Tích cực xây dựng hệ thống dữ liệu thống kê thuế theo chuẩn quốc tế

Phó Cục trưởng Cục Thuế Vũ Chí Hùng: Để phục vụ dự báo thu và quản lý thuế, cần đảm bảo dữ liệu thống kê phải đạt tiêu chuẩn “Đúng - Đủ - Sạch - Sống”.

Thống kê vượt vai trò thu thập dữ liệu đơn thuần

Phát biểu tại hội thảo, Phó Cục trưởng Vũ Chí Hùng nhấn mạnh, Dự án Tăng cường quản lý tài chính công tại Việt Nam” do Liên minh châu Âu và Chính phủ Đức đồng tài trợ, đã được Cục Thuế Việt Nam và GIZ phối hợp thực hiện trong nhiều năm. Hoạt động này diễn ra trong bối cảnh công tác chuyển đổi số trong ngành Thuế đang diễn ra mạnh mẽ, góp phần thực hiện chiến lược số hóa của Chính phủ và Bộ Tài chính, hướng tới mục tiêu “Chính phủ số” nhằm phục vụ tốt nhất cho người dân và doanh nghiệp.

Theo Phó Cục trưởng Vũ Chí Hùng, thống kê hiện nay đã vượt ra khỏi vai trò thu thập hay tổng hợp dữ liệu đơn thuần. Nó đã trở thành “ngôn ngữ lý tính” giúp các nhà quản lý nắm bắt xu hướng, nhận diện bản chất vận động của nền kinh tế và đưa ra các quyết định chính sách dựa trên bằng chứng. Việc ứng dụng dữ liệu thời gian thực, phân tích chuyên sâu và các công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI) đang mở ra cách tiếp cận mới cho quản trị tài chính công, đặt ra yêu cầu phải hiện đại hóa toàn diện các phương thức thống kê thuế.

Toàn cảnh hội nghị

Hội thảo lần thứ hai này là bước tiếp nối thành công của hội thảo lần thứ nhất được tổ chức vào ngày 18/11/2025. Nếu hội thảo lần đầu đặt nền móng cho định hướng chiến lược, thì hội thảo lần này tập trung vào việc xác định rõ nhu cầu cụ thể của từng đơn vị quản lý thuế.

Các đơn vị trực tiếp quản lý và sử dụng dữ liệu thống kê thuế là những đơn vị nắm rõ nhất yêu cầu quản lý thực tế và đặc thù dữ liệu của từng lĩnh vực. Mục tiêu chính là xác định nhu cầu khai thác thông tin để phục vụ dự báo thu và quản lý thuế, đồng thời đảm bảo dữ liệu thống kê phải đạt tiêu chuẩn “Đúng - Đủ - Sạch - Sống”.

Về phía GIZ, TS. Marco Salm đã ghi nhận những nỗ lực vượt bậc của ngành Thuế trong công tác chuyển đổi số toàn diện. Ông chia sẻ rằng, chất lượng dự báo kinh tế vĩ mô và dự báo thu ngân sách phụ thuộc rất lớn vào chất lượng và khả năng tiếp cận dữ liệu. TS. Salm cũng thông tin, theo thông lệ quốc tế, độ lệch dự toán và thực hiện ngân sách nên duy trì trong khoảng 95% đến 105%.

Ông đề nghị Cục Thuế cần xác định rõ nhu cầu kết nối, chia sẻ dữ liệu với các sở, ban, ngành và các cơ quan liên quan khác của Việt Nam. Việc này là cơ sở để xây dựng quy chế phối hợp, thiết kế hệ thống thống kê thuế có tính mở, tính tích hợp, giàu thông tin và hữu dụng.

Phó Cục trưởng Vũ Chí Hùng và TS. Marco Salm cùng các đại biểu tham dự hội thảo

Ứng dụng công nghệ và chuẩn hóa quy trình thống kê

Các đại biểu đã thảo luận về việc ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại vào toàn bộ quy trình thống kê. Điều này bao gồm thu thập dữ liệu từ đa dạng nguồn đến vận hành và khai thác hiệu quả hệ thống cơ sở dữ liệu thống kê. Mục tiêu là xây dựng và hoàn thiện các chế độ và hệ thống mẫu biểu thống kê theo hướng hiện đại, đồng bộ, chuẩn hóa và tự động hóa.

Các nội dung trao đổi cũng tập trung vào quy trình, hệ thống dữ liệu và cơ chế chia sẻ thông tin giữa các đơn vị thuộc Bộ Tài chính và Cục Thuế. Các ý kiến đề cập đến yêu cầu nâng cao chất lượng dữ liệu thuế-từ tính cập nhật, độ tin cậy đến khả năng truy xuất và giải thích dữ liệu.

Các đại biểu kỳ vọng hội thảo sẽ giúp hình thành bộ tiêu chí thống nhất về nhu cầu dữ liệu và chia sẻ dữ liệu trong ngành Thuế. Điều này càng trở nên quan trọng trong bối cảnh Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch & Đầu tư đã sáp nhập, tạo điều kiện tập trung nguồn dữ liệu vốn phân tán trước đây. Việc này sẽ đề xuất các giải pháp cải thiện cơ sở hạ tầng dữ liệu và cơ chế phối hợp, phục vụ tiến trình hiện đại hóa chế độ thống kê thuế trên phạm vi toàn quốc.