Triều Tiên gửi thông điệp gì sau các vụ thử tên lửa?

	Các nước Hội đồng Bảo an quan ngại về việc Triều Tiên thử tên lửa
	Hội đồng An ninh Hàn Quốc họp khẩn sau khi Triều Tiên phóng tên lửa
	Triều Tiên ngừng các đường dây thông tin liên lạc với Hàn Quốc

Tên lửa được thử thành công có tầm bắn 1.500 km.

Đây là hành động khiêu khích mới khiến các nước láng giềng và cộng đồng quốc tế không khỏi lo ngại. Như thường lệ dư luận quốc tế lại đặt câu hỏi: Tại sao Bình Nhưỡng thử tên lửa vào lúc này?

Từ tháng 3 năm nay, thế giới không ghi nhận bất kỳ vụ thử vũ khí nào của Triều Tiên trong bối cảnh nhà lãnh đạo Kim Jong-un tập trung các nỗ lực nhằm đối phó với dịch Covid-19 và chèo lái một nền kinh tế bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt, thiên tai suốt cả mùa Hè và các đường biên đóng cửa để ngăn dịch lây lan. Thông tin về các vụ phóng gần đây được đưa ra trong bối cảnh nhiều nỗ lực ngoại giao con thoi giữa quan chức các nước Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc.

Theo chuyên gia về hạt nhân và bán đảo Triều Tiên Antoine Bondaz, Quỹ Nghiên cứu Chiến lược Pháp (FRS), “những vụ bắn thử tên lửa cuối tuần trước là rất đáng lo ngại, cho dù đó không phải là tên lửa liên lục địa, vì vẫn dọa trực tiếp đối với Hàn Quốc và Nhật Bản”. Đó cũng là hai nước mà Mỹ có đặt các căn cứ quân sự với hàng chục nghìn binh sĩ đồn trú thường trực.

Đài RFI cho rằng “Bình Nhưỡng đã khôn khéo tính toán cho hành động khiêu khích của mình. Tên lửa vừa bắn thử là loại tên lửa hành trình, không phải là loại tên lửa đạn đạo thuộc diện bị cấm theo các nghị quyết của Liên hợp quốc (LHQ), nhưng độ nguy hiểm thì không kém vì có khả năng gắn đầu đạn hạt nhân loại nhỏ”. Tên lửa được thử thành công có tầm bắn 1.500 km, chủ yếu nhắm vào Hàn Quốc và Nhật Bản.

Một tuần trước khi thử tên lửa, Triều Tiên gây sự chú ý với giới quan sát khi đưa ra những tín hiệu thay đổi theo chiều hướng tích cực, dù chỉ là bên ngoài. Để chào mừng ngày Quốc khánh, Bình Nhưỡng tiến hành duyệt binh lần thứ 3 trong năm, song lần này không có màn phô trương sức mạnh quân sự của các cỗ xe quân sự hay những mẫu tên lửa đồ sộ mà thay vào đó là các máy cày, máy kéo nông nghiệp và xe cứu hộ, cứu thương.

Giữa khủng hoảng y tế vì dịch Covid-19 làm trầm trọng thêm khó khăn kinh tế, dường như Triều Tiên cũng muốn được sự quan tâm chú ý của cộng đồng quốc tế. Trong khi Mỹ và các đồng minh nỗ lực để nối lại đàm phán về hồ sơ hạt nhân Triều Tiên, Bình Nhưỡng muốn đánh tiếng khẳng định Triều Tiên đã và vẫn là một cường quốc vũ khí hạt nhân, đó là một thực tế phải được tính đến trong các cuộc thương lượng trong tương lai.

Theo trang mạng của Quỹ Carnegie, nhìn vào những diễn biến vừa qua và việc Triều Tiên công khai tên lửa đạn đạo có thể mang đầu đạn hạt nhân, cho thấy rõ quyết tâm tiếp diễn chương trình tên lửa, đòi hỏi giới hoạch định chính sách Mỹ phải lưu tâm tới 3 vấn đề. Thứ nhất, chính quyền Biden cần tiếp tục nỗ lực để giải quyết các thách thức xung quanh khả năng phát triển hạt nhân của Triều Tiên bằng con đường ngoại giao. Trong khi Triều Tiên tiếp tục bác bỏ các động thái hướng đến các cuộc gặp mang tính thăm dò và vô điều kiện của chính quyền Biden, Mỹ vẫn nên làm rõ những lựa chọn có thể đưa lên bàn đàm phán nếu Triều Tiên tuân theo những hạn chế có thể kiểm chứng được đối với việc phát triển và thử nghiệm các hệ thống tên lửa mới, bên cạnh các nhượng bộ khác từ Bình Nhưỡng. Thứ hai, việc Triều Tiên phiên chế tên lửa hành trình mang đầu đạn hạt nhân cho các lực lượng vũ trang sẽ đặt ra những thách thức mới cho các liên minh của Mỹ trong khu vực. Mỹ cần tham vấn Seoul và Tokyo về tác động từ các năng lực mới của Bình Nhưỡng để có sự chuẩn bị về mặt quân sự cho liên minh, và kiểm soát tình hình trên bán đảo Triều Tiên.

Các nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ cấm Triều Tiên sở hữu hoặc thử nghiệm công nghệ tên lửa đạn đạo - một định nghĩa rộng cho cả các phương tiện phóng vệ tinh - nhưng tên lửa hành trình thì được phép. Tên lửa hành trình thường là tài sản chiến thuật, được sử dụng để tấn công các mục tiêu quân sự. Từ “S” cho thấy tên lửa có thể được sử dụng để mang vũ khí hủy diệt hàng loạt, chẳng hạn như đầu đạn hạt nhân mini, nhằm bắn tới mục tiêu. Khả năng phi hạt nhân hóa một tên lửa hành trình lại gây ra một vấn đề đau đầu khác cho các nhà hoạch định quốc phòng khu vực, vốn bối rối trước kho vũ khí khổng lồ với nhiều kích cỡ, chủng loại và tầm bắn của Triều Tiên.

Cuộc thử nghiệm được công bố rộng rãi vào ngày một nhà ngoại giao cấp cao của Mỹ bắt đầu tiến hành một loạt cuộc gặp tại Nhật Bản. Ông Leif-Eric Easley, Phó giáo sư nghiên cứu quốc tế tại trường Đại học Ewha Womans ở Seoul, nói: “Điều khiến vụ thử này trở nên khiêu khích là tuyên bố công khai của Triều Tiên rằng những tên lửa hành trình này là vũ khí 'chiến lược', ngụ ý họ có ý định thu nhỏ đầu đạn hạt nhân để lắp trên chúng”. Theo ông, Bình Nhưỡng có thể đang tính toán rằng Washington sẽ thực hiện một cách tiếp cận mềm mỏng hơn, do mối quan hệ căng thẳng của Mỹ với Trung Quốc và Nga cũng như sự phản đối của các nước này đối với việc gia tăng các biện pháp trừng phạt”.

Vũ khí hủy diệt hàng loạt chắc chắn mang lại cho Bình Nhưỡng một sức răn đe rất lớn. Tuy nhiên, các chương trình này - khiến nền kinh tế Triều Tiên kiệt quệ và cộng đồng quốc tế xa lánh - cho đến nay đã thất bại trong việc giành được chiến thắng về mặt ngoại giao/chính trị. Quan hệ Triều-Mỹ cũng như quan hệ Triều-Hàn phần lớn đã bị "đóng băng" kể từ khi hội nghị thượng đỉnh giữa nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Hà Nội (Việt Nam) năm 2019 thất bại. Sự "đóng băng" đó đã khiến ông Kim Jong-un, người đã tận dụng chương trình vũ khí của mình để có được 2 cuộc gặp thượng đỉnh chưa từng có với một tổng thống Mỹ đương nhiệm, rơi vào tình thế khó khăn về chiến lược. Do không đạt được thỏa thuận với một tổng thống Mỹ (hiện đã mãn nhiệm), đất nước của ông Kim Jong-un - một nền kinh tế không có gì nổi bật giữa các cường quốc sản xuất ở Đông Bắc Á - bị cô lập và phải chịu các lệnh trừng phạt hà khắc. Và kể từ năm 2020, đại dịch Covid-19 đã buộc Triều Tiên phải đóng cửa biên giới và cắt đứt giao thương với Trung Quốc. Kim Jong-un đang phải đối mặt với áp lực kinh tế và xã hội trong nước bên cạnh tình thế tiến thoái lưỡng nan về mặt chiến lược của mình.