Bước tiến mới trong cuộc chiến chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng

Việc truy xuất nguồn gốc hóa chất, tiền chất giúp người dân đẩy lùi hàng giả, hàng nhái. Đồ họa: TT

Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06, Bộ Công an) vừa công bố triển khai thí điểm giải pháp định danh, truy xuất nguồn gốc hóa chất, tiền chất trên nền tảng VNeID.

Sự kiện đánh dấu bước đi quan trọng trong việc ứng dụng dữ liệu dân cư và công nghệ số để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, bảo vệ người tiêu dùng và tạo nền tảng minh bạch cho TMĐT trong lĩnh vực hóa chất, mỹ phẩm và thực phẩm.

Theo C06, tình trạng hàng giả và gian lận thương mại đang gây thiệt hại nghiêm trọng cho nền kinh tế. Năm 2024, các cơ quan chức năng phát hiện và xử lý hơn 47.100 vụ vi phạm, với tổng giá trị khoảng 425 tỷ đồng. Trong năm 2025, chỉ trong vài tháng đầu năm, đã có gần 10.000 vụ bị xử lý.

Thực tế hiện nay, nhiều loại tiền chất công nghiệp đang bị lợi dụng để chế tạo ma túy tổng hợp, trong khi hóa chất không rõ nguồn gốc lại được sử dụng trong sản xuất thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm và thuốc bảo vệ thực vật, tiềm ẩn nguy cơ lớn cho sức khỏe người dân.

Công tác quản lý hóa chất hiện vẫn còn phân tán và thiếu công cụ truy vết điện tử, khiến cơ quan chức năng khó theo dõi, doanh nghiệp khó chứng minh tính hợp pháp, còn người tiêu dùng không thể kiểm chứng nguồn gốc.

Hệ thống VNIDCheck ra đời nhằm khắc phục thực trạng trên bằng cách định danh điện tử từng sản phẩm hóa chất thông qua mã QR tích hợp trên VNeID, cho phép người dân dễ dàng kiểm tra xuất xứ, nhà sản xuất, tiêu chuẩn chất lượng và phản ánh vi phạm trực tiếp trên ứng dụng.

Việc kết nối liên thông này giúp tăng tính minh bạch trong giao dịch TMĐT, đảm bảo nguồn gốc hàng hóa rõ ràng, giảm nguy cơ lưu thông hàng giả, hàng không đạt chuẩn và nâng cao niềm tin của người tiêu dùng.

Nhờ truy xuất nguồn gốc rõ ràng, doanh nghiệp có thể kiểm soát chuỗi cung ứng, chứng minh tính hợp pháp của sản phẩm, từ đó tăng khả năng cạnh tranh, được xem xét ưu đãi thuế và thuận lợi hơn khi xuất khẩu.

Bộ Công an khẳng định, sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống định danh, truy xuất nguồn gốc hóa chất, tiền chất theo phương châm lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ, bảo đảm hệ thống thống nhất, an toàn, hiệu quả và bền vững.