Kích thích tiêu dùng cuối năm nhờ AI: Cuộc đua mới của các thương hiệu

Muôn nẻo kích cầu tiêu dùng

Cuối năm nay, lần đầu tiên thị trường chứng kiến các mô hình AI lớn cạnh tranh trực tiếp để hỗ trợ hành vi mua sắm. OpenAI đã tích hợp tính năng “nghiên cứu mua sắm” ngay trong ứng dụng ChatGPT, đặt câu hỏi về ngân sách, phong cách, mục đích và đưa ra danh sách gợi ý mang tính cá nhân hóa như một stylist hoặc chuyên gia tiêu dùng thực thụ. Đây được xem là bước tiếp theo sau loạt cập nhật tập trung vào thương mại mà hãng triển khai từ tháng 5/2025.

Ngay sau đó, Google cũng tung ra chế độ AI Mode nâng cấp với nền tảng Gemini 3 - mô hình có khả năng thấu hiểu ngữ cảnh và nhu cầu mua sắm tinh tế hơn. Đây là một màn ra mắt sản phẩm cực kỳ lớn, đúng vào giai đoạn mua sắm bận rộn nhất trong năm, nhưng nó tích hợp toàn bộ năng lực mới nhất của mô hình ngôn ngữ lớn Gemini vào trải nghiệm tiêu dùng hằng ngày. Gemini có khả năng thấu hiểu tinh tế hơn về ý định mua sắm của người dùng, khiến ứng dụng này trở nên mạnh mẽ hơn.

AI không chỉ giới thiệu sản phẩm mà còn có khả năng phân tích hàng nghìn đánh giá, nhận diện kích cỡ, dự báo nhu cầu người dùng.

Từ thời trang, mỹ phẩm đến đồ gia dụng, AI không chỉ giới thiệu sản phẩm mà còn có khả năng phân tích hàng nghìn đánh giá, nhận diện kích cỡ phù hợp hay dự báo nhu cầu người dùng dựa trên lịch sử tra cứu. Điều này rút ngắn đáng kể hành trình khám phá - so sánh - chọn lựa của người tiêu dùng, khiến quá trình mua sắm vốn mất hàng giờ được thực hiện trong vài phút.

Dữ liệu từ nền tảng SEO BrightEdge cho thấy, mức độ sử dụng AI để tìm kiếm sản phẩm đã tăng đột biến. Lượng truy cập từ các công cụ AI như ChatGPT và Perplexity đến những thương hiệu thương mại điện tử lớn tăng tới 752% trong tháng 10/2025 so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy con số này vẫn chiếm dưới 1% tổng lưu lượng organic, nhưng tốc độ tăng trưởng cho thấy xu hướng người tiêu dùng đang dần chuyển dịch sang tìm kiếm bằng AI.

Đáng chú ý, khảo sát của Shopify cho thấy, 64% người tiêu dùng sẽ sử dụng AI cho ít nhất một mục đích trong mùa lễ hội năm nay; trong đó 29% dùng AI để săn ưu đãi, còn 20% tìm cảm hứng mua sắm. Việc AI giúp tìm ra các lựa chọn rẻ hơn hoặc phù hợp hơn để tác động đến doanh số, đặc biệt trong bối cảnh Black Friday hay giảm giá dịp Giáng Sinh đang diễn ra sôi động.

Cuộc đua thay đổi chiến lược tiếp cận khách hàng

Sự bùng nổ của công cụ gợi ý sản phẩm bằng AI đang buộc các doanh nghiệp thương mại điện tử và thương hiệu tiêu dùng phải thay đổi chiến lược tiếp cận khách hàng. Thay vì chỉ tối ưu cho công cụ tìm kiếm truyền thống (SEO), doanh nghiệp giờ đây phải hướng đến AIO - tối ưu hóa cho AI.

AI chỉ có thể đưa ra gợi ý chính xác nếu thương hiệu cung cấp đủ dữ liệu mô tả. Vì vậy, mô tả sản phẩm đang được nâng cấp theo hướng dài hơn, chi tiết hơn, bao gồm thành phần, chất liệu, kích cỡ, nguồn gốc, cách phối đồ theo mùa, câu hỏi đáp liên quan đến bối cảnh sử dụng… Đây là thông tin mà các mô hình AI có thể phân tích khi người dùng đặt các truy vấn trò chuyện mang tính cá nhân hóa.

Một số thương hiệu thời trang quốc tế đã ghi nhận kết quả sớm khi cập nhật dữ liệu mô tả. Điển hình như việc AI có thể phân tích hàng nghìn đánh giá để khuyến nghị kích cỡ phù hợp hoặc tìm sản phẩm thay thế nếu mẫu khách hàng chọn đã hết hàng. Điều này giúp giảm tỷ lệ hoàn trả, vốn là thiệt hại lớn của ngành thời trang trực tuyến.

Ngoài ra, dữ liệu từ BrightEdge cho thấy, phần tóm tắt kết quả bằng AI của Google (AI Overviews) trong lĩnh vực thời trang đã tăng 104% kể từ tháng 11 năm ngoái. Điều này cho thấy AI đang len lỏi mạnh mẽ vào từng danh mục sản phẩm và tác động trực tiếp đến hành vi mua sắm.

Trong giai đoạn mua sắm cao điểm cuối năm, các doanh nghiệp cũng bắt đầu theo dõi mức độ ảnh hưởng của gợi ý AI đến doanh số, dù dữ liệu hiện còn hạn chế; điều này mang lại cả cơ hội lẫn thách thức cho doanh nghiệp. Cơ hội vì AI giúp doanh nghiệp tiếp cận khách hàng chính xác hơn. Thách thức vì thương hiệu phải cập nhật nội dung thường xuyên theo mùa, theo xu hướng, thậm chí theo từng chủ đề như “tiệc cuối năm”, “du lịch Giáng sinh”, “quà tặng Tết”.

Nhìn chung, AI không còn chỉ là công cụ hỗ trợ mà đã trở thành “trợ lý mua sắm” thực thụ, đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích tiêu dùng cuối năm. Với khả năng gợi ý sản phẩm cá nhân hóa, phân tích đánh giá, săn ưu đãi và rút ngắn hành trình mua hàng, AI đang định hình lại cách người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm. Vì vậy, mùa mua sắm cuối năm 2025 không chỉ là cuộc cạnh tranh về giá, mà còn là “cuộc chiến AI” để giành lấy sự chú ý của người tiêu dùng.