Doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng thế nào để xuất khẩu bền vững vào Nhật Bản?

Ông Shiotani Yuichiro, Tổng Giám đốc Công ty TNHH AEON TOPVALU Việt Nam chia sẻ thông tin tới doanh nghiệp

Ưu đãi thuế quan từ 4 FTA

Thông tin trên được các chuyên gia chia sẻ tại Hội thảo “Chiến lược gia tăng cơ hội xuất khẩu của doanh nghiệp Việt Nam vào thị trường Nhật Bản” do Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh (ITPC) phối hợp với các đơn vị tổ chức ngày 25/6.

Chia sẻ với cộng đồng doanh nghiệp, các diễn giả đã cung cấp thông tin thị trường, mục tiêu trọng tâm xuất khẩu, định hướng phát triển sản phẩm, kinh nghiệm về tài chính, thanh toán và các giải pháp thông quan xuất khẩu cho hàng hóa Việt Nam, giúp doanh nghiệp vượt qua rào cản và mở rộng hoạt động kinh doanh tại thị trường này.

Giám đốc ITPC Trần Phú Lữ cho biết, Nhật Bản là thị trường xuất khẩu tiềm năng của Việt Nam nhờ lợi thế ưu đãi thuế quan từ 4 Hiệp định thương mại tự do chung giữa hai nước. Năm 2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Nhật Bản đạt 46,23 tỷ USD, tăng 2,78% so với năm trước.

Trong năm 2025, quan hệ thương mại Việt Nam – Nhật Bản được kỳ vọng sẽ tiếp tục duy trì đà tăng trưởng, với nhiều triển vọng sáng. Đối với Việt Nam, Nhật Bản không chỉ là thị trường xuất khẩu quan trọng mà còn là nguồn cung cấp công nghệ và thiết bị công nghiệp hiện đại.

Việc gia tăng xuất khẩu các mặt hàng có giá trị cao như máy tính, linh kiện điện tử và sản phẩm công nghiệp chế biến sẽ là hướng đi chiến lược trong thời gian tới. Ở chiều ngược lại, doanh nghiệp Nhật Bản cũng có cơ hội mở rộng đầu tư và cung cấp sản phẩm chất lượng cao vào Việt Nam.

Theo các chuyên gia, với dân số hơn 120 triệu người, Nhật Bản là thị trường xuất khẩu đầy tiềm năng cho hàng hóa Việt Nam. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa cơ hội, doanh nghiệp Việt Nam cần vượt qua các thách thức khi xuất khẩu sang Nhật Bản.

Thị trường này đòi hỏi các doanh nghiệp cần nâng cao chất lượng sản phẩm, cập nhật kiến thức thị trường, chủ động xây dựng chiến lược phát triển bền vững và mở rộng hợp tác quốc tế.

Chính sự chủ động và linh hoạt trong cách tiếp cận sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam ngày càng khẳng định vị thế trên thị trường Nhật Bản, góp phần gia tăng kim ngạch xuất khẩu.

Tập trung 2 ngành hàng trọng tâm

Trưởng Chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại Osaka (Nhật Bản) Quyền Thị Thúy Hà cho biết, Nhật Bản là một thị trường cạnh tranh cao đi kèm với các tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt; người tiêu dùng Nhật đặt uy tín và độ bền sản phẩm lên hàng đầu khi mua sắm.

Hiện tại, Việt Nam chiếm khoảng 3,3% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu vào thị trường Nhật Bản, cho thấy dư địa hợp tác còn nhiều để phát triển trong thời gian tới.

Về cơ hội cho hàng Việt Nam, bà Hà cho rằng, các doanh nghiệp nên tập trung vào hai ngành hàng trọng điểm là dệt may, da giày và nông sản.

Đưa ra những thông tin lưu ý các doanh nghiệp, Tổng Giám đốc Công ty TNHH AEON TOPVALU Việt Nam Shiotani Yuichiro cho biết, để trở thành đối tác chính thức của AEON, đối với các nhà cung cấp hướng tới thị trường nội địa và ASEAN, yêu cầu bao gồm việc thành lập công ty được ít nhất 1 năm, có năng lực sản xuất theo yêu cầu của bên đặt hàng và mong muốn hợp tác cùng AEON.

Đối với các đối tác có mục tiêu xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản, các điều kiện sẽ cao hơn, như yêu cầu 5 năm kinh nghiệm hoạt động, sở hữu nhà máy riêng, có kinh nghiệm xuất khẩu, có khả năng nộp báo cáo tài chính của 2 kỳ gần nhất…

Ông Shiotani Yuichiro khẳng định rằng, mọi hoạt động hợp tác đều phải tuân thủ nghiêm ngặt Bộ Quy tắc Ứng xử (CoC) của AEON, bao gồm các tiêu chuẩn về lao động, an toàn, môi trường và đạo đức kinh doanh.

Về môi trường thanh toán tại Nhật Bản, ông Oguma Toshihiro, Giám sát viên Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại TP.HCM (JCCH) kiêm Tổng Giám đốc Chi nhánh TP. Hồ Chí Minh Ngân hàng Mizuho, lưu ý rằng dù các quy định quản lý ngoại tệ của Nhật Bản có phần ít nghiêm ngặt hơn so với Việt Nam, các doanh nghiệp vẫn phải tuân thủ các quy định pháp luật liên quan.

Ông Oguma Toshihiro cũng chỉ ra tầm quan trọng của chứng chỉ C/O, một công cụ giúp các nhà xuất khẩu quốc tế hưởng ưu đãi thuế quan tại Nhật Bản, qua đó tạo lợi thế cạnh tranh cho hàng hóa Việt Nam.

Ông Oguma Toshihiro cũng cung cấp thông tin, mọi giao dịch bằng đồng USD đều phải tuân thủ quy định của OFAC, do các khoản thanh toán này được xử lý qua hệ thống tài chính Hoa Kỳ. Điều này có nghĩa là các doanh nghiệp Việt Nam, dù không giao dịch trực tiếp với Hoa Kỳ, vẫn có thể vi phạm nếu đối tác, ngân hàng, công ty vận tải, hoặc thậm chí cảng trung chuyển có liên quan đến các quốc gia, khu vực, hoặc cá nhân, tổ chức nằm trong danh sách chế tài của Hoa Kỳ.

“Việc không tuân thủ có thể dẫn đến các hậu quả và rủi ro bị đóng băng tài sản, các doanh nghiệp cần tìm hiểu kỹ lưỡng toàn bộ dòng chảy thương mại của đối tác và chủ động tham vấn ngân hàng để đảm bảo mọi giao dịch đều diễn ra suôn sẻ và tuân thủ pháp luật”, ông Oguma Toshihiro lưu ý.