Bài toán khó của EU

	Chủ tịch Ủy ban châu Âu: EU sẽ áp đặt lệnh cấm dần dầu mỏ của Nga
	EU lên tiếng sau khi Nga tạm dừng nguồn cung khí đốt cho các nước
	Mỹ, Anh, EU công bố các biện pháp trừng phạt đối với Nga

EU đang nỗ lực thuyết phục các nước khác không tham gia cuộc chơi của Tổng thống Putin bằng cách từ chối thay thế châu Âu trở thành khách hàng mua dầu của Nga

Xuất phát từ nhu cầu như vậy, trong tuần này, nhiều cuộc họp quan trọng đã diễn ra tại châu Âu nhằm đánh giá khả năng của liên minh trong việc dung hòa hai mục tiêu nêu trên. Cuộc họp đầu tiên được tổ chức vào ngày 2/5, với sự góp mặt của các bộ trưởng năng lượng châu Âu, được triệu tập khẩn cấp sau khi Moscow quyết định ngừng cung cấp khí đốt cho Ba Lan và Bulgaria do Vacsava và Sofia từ chối thanh toán dầu khí Nga bằng đồng Ruble. Cách đây một tháng, Moscow đã đơn phương thay đổi các hợp đồng ràng buộc các công ty châu Âu với Gazprom, trong số đó có 97% được định giá bằng Euro hoặc USD. Theo Ủy ban châu Âu (EC), Nga đã nghĩ ra một điều khoản phức tạp nhằm lách các lệnh trừng phạt do Brussels ban hành, đặc biệt là quy định đóng băng tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga.

Điện Kremlin đang yêu cầu khách hàng của Gazprom mở hai tài khoản ở Gazprombank, ngân hàng đến nay chưa nằm trong danh sách trừng phạt của châu Âu. Tài khoản đầu tiên thực hiện thanh toán bằng đơn vị tiền tệ được quy định theo hợp đồng ban đầu không gây bất cứ vấn đề gì, nhưng các nhà chức trách Nga muốn rằng giao dịch chỉ được thực hiện khi số tiền này được chuyển đổi thành đồng Ruble trước khi chuyển vào tài khoản thứ hai, theo sự chấp thuận của Gazprombank. Công ty mua khí đốt của Gazprom không biết khi nào việc chuyển đổi sẽ được thực hiện, tỷ giá hối đoái là bao nhiêu, cũng như tiền sẽ đi đâu trong thời gian họ trả tiền vào tài khoản thứ nhất đến lúc nó đến được Gazprom.

Ba Lan và Bulgaria đã từ chối yêu sách của Moscow nên đã phải trả giá. Đối với Nga, thiếu hụt trong giao dịch với hai nước này chỉ mang tính biểu tượng vì cả hai chỉ chiếm 8% tổng lượng nhập khẩu khí đốt Nga của nhóm 27 nước. Trong khi đó, từ vài tháng trước, Sofia và Vacsava đều đã dự kiến sẽ quyết định ngừng mua khí đốt của Nga vào cuối năm nay và trông chờ vào sự giúp đỡ của các nước láng giềng trong thời gian tới. Trên thực tế, Berlin, Vienna, Copenhagen hay thậm chí là Rome đều lo ngại sẽ là đối tượng tiếp theo trong danh sách, vì các công ty năng lượng của họ đang sắp đến hạn phải thanh toán với Gazprom, cụ thể là từ ngày 20/5. Cuối tháng 4, một số tập đoàn như ENI của Italy, OMV của Áo hay Uniper của Đức thậm chí đã cân nhắc mở hai tài khoản tại Gazprombank, trong khi Hungary tuyên bố không loại trừ việc thanh toán bằng đồng Ruble.

Hơn 40% lượng khí đốt nhập khẩu vào EU đến từ Nga. Bởi vậy, Moscow có phương tiện để giáng vào khối này, bắt đầu từ ngành công nghiệp Đức, từ đó chia rẽ EU. Cuộc họp của các bộ trưởng năng lượng được triệu tập đầu tuần này có mục đích đầu tiên và quan trọng nhất là thể hiện một châu Âu thống nhất. Tuy nhiên, ở thời điểm này, vẫn còn một số nước thành viên, chẳng hạn như Italy, muốn bằng mọi giá tránh bị Moscow khóa vòi khí đốt của họ. Và 27 thành viên đã không tìm được tiếng nói chung khi bàn về cách giải quyết vấn đề Gazprom mà không vi phạm các biện pháp trừng phạt đã ban hành.

Nếu quyết tâm ngừng mua dầu của Nga, thì châu Âu cũng muốn ngăn giá vàng đen không leo thang thêm nữa. Giá dầu cao chót vót có thể phục vụ lợi ích của Nga nếu Moscow bán dầu cho các khách hàng khác. Ngược lại, hậu quả đối với tăng trưởng của châu Âu có thể sẽ rất lớn, chưa kể đến nguy cơ xảy ra tình trạng bất ổn xã hội, giống như phong trào “Áo vàng” ở Pháp đã lan ra khắp châu lục. Chính vì vậy, EC đã đề xuất một lệnh cấm vận với lộ trình chuyển tiếp đến cuối năm, hy vọng sẽ không làm cho các thị trường chao đảo và cho phép một số nước thành viên EU, đặc biệt là Đức, không bị ảnh hưởng quá nhiều.