Cá ngừ Việt khẳng định vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu

Nhiều gam màu sáng cho xuất khẩu cá ngừ Việt Nam.

Tín hiệu tích cực từ chuyển dịch thị trường xuất khẩu

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), 9 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu cá ngừ mang về 705 triệu USD, giảm 3% so với cùng kỳ năm 2024.

Dù giảm nhẹ song bức tranh tổng thể của ngành lại xuất hiện nhiều gam màu sáng khi cơ cấu thị trường được điều chỉnh theo hướng đa dạng và bền vững hơn.

Mỹ vẫn là thị trường lớn nhất, chiếm 37% tổng kim ngạch với 261 triệu USD. Riêng tháng 9, kim ngạch giảm 17% do các nhà nhập khẩu Mỹ đã tăng mua từ đầu năm để tránh bị áp thuế đối ứng mới, dẫn tới tồn kho cao. Tuy nhiên, điều này phản ánh rõ sức cạnh tranh giá ngày càng gay gắt tại thị trường truyền thống này.

Ngược lại, thị trường EU ghi nhận tăng trưởng ổn định, đạt 160 triệu USD, tăng 3%. Một số quốc gia thành viên tăng mạnh như Italy tăng 19%, Hà Lan tăng 37%, trong khi Đức giảm 24%. Đây là tín hiệu cho thấy doanh nghiệp Việt Nam đang thích ứng hiệu quả hơn với các tiêu chuẩn khắt khe về chứng nhận bền vững, truy xuất nguồn gốc và an toàn thực phẩm của EU.

Khối CPTPP đạt 96 triệu USD, tăng 9% so với cùng kỳ, trong đó Nhật Bản tăng 15%, Canada tăng 17%. Tăng trưởng này phản ánh tác động tích cực của ưu đãi thuế quan trong khối và khả năng tận dụng tốt cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do.

Đáng chú ý, Thái Lan - trung tâm chế biến thủy sản lớn trong khu vực tăng nhập khẩu cá ngừ Việt Nam tới 83%, đạt 28 triệu USD.

Bên cạnh đó, thị trường Ai Cập cũng tăng mạnh 146%, mở ra hướng đi triển vọng ở khu vực Trung Đông và châu Phi - nơi được xem là “vùng đất mới” của thủy sản Việt Nam trong thời gian tới.

Nâng cao giá trị sản phẩm, hướng tới xuất khẩu bền vững

Về cơ cấu sản phẩm, nhóm cá ngừ tươi và đông lạnh (mã HS 03) đạt 383 triệu USD, chiếm 54% tổng kim ngạch, gần tương đương cùng kỳ năm trước. Trong đó, sản phẩm chủ lực là cá ngừ mã HS0304 tăng nhẹ 2%.

Ngược lại, nhóm cá ngừ chế biến và đóng hộp (mã HS 16) đạt 322 triệu USD, giảm 6%. Riêng mặt hàng cá ngừ đóng hộp chiếm gần 2/3 nhóm HS16 giảm 9%, do nguồn nguyên liệu trong nước hạn chế, chi phí logistics tăng, trong khi giá bán chưa tương xứng.

Cá ngừ Việt Nam ngày càng khẳng vị thế vững chắc trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Dù vậy, xu hướng chuyển dịch sản phẩm theo hướng gia tăng giá trị rõ rệt. Các doanh nghiệp đã tập trung hơn vào sản phẩm cao cấp như loin, cá ngừ cắt miếng (steak) hay các dòng phục vụ phân khúc sashimi, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao từ Nhật Bản và châu Âu. Đây là hướng đi phù hợp giúp Việt Nam củng cố vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu và giảm phụ thuộc vào sản phẩm thô.

Trên bình diện quốc tế, dự báo nhu cầu nhập khẩu cá ngừ tại Mỹ và châu Âu sẽ dần ổn định, nhưng mức độ cạnh tranh tiếp tục tăng. Các nhà nhập khẩu ưu tiên nguồn hàng có chứng nhận MSC, IUU và truy xuất nguồn gốc đầy đủ. Trong khi đó, Nhật Bản lại gia tăng nhập khẩu cá ngừ đông lạnh cho chế biến sashimi - mở ra cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam đầu tư nâng cấp công nghệ, nâng cao năng lực chế biến sâu.

Với đà giảm nhẹ trong quý III, nhiều khả năng xuất khẩu cá ngừ cả năm 2025 sẽ đạt khoảng 930-950 triệu USD, chỉ giảm nhẹ so với năm 2024.

Để duy trì tăng trưởng, các doanh nghiệp cần đa dạng hóa thị trường, đẩy mạnh sản phẩm giá trị gia tăng, đạt chứng nhận bền vững quốc tế, hướng đến mục tiêu phát triển dài hạn, góp phần đưa cá ngừ Việt Nam trở thành thương hiệu mạnh của thủy sản toàn cầu.