Bảo đảm các hộ, cá nhân kinh doanh online thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế

Hiện nay, các sàn TMĐT lớn đều có chức năng đặt hàng và thanh toán. Ảnh: Nga Phạm.

Quản lý thuế TMĐT bằng dữ liệu và công nghệ

Kinh doanh TMĐT và trên nền tảng số đang trở thành lĩnh vực có ảnh hưởng quan trọng đến tăng trưởng kinh tế. Các chủ thể trong TMĐT không chỉ gồm người mua và người bán, mà còn có bên thứ ba – chính là các nền tảng số làm nhiệm vụ kết nối, trung gian thanh toán, vận chuyển.

Ngoài các nền tảng lớn trong nước như Shopee, TikTok Shop, Lazada, Tiki, Sendo…, còn có hàng loạt cá nhân, hộ kinh doanh đang hoạt động trên các nền tảng xuyên biên giới như Booking, Agoda, Airbnb (dịch vụ lưu trú); Facebook, TikTok, Google, YouTube (quảng cáo, mạng xã hội); Netflix, Spotify (nội dung thuê bao); Apple Store, CH Play (ứng dụng số)...

Hiện nay, hầu hết các sàn TMĐT hiện nay đều thực hiện chức năng đặt hàng – thanh toán – chuyển tiền, đồng nghĩa với việc họ nắm được toàn bộ dữ liệu về người bán, doanh thu, giao dịch, dòng tiền. Đây là cơ sở quan trọng để ngành Thuế xác định nghĩa vụ nộp thuế chính xác.

Thời gian qua, ngành Thuế đã nỗ lực triển khai đồng bộ các giải pháp quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh TMĐT. Kết quả thu thuế từ các tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh TMĐT 5 tháng đầu năm nay đạt 75 nghìn tỷ đồng (bao gồm cả kinh doanh truyền thống; kinh doanh TMĐT và kinh tế số khác), tăng 55% so với cùng kỳ.

Theo quy định tại Nghị định 117/2025/NĐ-CP, kể từ ngày 1/7/2025, các nền tảng TMĐT sẽ chịu trách nhiệm khấu trừ và nộp thuế thay cho hộ, cá nhân kinh doanh.

Việc khấu trừ được thực hiện ngay tại thời điểm xác nhận giao dịch thành công và thanh toán, với tỷ lệ % xác định theo doanh thu của từng giao dịch. Đặc biệt, trong trường hợp không phân định được giao dịch là hàng hóa hay dịch vụ, sàn sẽ áp dụng tỷ lệ khấu trừ cao nhất.

Ông Đặng Ngọc Minh cho biết, Nghị định 117/2025/NĐ-CP đã đáp ứng kịp thời yêu cầu đặt ra trong công tác quản lý thuế hiện nay, đó là bảo đảm các hộ, cá nhân kinh doanh trên nền tảng số thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế như các chủ thể kinh doanh khác.

Nghị định đã tăng cường trách nhiệm của các tổ chức trung gian, tổ chức vận hành sàn TMĐT trong phối hợp quản lý thuế. Tận dụng hiệu quả dữ liệu và công nghệ của các nền tảng số để giám sát giao dịch trực tuyến. Tạo điều kiện thuận lợi, giảm thủ tục hành chính cho người nộp thuế.

Từng bước hình thành môi trường kinh doanh lành mạnh, công bằng, ngăn chặn các hành vi trốn thuế trong lĩnh vực TMĐT.

Nghị định 117/2025/NĐ-CP cũng nhằm thiết lập khuôn khổ pháp lý đầy đủ và hiện đại cho công tác quản lý thuế trong bối cảnh nền kinh tế số phát triển mạnh mẽ.

Vì vậy, tại hội nghị tập huấn khai Nghị định 117/2025/NĐ-CP diễn ra mới đây, Lãnh đạo Cục Thuế yêu cầu các đơn vị chức năng chủ động hướng dẫn chi tiết quy trình kê khai, đăng ký, nộp thuế qua nền tảng điện tử, đồng thời chia sẻ các ứng dụng công nghệ phục vụ cho việc quản lý thuế TMĐT một cách đồng bộ.

Các chi cục thuế tổ chức triển khai nghiêm túc Nghị định 117/2025/NĐ-CP, tăng cường tuyên truyền, hỗ trợ hộ, cá nhân kinh doanh cũng như các tổ chức vận hành nền tảng TMĐT thực hiện đúng nghĩa vụ thuế.

“Ngành Thuế sẽ tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia, đồng hành cùng người nộp thuế, góp phần xây dựng nền tài chính hiện đại, minh bạch và bền vững”, ông Đặng Ngọc Minh nhấn mạnh.

Giải quyết “băn khoăn” về tỷ lệ nộp thuế, bù trừ thuế…

Theo các chuyên gia, trọng tâm của Nghị định 117/2025/NĐ-CP là phương thức quản lý thuế mới, trong đó quy định rõ trách nhiệm, cơ chế thực hiện của các tổ chức vận hành sàn giao dịch TMĐT, nền tảng số và các chủ thể kinh tế số khác.

Một trong những điểm quan trọng của Nghị định là cho phép bù trừ số thuế đã khấu trừ, nộp thay đối với giao dịch bị hủy hoặc trả lại hàng.

Ông Nguyễn Văn Được, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Kế toán và tư vấn thuế Trọng Tín cho rằng, Nghị định đã giải quyết được các vấn đề mà người nộp thuế băn khoăn lâu nay về tỷ lệ nộp thuế, bù trừ, quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan. Điều này góp phần quan trọng vào việc tạo thuận lợi cho người nộp thuế, phù hợp với thực tiễn, đảm bảo việc tính thuế trên doanh thu thực tế.

Mặt khác, việc cho phép khấu trừ số thuế phải nộp ngay sau mỗi giao dịch phát sinh doanh thu thành công và chấp nhận thanh toán cũng sẽ giúp việc minh bạch từng giao dịch bán hàng, qua đó giúp công tác quản lý thuế được tốt hơn.

Việc cho phép nền tảng TMĐT nếu không xác định được giao dịch phát sinh doanh thu là hàng hóa hay dịch vụ hoặc loại dịch vụ thì việc xác định số thuế phải khấu trừ thực hiện theo mức tỷ lệ % cao nhất cũng giúp các sàn TMĐT có điều kiện thuận lợi để thực thi các nghĩa vụ khấu trừ thuế được tốt hơn, hiệu quả hơn; giải quyết lo ngại lâu nay của cả sàn TMĐT và hộ, cá nhân kinh doanh.