Tăng cường bảo vệ người tiêu dùng trong kỷ nguyên số

Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong các giao dịch thương mại điện tử, kinh tế số.

Hoàn thiện thể chế, thích ứng chuyển đổi số và tiêu dùng xanh

Trong xu thế hội nhập và chuyển đổi mạnh mẽ sang nền kinh tế số, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng được xác định là trụ cột quan trọng của phát triển bền vững, minh bạch và công bằng. Khi quyền và lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng được bảo vệ đầy đủ, nền kinh tế vận hành lành mạnh hơn, doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và xã hội đạt được sự phát triển hài hòa giữa tăng trưởng và công bằng.

Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023, có hiệu lực từ ngày 1/7/2024, là dấu mốc quan trọng trong quá trình hoàn thiện thể chế, khẳng định quan điểm của Đảng và Nhà nước: lấy người dân - người tiêu dùng làm trung tâm phát triển. Cụ thể hóa chủ trương đó, ngày 3/10/2025, Bộ Công thương đã ban hành Quyết định số 2724/QĐ-BCT phê duyệt “Đề án Phát triển hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng giai đoạn 2026-2030”.

Đề án đặt mục tiêu xây dựng hệ thống bảo vệ người tiêu dùng đồng bộ, thống nhất, hiện đại, gắn kết chặt chẽ giữa Trung ương và địa phương, ứng dụng công nghệ, dữ liệu và nền tảng số trong quản lý, hỗ trợ và giám sát.

Đặc biệt, Đề án chú trọng thúc đẩy chuyển đổi xanh và tiêu dùng bền vững, khuyến khích doanh nghiệp minh bạch thông tin, áp dụng mô hình sản xuất - tiêu dùng thân thiện môi trường, đổi mới công nghệ sạch và tiết kiệm năng lượng.

Đây không chỉ là nhiệm vụ quản lý, mà còn là định hướng chiến lược dài hạn nhằm hình thành văn hóa tiêu dùng văn minh, nơi người dân hiểu quyền, thực hiện nghĩa vụ và chủ động bảo vệ mình trong thị trường hiện đại.

Đổi mới phương thức quản lý, lấy người tiêu dùng làm trung tâm

Một điểm nhấn nổi bật của Đề án là đổi mới toàn diện phương thức bảo vệ người tiêu dùng trong kỷ nguyên số. Bộ Công thương sẽ xây dựng và vận hành Cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo vệ người tiêu dùng, tích hợp với Tổng đài 1800.6838 và các nền tảng phản ánh, khiếu nại điện tử của các địa phương.

Hệ thống này được định hướng trở thành trung tâm kết nối dữ liệu tập trung, giúp tiếp nhận, xử lý phản ánh và cảnh báo sớm rủi ro thị trường.

Đề án cũng phát triển cổng thông tin trực tuyến và nền tảng AI (chatbot) nhằm hỗ trợ tư vấn, phân loại và theo dõi phản ánh, tạo môi trường tương tác minh bạch, thân thiện.

Việc chuẩn hóa và liên thông dữ liệu giữa các Sở Công thương, Hội bảo vệ người tiêu dùng và Bộ Công thương sẽ hình thành mạng lưới số thống nhất, hỗ trợ giám sát, đánh giá hiệu quả và hoạch định chính sách theo thời gian thực.

Cùng với chuyển đổi số, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật và giáo dục người tiêu dùng được triển khai sáng tạo, đa nền tảng, gắn với Ngày quyền của người tiêu dùng Việt Nam (15/3 hằng năm).

Thông qua các chiến dịch truyền thông, hội thi và hoạt động trực tuyến, người dân được nâng cao nhận thức, kỹ năng tiêu dùng thông minh, an toàn và có trách nhiệm.

Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng: Trụ cột quan trọng phát triển kinh tế bền vững.

Đề án cũng đề cao sự phối hợp đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, trong đó Bộ Công thương là cơ quan chủ trì, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia trực tiếp điều phối, hướng dẫn và tổng hợp kết quả thực hiện.

Các bộ, ngành, địa phương chủ động xây dựng kế hoạch triển khai, bố trí nguồn lực, phối hợp với doanh nghiệp, tổ chức xã hội và cơ quan truyền thông để lan tỏa kiến thức tiêu dùng bền vững.

Việc chuyển từ mô hình quản lý truyền thống sang quản lý dựa trên dữ liệu và nền tảng số, kết hợp với chuyển đổi xanh và phát huy vai trò xã hội, sẽ giúp công tác bảo vệ người tiêu dùng thực sự đi vào chiều sâu, mang lại hiệu quả thiết thực.

Đề án Phát triển hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng giai đoạn 2026-2030 là sự cam kết mạnh mẽ của Nhà nước trong việc xây dựng môi trường tiêu dùng an toàn, minh bạch, bền vững, góp phần củng cố niềm tin của người dân và thúc đẩy nền kinh tế thị trường hiện đại, lấy con người làm trung tâm phát triển.