TP Hồ Chí Minh đặt nền tảng cho xuất khẩu xanh, bền vững vào EFTA

Thị trường EFTA được kỳ vọng tạo đột phá cho kim ngạch xuất khẩu hàng hóa Việt Nam.

Hội nghị Đối thoại Công – Tư khu vực phía Nam vừa diễn ra tại TP Hồ Chí Minh đã đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong công tác chuẩn bị cho doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường EFTA (Hiệp hội Thương mại tự do châu Âu, gồm: Thụy Sỹ, Na Uy, Iceland, Liechtenstein), một khối thương mại được đánh giá là "khó tính" nhưng đầy tiềm năng.

Sự kiện này, nằm trong khuôn khổ Tiểu dự án SWISSTRADE do Chính phủ Thụy Sỹ tài trợ, không chỉ cung cấp thông tin chuyên sâu mà còn lắng nghe trực tiếp những vướng mắc từ cộng đồng doanh nghiệp, nhằm xây dựng một hệ sinh thái hỗ trợ hội nhập hiệu quả khi EFTA chính thức được ký kết và thực thi.

Theo nhìn nhận của các chuyên gia và cơ quan quản lý, việc ký kết EFTA sẽ mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt Nam nói chung và TP Hồ Chí Minh nói riêng. Bà Hồ Thị Quyên, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP Hồ Chí Minh (ITPC), khẳng định: "EFTA là thị trường khó tính nhưng tiềm năng, phù hợp với định hướng chuyển dịch của TP Hồ Chí Minh sang mô hình tăng trưởng xanh, tuần hoàn và giá trị cao". Với GDP bình quân đầu người cao gấp 15 lần Việt Nam, thị trường EFTA hứa hẹn tạo ra sự đột phá đáng kể cho kim ngạch xuất khẩu của Thành phố.

Để hiện thực hóa chiến lược xuất khẩu bền vững này, bà Hồ Thị Quyên nhấn mạnh sự cần thiết của việc chuẩn bị kỹ lưỡng từ phía doanh nghiệp. Theo đó, doanh nghiệp cần chủ động đón đầu các yêu cầu khắt khe về môi trường, an toàn thực phẩm và trách nhiệm xã hội - điều kiện tiên quyết để thâm nhập EFTA.

Hiện ITPC đã đề xuất một lộ trình hỗ trợ doanh nghiệp thông qua 7 trụ cột. Trọng tâm của lộ trình này là thúc đẩy xuất khẩu các sản phẩm xanh, hàng chế biến sâu, công nghệ cao, đáp ứng các tiêu chuẩn carbon thấp, cùng với việc nâng cao năng lực cạnh tranh thông qua "chuyển đổi kép" – vừa số hóa vừa xanh hóa sản xuất.

Bà Quyên cho biết thêm, ITPC cũng cam kết phối hợp liên ngành và xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ xuất khẩu đồng bộ, hiệu quả và gắn với nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp, đồng thời thu thập ý kiến từ cộng đồng doanh nghiệp để tổng hợp và tham mưu cho lãnh đạo Thành phố xây dựng các chính sách hỗ trợ thiết thực, phù hợp với thực tiễn.

Ngoài ra, để triển khai các chương trình tư vấn chuyên sâu, Trường Đại học Ngoại thương (FTU) cũng đã tham gia vào nỗ lực chung. Theo PGS. TS Đào Ngọc Tiến, Phó Hiệu trưởng FTU, các chương trình này sẽ ưu tiên lựa chọn những doanh nghiệp có sản phẩm tiềm năng và sẵn sàng thực hiện chuyển đổi số và chuyển đổi xanh để tham gia hỗ trợ chuyên sâu. Mục tiêu chính của FTU là xây dựng một hệ sinh thái xuất khẩu đồng bộ trước khi FTA có hiệu lực. Các doanh nghiệp còn có cơ hội tham gia chương trình tư vấn 1:1 miễn phí từ quý III/2025, nhằm tháo gỡ trực tiếp những vướng mắc khi tiếp cận thị trường EFTA, đặc biệt là các thách thức về tiêu chuẩn khắt khe như của Na Uy.

Hội nghị không chỉ hướng tới việc giải quyết các điểm nghẽn hiện tại mà còn kích hoạt ba động lực chiến lược: kết nối doanh nghiệp Việt với đối tác EFTA thông qua các hội chợ chuyên ngành tại Thụy Sỹ, Na Uy; thúc đẩy chuyển giao công nghệ để nâng cao giá trị nông sản và dệt may; và đặc biệt là định vị TP Hồ Chí Minh như một trung tâm xuất khẩu xanh của Đông Nam Á.

Đây là bước đi quan trọng để tổng hợp đề xuất, kiến nghị từ thực tiễn hoạt động của doanh nghiệp, làm cơ sở xây dựng kế hoạch vận hành Hệ sinh thái thúc đẩy xuất khẩu phù hợp với từng ngành hàng và vùng kinh tế trọng điểm, giúp doanh nghiệp chuẩn bị nguồn lực vững vàng để chủ động khai thác hiệu quả các cam kết ưu đãi khi EFTA chính thức được ký kết và thực thi.