“Xuôi chèo mát mái” ở Thượng viện, Trump sẽ được miễn tội tuần này?

	Chính trường Mỹ rối ren trong cơn bão luận tội, “ác mộng” vẫn chưa qua
	Đảng Cộng hòa “đánh nhanh thắng nhanh”, luận tội Trump đến hồi kết?
	Cuộc chiến nhân chứng trước phiên luận tội Trump ở Thượng viện
	Phiên tòa luận tội Tổng thống: Phép thử với Trump, cơ hội cho Biden

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: AP.

Phiên tòa luận tội Tổng thống sẽ kết thúc trong tuần này với các thượng nghị sĩ gần như chắc chắn sẽ miễn tội cho ông Trump trước 2 cáo buộc lạm quyền và cản trở Quốc hội sau khi Thượng viện bác bỏ yêu cầu triệu tập thêm nhân chứng của Hạ viện.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều câu chuyện chưa được tiết lộ trước cuộc bỏ phiếu diễn ra ngày 5/2 tới.

Cuộc bỏ phiếu cuối cùng

Cuộc bỏ phiếu này sẽ kết thúc cuộc điều tra kéo dài trong nhiều tháng qua sau khi một nhân vật tố giác tiết lộ rằng Tổng thống Trump đã cố ý hoãn viện trợ quân sự Ukraine nhằm gây sức ép buộc nước này điều tra đối thủ chính trị của ông là cựu Phó Tổng thống Joe Biden - ứng viên sáng giá của đảng Dân chủ trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2020.

Tại Thượng viện, đảng Cộng hòa giữ lợi thế 53 - 47 trước đảng Dân chủ và gần như chắc chắn họ sẽ không đồng ý luận tội cũng như bãi miễn Tổng thống Trump. Ngày 31/1, các nghị sĩ đảng Cộng hòa đã bác bỏ đề xuất triệu tập thêm nhân chứng và tài liệu của đảng Dân chủ, tạo tiền đề để đẩy nhanh cuộc bỏ phiếu miễn tội cho Tổng thống Trump sẽ diễn ra trong tuần này.

Dù vậy, ngay cả khi kết quả được báo trước thì chính trường Mỹ cũng sẽ không thể "sóng yên biển lặng" trong một vài ngày tới.

Ngày 3/2 (giờ địa phương), các công tố viên Hạ viện và đội ngũ biện hộ cho Tổng thống Trump tới Thượng viện để đưa ra những kết luận cuối cùng tại phiên tòa. Đây cũng là ngày cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ bắt đầu với các cử tri đầu tiên sẽ tới các điểm bỏ phiếu kín ở bang Iowa.

Ngày 4/2, Tổng thống Trump sẽ đọc thông điệp liên bang.

Liệu có khả năng các thượng nghị sĩ đảng Dân chủ sẽ cùng với các thành viên đảng Cộng hòa miễn tội cho Tổng thống Trump hay không? Hay ông Trump có bất kỳ lời bình luận nào về vấn đề Ukraine hay không sau khi các thượng nghị sĩ chủ chốt trong đảng Cộng hòa đã chỉ trích hành động của ông là không phù hợp dù vẫn xác nhận rằng hành động đó chưa đến mức bị luận tội? Liệu cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện ngày 5/2 có phải là cái kết thực sự cho vấn đề này?

Trên thực tế, Tổng thống Trump chắc chắn sẽ được miễn tội nhưng câu hỏi liệu có thượng nghị sĩ đảng Dân chủ nào đứng về phía đảng Cộng hòa trong nỗ lực này hay không lại mang một ý nghĩa chính trị vô cùng quan trọng. Nếu một hoặc nhiều thượng nghị sĩ đảng Dân chủ bỏ phiếu miễn tội cho ông Trump, thậm chí chỉ cần trong một điều khoản luận tội, thì điều này sẽ đem tới chiến thắng mang tính biểu tượng cho nhà lãnh đạo Mỹ. Kết quả đó, nếu xảy ra, sẽ là cơ sở để Tổng thống Trump khẳng định trong nỗ lực tái tranh cử rằng ông đã nhận được sự ủng hộ từ lưỡng đảng.

Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Joe Manchin ở Tây Virginia phát biểu với báo giới hôm 31/1 rằng ông sẽ chưa quyết định lá phiếu của mình cho tới khi bước vào Thượng viện ngày 5/2.

Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Doug Jones ở bang Alabama thì nói rằng ông sẽ đưa ra quyết định trước cuộc bỏ phiếu này, đồng thời khẳng định ông sẽ đưa ra một quyết định "đúng đắn", trong khi thượng nghị sĩ Kyrsten Sinema thuộc bang Arizona thì vẫn giữ im lặng về ý định của mình.

Thái độ của Tổng thống Trump

Hiện vẫn chưa rõ liệu Tổng thống Trump có thể hiện sự hối lỗi về hành động của ông với phía Ukraine hay không sau cuộc bỏ phiếu cuối cùng giữa bối cảnh một số thành viên trong đảng Cộng hoà cũng cho rằng động thái này là "sai trái" và "không phù hợp".

Khi được hỏi về việc liệu có muốn nghe sự hối lỗi từ ông Trump như những gì Tổng thống Bill Clinton từng làm hay không, Thượng nghị sĩ Lamar Alexander thuộc bang Tennessee - một trong những người đã bỏ phiếu ngăn triệu tập thêm nhân chứng khẳng định ông không cần nghe điều này.

"Những gì tôi hy vọng ông ấy sẽ làm là khi ông ấy đọc thông điệp liên bang, ông ấy sẽ hoàn toàn bỏ qua vấn đề này, không nhắc đến nó nữa và nói về những điều ông ấy đã làm được cho đất nước cũng như mục tiêu mà chúng ta đang hướng đến", ông Alexander nhận định.

Nghị sĩ Alexander và các thành viên khác trong đảng Cộng hòa khẳng định thậm chí nếu ông Trump thừa nhận các cáo buộc của Hạ viện thì họ cũng sẽ không bỏ phiếu luận tội, đặc biệt là trong năm bầu cử. Họ nói rằng cử tri nên là người đưa ra quyết định đó vào tháng 11.

Cuộc khảo sát của NBC News phối hợp với Wall Street Journal công bố ngày 2/2 cho thấy phần lớn cử tri Mỹ tin rằng Tổng thống Trump lạm quyền và cản trở Quốc hội nhưng tỷ lệ này mang tính đảng phái sâu sắc khi cân nhắc đến việc liệu Tổng thống Trump có nên bị bãi miễn hay không.

Cuộc trưng cầu dân ý được tiến hành từ ngày 26 - 29/1 này cũng cho thấy 46% cử tri tin rằng Tổng thống Trump nên bị bãi miễn trong khi 49% số người được hỏi khẳng định ông Trump nên tiếp tục đương nhiệm. Về cơ bản, tỷ lệ này không thay đổi là bao so với cuộc khảo sát hồi tháng 12 với kết quả 48 – 48%.

Vấn đề Ukraine vẫn chưa kết thúc

Việc Tổng thống Trump sẽ được miễn tội ngày 5/2 không có nghĩa là vấn đề Ukraine sẽ kết thúc.

Cả Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi và Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Adam Schiff đều sẽ không loại trừ khả năng sẽ thuyết phục để cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton ra làm chứng trước Hạ viện nếu Tổng thống Trump được miễn tội.

Trong một bản thảo sách chưa công bố, ông Bolton viết rằng trong cuộc họp tại phòng Bầu Dục hồi đầu tháng 5/2019, Tổng thống đã yêu cầu ông thúc đẩy yêu cầu Ukraine điều tra các thành viên đảng Dân chủ song ông Trump đã phủ nhận thông tin này. Cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ cũng cho biết Tổng thống Trump nói rằng ông muốn hoãn khoản viện trợ quân sự Ukraine cho tới khi cuộc điều tra trên được tiến hành. Cuốn sách của ông Bolton dự định sẽ xuất bản vào tháng 3 năm nay. Tuy nhiên, các thượng nghị sĩ đã bỏ phiếu phản đối ông ra làm chứng.

Xét trên một khía cạnh nào đó, cuộc luận tội Tổng thống đã đem đến chiến thắng cho ông Trump bởi trước đó, nếu như người ta còn hoài nghi về sự ủng hộ của đảng Cộng hòa dành cho ông thì quá trình này đã khẳng định rõ ràng sự đoàn kết cũng như sự ủng hộ của đảng Cộng hòa với Tổng thống Trump trong những thời khắc quyết định.

Không khó để suy đoán được kết quả bỏ phiếu ngày 5/2 tới nhưng tỷ lệ các lá phiếu giữa 2 đảng và những diễn biến sau đó cũng rất đáng để mong đợi khi tiết lộ về sự ủng hộ dành cho Tổng thống Trump trong lưỡng đảng Mỹ.