“Sự khởi đầu mới" cho hợp tác Nga - Mỹ

	Hàn gắn quan hệ Nga - Mỹ
	Căng thẳng Nga - Mỹ chưa thể sớm hạ nhiệt
	Nga - Mỹ nhất trí hợp tác chặt chẽ về vấn đề Syria

Moscow cho rằng mức độ tin cậy giữa Nga và Mỹ đang tăng lên

Dự luật trên được công bố sau khi Tổng thống Nga Putin và tân Tổng thống Mỹ Joe Biden có cuộc điện đàm đầu tiên vào ngày 26/1. Sau cuộc điện đàm, Điện Kremlin ra tuyên bố cho biết hai nhà lãnh đạo bày tỏ hài lòng về việc gia hạn New START. Trong những ngày tới, hai bên sẽ hoàn thiện tất cả các thủ tục cần thiết để đảm bảo cơ chế pháp lý quốc tế quan trọng này tiếp tục có hiệu quả đối với việc hạn chế kho vũ khí hạt nhân của mỗi bên.

Cuộc điện đàm ngày 26/1 ít nhiều cũng đã thể hiện rằng Moscow và Washington vẫn sẵn lòng hợp tác trong các vấn đề hạt nhân bất chấp nhiều mâu thuẫn còn tồn tại.

Trong chiến dịch tranh cử, ông Biden cho biết ông ủng hộ việc duy trì New START - hiệp ước được đàm phán trong giai đoạn ông làm Phó Tổng thống Mỹ. Trong khi đó, Nga từ lâu cũng đã đề xuất gia hạn thỏa thuận mà không có bất kỳ điều kiện hay thay đổi nào, tuy nhiên chính quyền Trump đã trì hoãn và mới chỉ bắt đầu các cuộc đàm phán vào năm ngoái, đồng thời đặt ra một loạt điều kiện cho việc gia hạn thỏa thuận. Các cuộc thảo luận đình trệ và nhiều tháng đàm phán đã thất bại bởi một số bất đồng. Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng New START đã đẩy Mỹ vào bất lợi, trước đó ông từng nhấn mạnh việc buộc Trung Quốc tham gia thỏa thuận, ý tưởng mà Bắc Kinh cực lực phản đối. Chính quyền Trump sau đó đề xuất chỉ gia hạn New START thêm 1 năm và tìm cách mở rộng phạm vi hiệp ước sang một số vũ khí hạt nhân tham chiến.

Tiến trình đàm phán về việc gia hạn New START cũng bị ảnh hưởng bởi những căng thẳng giữa Nga và Mỹ, mối quan hệ càng nóng hơn bởi cuộc khủng hoảng tại Ukraine, Nga can thiệp bầu cử Mỹ cùng nhiều khúc mắc khác. Sau khi cả Moscow và Washington đều rút khỏi Hiệp ước các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) năm 2019, START mới là thỏa thuận kiểm soát vũ khí hạt nhân còn lại cuối cùng giữa hai nước.

Daryl Kimball, Giám đốc điều hành Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí, hoan nghênh động thái mới của Moscow và Washington là quyết định sáng suốt “sẽ giúp hạn chế cuộc chạy đua vũ trang và tạo tiền đề cho những bước đi tham vọng hơn nhằm giảm thiểu những nguy cơ từ hạt nhân, đồng thời đưa chúng ta tới gần hơn một thế giới không có vũ khí hạt nhân”. Ông Kimball nhấn mạnh: “Việc gia hạn New START nên chỉ là bước đầu tiên… trong tiến trình ngoại giao giải giáp hạt nhân giữa Mỹ và Nga… Cả hai đều có trách nhiệm đặc biệt và có lợi ích quốc gia trong việc cắt giảm kho vũ khí hạt nhân khổng lồ, tốn kém và nguy hiểm chết người của mình”.

Chủ tịch Ủy ban đối ngoại Hội đồng Liên bang (Thượng viện) Nga, ông Konstantin Kosachev bày tỏ tin tưởng cả Hạ viện và Thượng viện Nga sẽ nhanh chóng thông qua dự thảo gia hạn New START trong phiên họp ngày 27/1. Bên cạnh đó, ông Kosachev cho rằng hợp tác giữa Nga với chính quyền mới của Mỹ sẽ khởi đầu bằng thỏa thuận gia hạn hiệp ước quan trọng trên.

Hiệp ước New START đã được thực thi kể từ năm 2011. Đây là hiệp ước có tính ràng buộc pháp lý duy nhất còn lại về kiểm soát vũ khí hạt nhân giữa Nga và Mỹ. Theo đó, kho vũ khí hạt nhân của mỗi nước chỉ được giới hạn ở mức 700 quả tên lửa đạn đạo liên lục địa, 1.550 đầu đạn hạt nhân và 800 bệ phóng.