Nông nghiệp Israel điêu đứng vì thiếu lao động Thái Lan

Nhưng từ khi bùng phát xung đột giữa Israel và Hamas ngày 7/10, hàng nghìn người Thái Lan đã phải hồi hương, khiến nông nghiệp Israel gặp không ít khó khăn.

Phát triển nông nghiệp ở các vùng đồng bằng miền Nam Israel gần như đã ăn sâu vào bản sắc của người dân nước này. Tinh thần “khai hoang” của những người tiên phong đến các khu định cư Do Thái đã đóng góp nhiều vào nền nông nghiệp với quy mô lớn ở miền Nam Israel, được coi là niềm tự hào của nhiều người, giúp Israel phần nào tự chủ được nguồn thực phẩm. Tuyển dụng các lao động nhập cư, đặc biệt từ Thái Lan, là một “quyết định mang tính chiến lược mà Nhà nước Israel thực hiện để thay thế các lao động người Palestine bằng các lao động nhập cư, và như vậy họ sẽ không bị phụ thuộc vào người Palestine”.

Chính quyền Israel cho biết tính đến tháng 7/2023, có khoảng 119.000 lao động nước ngoài làm việc hợp pháp tại nước này. Riêng trong lĩnh vực nông nghiệp, có 22.862 lao động và chủ yếu là người Thái Lan, cộng thêm vài nghìn lao động “thực tập sinh” từ châu Á và châu Phi, thuộc chương trình vừa học vừa làm trong lĩnh vực nông nghiệp. Theo Bộ Nội Vụ Israel, gần Dải Gaza có khoảng 6.000 lao động người Thái làm việc trong các trang trại.

Thỏa thuận lao động giữa hai nước cho phép người Thái làm việc ở Israel 5 năm 3 tháng, nhưng chỉ được làm trong lĩnh vực nông nghiệp và không được lập gia đình. Một quan chức trong Bộ Lao động Thái Lan gọi thỏa thuận với Israel là đôi bên cùng có lợi, “người lao động có thể trở về nhà với một khoản tiền lớn, họ có thể trả nợ, xây nhà mới cho gia đình và có được sự tôn trọng của xã hội”.

Tuy nhiên, kể từ khi bùng phát xung đột giữa Israel và Hamas ngày 7/10, hàng nghìn người Thái Lan đã phải hồi hương, khiến nông nghiệp Israel gặp không ít khó khăn. Bộ Nông nghiệp Israel cho biết khoảng 30.000 - 40.000 công nhân hiện vắng mặt tại các trang trại của nước này, và công dân Thái Lan là một trong những nhóm lao động nước ngoài lớn nhất tại Israel. Chính phủ Thái Lan cho biết sẽ hồi hương những công dân muốn về nước và kể từ khi xung đột nổ ra, ước tính 10.000 lao động Thái đã trở về Thái Lan.

Các trang trại chăn nuôi bò sữa và nông nghiệp của Israel rơi vào cảnh thiếu nhân lực trầm trọng. Bò sữa cần được vắt sữa nhiều lần trong ngày. Những tuần vừa qua cũng là thời điểm thu hoạch của nhiều cây trồng. Nếu không được chăm sóc, cả cây trồng và vật nuôi đều sẽ chết. Hơn nữa, vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy các lao động Thái sẽ quay lại Israel làm việc hàng loạt, Chính phủ Israel đang tìm cách tuyển dụng khoảng 5.000 công nhân từ các nước khác, ví dụ như từ Sri Lanka.

Với sự thiếu vắng lao động nhập cư, nhiều tổ chức phi chính phủ như tổ chức Anh em Israel đã kết nối khoảng 50.000 lao động với các trang trại cần tình nguyện viên, nhiều người lái xe từ Tel Aviv xuống miền Nam để phụ giúp các trang trại thu hoạch nông sản. Tuy nhiên, bài toán lao động vẫn chưa có lời giải thỏa đáng.

Vừa qua, ngân hàng trung ương Israel ước tính xung đột với Hamas hiện nay sẽ khiến nền kinh tế nước này thiệt hại 197 tỷ shekel (53 tỷ USD). Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Israel dự kiến tăng 2% trong năm 2023 và 2024, thấp hơn các mức ước tính đưa ra tháng trước là 2,3% vào năm 2023 và 2,8% vào năm 2024.