng cuối cùng (B2C Cross Border Ecommerce) bước sang giai đoạn mới. Lĩnh vực công nghệ giáo dục tiếp tục tăng trưởng với những cơ hội thị trường mới. Đồng thời, sự tăng trưởng nhanh của lĩnh vực bán lẻ hàng hoá trực tuyến và gọi đồ ăn công nghệ đã tác động tiêu cực tới môi trường, đặc biệt là phát sinh lượng lớn rác thải nhựa.
Chỉ số thương mại điện tử Việt Nam được tổng hợp từ ba chỉ số thành phần, bao gồm nguồn nhân lực và hạ tầng công nghệ thông tin, giao dịch thương mại điện tử giữa doanh nghiệp với người tiêu dùng (B2C) và giao dịch thương mại điện tử giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp (B2B).
TP Hồ Chí Minh tiếp tục dẫn đầu xếp hạng Chỉ số Thương mại điện tử Việt Nam 2024 với 87 điểm. Đứng thứ hai là Hà Nội với 84,3 điểm. Đứng thứ ba trong bảng xếp hạng là Bình Dương với 51,3 điểm và cũng có khoảng cách rất xa so với Hà nội lên tới 33 điểm.
Điểm trung bình của Chỉ số năm nay là 23,1 điểm. Khoảng cách về thương mại điện tử giữa hai trung tâm kinh tế là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh với các tỉnh thành còn lại là rất lớn. Khoảng cách giữa tỉnh thành xếp đầu Chỉ số là TP Hồ Chí Minh so với tỉnh thành thấp nhất trong bảng xếp hạng của 58 tỉnh thành là 76,4.
Tuy nhiên, theo đánh giá của VECOM, tương phản với sự tăng trưởng nhanh về quy mô là tính không bền vững của thương mại điện tử nước ta. Những yếu tố chính của sự không bền vững là khoảng cách số, nguồn nhân lực số và môi trường. Trên thực tế, khoảng cách phát triển thương mại điện tử giữa hai thành phố Hà Nội và TP Hồ Chí Minh với 61 địa phương khác rất lớn, nguồn nhân lực chất lượng cao được đào tạo chính quy ở các trường đại học chưa đáp ứng nhu cầu và thương mại điện tử gây tác động ngày càng xấu tới môi trường.
Báo cáo cũng đánh giá trong giai đoạn mười năm 2016 – 2025 thương mại điện tử nước ta phát triển nhanh. Những năm cuối của giai đoạn này nhiều vấn đề lớn đã nổi lên đòi hỏi phải tạo dựng môi trường chính sách và pháp luật minh bạch và thuận lợi hơn, chẳng hạn trong các giao dịch trực tuyến dược phẩm, giáo dục hay hàng hoá và dịch vụ môi trường.
Trong giai đoạn mười năm tiếp theo 2026 – 2030, song song với việc duy trì tốc độ tăng trưởng cao Việt Nam cần xây dựng tầm nhìn phát triển thương mại điện tử bền vững. Những yếu tố quyết định tới thành công của lĩnh vực này bao gồm thu hẹp khoảng cách số giữa các địa phương, phát triển nguồn nhân lực số chất lượng cao, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trực tuyến, tận dụng các cơ hội từ xuất khẩu trực tuyến và giảm tác động tiêu cực tới môi trường.
Tin liên quan

Thương mại Việt Nam - EU bước sang giai đoạn mới
10:08 | 19/10/2025 Diễn đàn

Hoàn thiện khung pháp lý về chuyển đổi số, tạo động lực cho TMĐT Việt Nam
10:44 | 17/10/2025 Thương mại điện tử

Nỗ lực hoàn thiện chính sách thuế, hải quan, thúc đẩy doanh nghiệp phát triển
17:45 | 16/10/2025 Chuyển động

Phát hiện 2 cơ sở kinh doanh hàng hóa nhập lậu
17:09 | 18/10/2025 Tiêu dùng

Tăng cường bảo vệ người tiêu dùng trong kỷ nguyên số
08:00 | 18/10/2025 Tiêu dùng

Gần 8 tỷ USD kiều hối chuyển về TP. Hồ Chí Minh
21:52 | 17/10/2025 Tiêu dùng

Đà Nẵng đề xuất hỗ trợ doanh nghiệp tham gia sàn thương mại điện tử quốc tế
18:30 | 17/10/2025 Tiêu dùng & Thương mại điện tử

Bộ Y tế thu hồi giấy đăng ký lưu hành 7 loại thuốc
10:19 | 17/10/2025 Tiêu dùng

“Lá chắn số” bảo vệ người tiêu dùng trước vấn nạn hàng giả
09:59 | 17/10/2025 Tiêu dùng

Kinh doanh mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, Công ty Đại Cát Á bị phạt 75 triệu đồng
17:19 | 16/10/2025 Tiêu dùng

Cảnh tỉnh người tiêu dùng trước bẫy "niềm tin ảo” trên mạng
17:17 | 16/10/2025 Hồ sơ

Giá xăng tăng, dầu giảm trong kỳ điều hành ngày 16/10/2025
17:05 | 16/10/2025 Tiêu dùng

Phát hiện dầu ăn giả, kém chất lượng tràn ra thị trường
14:50 | 16/10/2025 Tiêu dùng

Gỡ rào cản khuyến mại điện tử, kích cầu tiêu dùng số
14:39 | 16/10/2025 Thương mại điện tử

Thanh Hóa truy quét hàng giả, cảnh báo người tiêu dùng
19:00 | 15/10/2025 Tiêu dùng

Lan tỏa thông điệp “chậm để chắc chắn, an toàn hơn” trên không gian mạng
12:00 | 15/10/2025 Thương mại điện tử

Chùm ảnh: Tọa đàm “Hoàn thiện chính sách thuế, hải quan, thúc đẩy doanh nghiệp phát triển”
10:51 | 17/10/2025 Megastory/Longform

(INFOGRAPHIC): Kết quả chống buôn lậu của ngành Hải quan trong 9 tháng
10:39 | 15/10/2025 Infographics

(INFOGRAPHIC): Mức thuế suất đối với mặt hàng thuộc nhóm 71.13, 71.14 và 71.15
14:00 | 15/10/2025 Chính sách thuế, hải quan

(INFOGRAPHIC): Điểm danh 7 nhóm hàng xuất khẩu chục tỷ USD
10:50 | 14/10/2025 Infographics

(INFOGRAPHIC) Nghị định về kiểm soát thương mại chiến lược
15:31 | 13/10/2025 Infographics

Hải quan Khu chế xuất Tân Thuận lưu ý doanh nghiệp tránh sai phạm

Hải quan khu vực XVII hướng dẫn doanh nghiệp khắc phục sai sót trong nhập khẩu nông sản

Xuất nhập khẩu tại chỗ “mở đường” thu hút đầu tư nước ngoài

(INFOGRAPHIC): Dấu ấn công tác tháng 9 của Hải quan khu vực III

Ngày 1/10/2025 chuyển đổi Hệ thống AVP-ECOM sang hạ tầng mới

Sẽ có chính sách ưu tiên hoàn thuế đối với doanh nghiệp chấp hành tốt pháp luật

Hải Phòng thành lập Khu thương mại tự do gần 6.300 ha

Lan tỏa giá trị nông nghiệp Việt từ 90 thương hiệu Vàng tiêu biểu năm 2025

Vốn tăng thêm của doanh nghiệp đang hoạt động tăng 186,5% so với cùng kỳ

Lợi nhuận quý III/2025 của Savico tăng trưởng mạnh

Quỹ Phát triển DNNVV và Vietbank ký kết hợp đồng khung cho vay gián tiếp

Doanh nghiệp tin tưởng vào triển vọng thị trường địa ốc

Thương mại Việt Nam - EU bước sang giai đoạn mới

Thuế GTGT mặt hàng thuốc, vắc xin thú y

Bàn giải pháp tháo gỡ vướng mắc trong hợp chuẩn, hợp quy hàng hóa

Thuế chống bán phá giá sản phẩm tháp điện gió áp dụng trong trường hợp nào?

Xóa bỏ thuế khoán từ 1/1/2026: Chuẩn bị kỹ để hộ kinh doanh chuyển đổi thuận lợi

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo: Hướng tới khung pháp lý an toàn, minh bạch và thúc đẩy đổi mới sáng tạo

4 động lực giúp xuất khẩu hàng điện tử tăng gấp 3 lần sau 10 năm

Việt Nam có 2 đối tác đạt kim ngạch xuất nhập khẩu hơn 100 tỷ USD

Cà phê Việt Nam khẳng định vị thế xuất khẩu hàng đầu thế giới

Cơ hội bứt phá cho xuất khẩu cá ngừ Việt Nam

Hội nhập giúp Việt Nam khẳng định vị thế kinh tế toàn cầu

Cá tra Việt Nam chinh phục thị trường Brazil

Nhà ở giá rẻ sẽ bùng nổ trong 10 năm tới nhờ 3 điểm nghẽn được tháo gỡ

Tập trung thực hiện tháng cao điểm chống khai thác hải sản bất hợp pháp

Kinh doanh lúa, gạo trầm lắng: Giải mã sự "thận trọng" của thương lái và kho gạo

Giải bài toán nhà ở vừa túi tiền và thu hút dân cư về khu đô thị mới

Giảm chi phí đầu vào để hạ nhiệt giá nhà ở
