Gỡ vướng liên quan đến thủ tục và chính sách thuế cho doanh nghiệp

Công chức Cục Hải quan Quảng Bình kiểm tra hàng hóa xXNK. Ảnh: M.H

Thủ tục mặt hàng chứa tiền chất Acid Formic

Theo phản ánh của DN liên quan đến mặt hàng là các sản phẩm có chứa tiền chất Acid Formic (cụ thể: thức ăn chăn nuôi, thức ăn thủy sản …) khi XNK có phải xin giấy phép không? Nếu có, cơ quan quản lý nào thực hiện việc cấp phép đối với các mặt hàng dẫn trên?

Về vấn đề này, Tổng cục Hải quan cho biết, ngày 31/8/2024, Văn phòng Chính phủ có Công văn số 6254/VPCP-KGVX thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ về việc cấp phép XNK, quản lý các sản phẩm chứa tiền chất Formic Acid.

Cụ thể: “Bộ Công Thương theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền thực hiện cấp phép XNK và có biện pháp quản lý đối với các sản phẩm có chứa tiền chất Formic Acid theo quy định của Luật Phòng, chống ma túy, Nghị định 105/2021/NĐ-CP của Chính phủ và các văn bản pháp luật có liên quan. Bộ NN&PTNT chủ trì khẩn trương rà soát, kịp thời kiến nghị cấp có thẩm quyền biện pháp quản lý phù hợp với các tiền chất ma túy được sử dụng trong thức ăn chăn nuôi, thức ăn thủy sản và các sản phẩm hàng hóa khác trong lĩnh vực nông nghiệp”.

Do đó, cơ quan Hải quan sẽ giải quyết thủ tục thông quan hàng hóa trên cơ sở giấy phép XNK do các bộ chuyên ngành cấp theo quy định.

Chính sách thuế hợp lý cho DN

Nhiều DN cho biết, hiện nay đang có vấn đề liên quan đến quy định bất bình đẳng giữa hình thức sản xuất XK và gia công XK; quy định XNK tại chỗ đối với thương nhân nước ngoài có hiện diện và không hiện diện tại Việt Nam. Do đó, DN đề nghị giải đáp kiến nghị bỏ thuế NK tại chỗ và thuế GTGT cho hàng hóa sản xuất XK như quy định đối với hàng hóa gia công XK nêu tại Nghị định 18/2021/NĐ-CP của Chính phủ.

Tổng cục Hải quan cho biết, đối với kiến nghị bỏ thuế NK tại chỗ và thuế GTGT đối với hàng hóa sản xuất XK như quy định đối với hàng hóa gia công XK, ngày 10/10/2023, Bộ Tài chính đã có Công văn số 10961/BTC-TCHQ báo cáo Thủ tướng Chính phủ về kết quả đánh giá, tổng kết việc thực hiện quy định về hàng hoá XNK, đề xuất phương án sửa đổi, bổ sung quy định tại khoản 1 Điều 35 Nghị định 08/2015/NĐ-CP và Công văn số 12241/BTC-TCHQ ngày 9/11/2023 lấy ý kiến tham gia của Bộ Tư pháp, Bộ Công Thương và Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Trên cơ sở ý kiến tham gia của các bộ, Bộ Tài chính đã tổng hợp, tiếp thu giải trình các ý kiến tham gia và hoàn thiện Báo cáo đánh giá tác động đề xuất bãi bỏ quy định về XNK tại chỗ tại Điều 35 Nghị định 08/2015/NĐ-CP (bãi bỏ điểm c khoản 1 Điều 35 quy định về XNK tại chỗ đối với hàng hóa mua bán giữa DN Việt Nam với tổ chức, cá nhân nước ngoài không có hiện diện tại Việt Nam và được thương nhân nước ngoài chỉ định giao, nhận hàng hóa với DN khác tại Việt Nam, trong đó có hàng hóa của loại hình sản xuất XK) để trình Chính phủ trong thời gian tới.

Như vậy, trường hợp bãi bỏ quy định tại điểm c khoản 1 Điều 35 Nghị định 08/2015/NĐ-CP thì sẽ không phát sinh hoạt động XNK tại chỗ đối với loại hình sản xuất XK, không phát sinh nghĩa vụ thuế NK, chính sách thuế GTGT được áp dụng như đối với các giao dịch giữa các DN nội địa.

Cũng liên quan đến chính sách thuế DN nêu trường hợp thương nhân đã có hiện diện tại Việt Nam thì hàng hóa mua bán giữa DN Việt Nam và thương nhân nước ngoài không thuộc trường hợp được làm thủ tục XNK tại chỗ, hàng hóa chỉ được mua bán trực tiếp giữa DN Việt Nam. Các tờ khai XNK tại chỗ không đáp ứng điều kiện quy định tại điểm c khoản 1 Điều 35 Nghị định 08/2015/NĐ-CP có được xem xét, hoàn thuế NK tại chỗ hay không?

Để giải quyết vấn đề này, theo Tổng cục Hải quan chính sách thuế đối với hàng hóa XNK tại chỗ đã được quy định tại Luật Thuế XK, thuế NK; Nghị định 134/2016/NĐ-CP và Nghị định 18/2021/NĐ-CP. Cụ thể: quy định tại Luật Thuế XK, thuế NK thì hàng hóa XNK tại chỗ và hàng hóa XNK của DN thực hiện quyền XNK, quyền phân phối thuộc đối tượng chịu thuế. Trường hợp DN mở tờ khai XNK tại chỗ thì phải kê khai nộp thuế theo quy định (nếu có); Nghị định 18/2021/NĐ-CP có quy định chính sách miễn thuế, hoàn thuế đối với hàng hóa XNK tại chỗ có nguồn gốc là hàng gia công, sản xuất XK.

Như vậy về bản chất hàng hóa NK tại chỗ (có nguồn gốc là hàng gia công, sản xuất XK) đã đưa vào gia công sản phẩm và sản phẩm này thực tế đã XK ra nước ngoài thì được miễn thuế NK, hàng hóa NK tại chỗ (có nguồn gốc là hàng gia công, sản xuất XK) đã đưa vào sản xuất sản phẩm và sản phẩm này thực tế đã XK ra nước ngoài thì được hoàn thuế XK đã nộp.

Trường hợp các tờ khai XNK tại chỗ không đảm bảo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 35 Nghị định 08/2015/NĐ-CP dẫn đến việc cơ quan Hải quan phải xem xét lại chính sách thuế đã áp dụng đối với các tờ khai XNK tại chỗ không đúng quy định này. Hiện nay, pháp luật về thuế XNK chưa có quy định để xử lý đối với các tờ khai không đảm bảo giá trị pháp lý do không đáp ứng quy định của pháp luật. Do vậy, Tổng cục Hải quan cho rằng, nội dung vướng mắc này cần tổng hợp, lấy ý kiến các đơn vị có liên quan trong và ngoài ngành Tài chính để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý.