Thị trường ô tô Việt Nam thăng trầm theo... Covid

	Hyundai vẫn dẫn đầu thị trường ô tô trong nước
	Lý giải thị trường ô tô vào đợt hạ giá
	Tháng 5, dịch bệnh khiến tăng trưởng xe máy lẫn ô tô của Honda Việt Nam đều giảm

Xe Kia Soluto sản xuất tại nhà máy THACO Kia - KCN THACO Chu Lai Ảnh minh họa: Nguyễn Hà

Thành bại tại Covid

Cũng giống như nhiều lĩnh vực sản xuất kinh doanh khác, dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng lớn tới thị trường ô tô Việt Nam. Doanh số bán hàng của các hãng ô tô tăng giảm theo diễn biến dịch bệnh lúc lắng xuống, lúc bùng phát.

Nửa đầu năm 2021, không kể tháng 1 và 2 do trùng vào thời điểm tết Nguyên đán nên kết quả bán hàng của các hãng xe chưa hoàn toàn phản ánh đúng thực tế nhu cầu thị trường (đạt lần lượt 26.432 xe và 13.585 xe), bước tháng 3, khi dịch bệnh tại Việt Nam được kiểm soát tốt, thị trường ô tô Việt Nam bừng khởi sắc. Thống kê từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho thấy, tháng 3 các thành viên của VAMA bán được đạt 30.935 xe, tăng đến 127% so với tháng trước và tăng 61% so với cùng kỳ năm 2020.

Tháng 4, thị trường vẫn duy trì kết quả tốt với 30.065 xe, giảm nhẹ (3%) với tháng 3 nhưng vẫn tăng 155% so với cùng kỳ năm trước.

Tuy nhiên, tháng 5 khi dịch bệnh lại bùng phát trở lại, nhu cầu mua sắm giảm sút vì kinh tế trì trệ, nhiều mẫu xe "hot" rơi vào tình trạng khan hàng vì thiếu chip, linh kiện lắp ráp do ảnh hưởng của chuỗi cung ứng toàn cầu, doanh số chỉ đạt 25.585 xe, giảm 15% so với tháng 4.

Xu thế giảm tiếp tục kéo sang tháng 6 với 23.587 xe, giảm 8% so với tháng 5.

Như vậy, so với 3 tháng trước đó, thị trường ô tô Việt Nam đang có dấu hiệu "tụt dốc" dần đều. Lượng bán xe của tháng 6 chỉ cao hơn tháng 1 (do trùng nghỉ tết Nguyên đán), và ít hơn tháng đang nhiều nhất (tháng 3) tới 7.640 xe.

Nếu tính thêm thương hiệu có lượng xe đóng góp quan trọng đối với thị trường Việt Nam là Hyundai sẽ thấy “ông lớn” này cũng không tránh khỏi xu thế bắt đầu giảm sút từ tháng 5. Cụ thể theo số liệu công bố từ TC Motor (đơn vị đang phân phối xe du lịch Hyundai, không phải thành viên VAMA-PV), nếu như tháng 3, TC Motor bán được 6.807 xe, tháng 4 bán đạt 6.538 xe thì tháng 5 con số đã giảm xuống là 6.053 xe và tháng 6 là 5.558 xe (giảm 8,18% so với tháng 5). Cộng dồn 6 tháng đầu năm, số xe của hãng này bán được là 34.035, giảm nhẹ 1% so với cùng kỳ năm ngoái.

Hay Vinfast, tuy kết quả kinh doanh ô tô tháng từ tháng 3 đến tháng 6 đều nhích tăng (lần lượt là 2.330 xe, 2.717, 2.855 xe và 3.517 xe) song số lượng không tác động nhiều đến kết quả chung của toàn thị trường.

Tuy nhiên, 3 tháng qua thị trường Việt Nam ghi nhận nhu cầu tăng đột biến với các mẫu xe thương mại, vận tải hạng nhẹ. Đại lý xe thương mại thương hiệu Hyundai cho biết, thị trường xe thương mại đang khan hàng, không có xe để bán. Hiện các đại lý đang “nợ” hàng trăm đơn hàng chờ nhận xe khiến không nhân viên kinh doanh nào dám nhận cọc mua xe mới của khách.

Như vậy tính luỹ kế, tổng doanh số bán hàng của toàn thị trường từ đầu năm đến hết tháng 6/2021 là 150.481 xe, tăng 40% so với cùng kì năm ngoái.

Xe nhập nhiều, xe mới lắm

6 tháng đầu năm 2021 thị trường ô tô Việt Nam cũng cho thấy những diễn biến đáng lưu ý.

Trước tiên đó là việc các hãng liên tục cho ra mắt các mẫu xe mới (việc ra mắt sản phẩm mới hầu hết được thực hiện online) từ phân khúc phổ thông đến cao cấp.

Có thể kể đến các bản nâng cấp của Toyota Vios, Hyundai Santa Fe, Isuzu D-Max, Mitsubishi Attrage, Volkswagen Tiguan, Mercedes C-class, E-class, BMW Series 5...

Hay các mẫu xe lần đầu ra mắt tại thị trường Việt Nam như: Mazda CX-30, CX-3, VinFast VFe34, Lexus IS, LM350, Aston Martin DBX, Mercedes-Maybach GLS600, bộ đôi Ferrari Roma, SF90 Stradale…

Tiếp theo là trào lưu giảm giá, khuyến mại ồ ạt đến từ nhiều thương hiệu để kích cầu thị trường trong tháng 5 và 6. Khảo sát một vòng các đại lý nhận thấy, thị trường ô tô Việt Nam đang ghi nhận một đợt giảm giá sâu nhất tính từ thời điểm năm 2017 (khi khi trường đóng băng chờ thuế nhập khẩu giảm vào năm 2018) đến từ nhiều thương hiệu ô tô. Giá bán lẻ trực tiếp đến tay người tiêu dùng của đa số các mẫu xe ô tô phổ thông đều đang giảm (thậm chí có mẫu xe giảm đến trăm triệu) so với giá niêm yết đi kèm chương trình khuyến mại, ưu đãi, đặc biệt là chương trình hỗ trợ lệ phí trước bạ của các mẫu xe lắp ráp trong nước.

6 tháng đầu năm thị trường ô tô Việt Nam ghi nhận mức tăng cao của nguồn xe nguyên chiếc nhập khẩu mặc dù dịch bệnh trên thế giới diễn biến phức tạp, tình hình thiếu chip bán dẫn cho sản xuất lắp ráp ô tô đã và đang diễn ra toàn cầu

Số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan cho thấy lũy kế 6 tháng đầu năm cả nước nhập khẩu 81.107 ô tô nguyên chiếc các loại, kim ngạch đạt 1,84 tỷ USD, tăng tới 100,5% về lượng và 100,3% về kim ngạch so với cùng kỳ 2020.

Trong đó, Thái Lan dẫn đầu với 40.485 chiếc, kim ngạch 758 triệu USD; Indonesia đạt 23.072 chiếc, kim ngạch 287 triệu USD; Trung Quốc 11.459 chiếc, kim ngạch 427 triệu USD.

Sự xáo trộn vị trí dẫn đầu

Thị trường ô tô Việt Nam vẫn ưa chuộng các thương hiệu đến từ Hàn Quốc, Nhật Bản. Top 10 mẫu xe bán chạy nhất chủ yếu vẫn là các thương hiệu Hàn Quốc và Nhật Bản, tuy nhiên thứ tự vị trí đã có sự thay đổi đáng kể.

Trong nhiều năm trước đây, Toyota Vios luôn là mẫu xe đứng đầu thị trường về doanh số, song sang năm 2021, tháng 5 và 6 Vinfast Fadil (lần lượt với 1.868 xe và 2.552 xe) vươn lên chiếm ngôi vương mẫu xe bán chạy nhất của Toyota (lần lượt đạt 1.789 xe và 2.014 xe)

Ở nhóm xe đô thị gầm cao, Kia Seltos trở thành ngôi sao mới nổi của phân khúc, chiếm ngôi vương của Hyundai Kona khi chỉ sau gần nửa năm đầu 2021 đạt doanh số gấp hơn 3 lần. Hay Toyota Corolla Cross (cỡ B+/C-) có lượng bán hàng cao hơn tất cả các mẫu CUV cỡ B truyền thống như EcoSport, Kona, HR-V và chỉ xếp sau Seltos.

Những xáo trộn còn ở việc Hyundai Sante Fe thay Toyota Fortuner trở thành lựa chọn số một ở nhóm xe gầm cao 7 chỗ hạng D. Trong khi Mazda CX-5 lấy lại vị thế phân khúc CUV hạng C chỉ sau một năm để mất vào tay Honda CR-V. VinFast Fadil đang dần biến Hyundai i10 thành cựu vương nhóm xe cỡ A, lãnh địa vốn thuộc về xe Hàn trong nhiều năm trước.

Dự báo, trong các tháng tiếp theo khi dịch bệnh chưa thể khống chế, thị trường ô tô Việt Nam có thể bước vào giai đoạn khủng hoảng tiêu thụ, nhất là trong tháng 7 âm lịch tới đây (bắt đầu từ ngày 8/8 Dương lịch theo quan niệm dân gian tháng Ngâu, hạn chế giao dịch mua bán; ký kết hợp đồng).