Giải pháp xanh- xu hướng tất yếu cho xuất khẩu bền vững

Các doanh nghiệp chia sẻ tại hội thảo

Đáp ứng yêu cầu xuất khẩu

Tại Hội thảo “Giải pháp xanh cho doanh nghiệp trong kỷ nguyên biến đổi khí hậu – cơ hội và hành động” do Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao (HVNCLC), Dự án HVNCLC – Chuẩn Hội Nhập (BSA) phối hợp với Duytan Recycling tổ chức ngày 4/6, các doanh nghiệp đã chia sẻ nhiều giải pháp, kinh nghiệm thực hiện.

Hội thảo là diễn đàn quan trọng để cập nhật kiến thức, xu hướng và các yêu cầu mới trong chuyển đổi xanh. Đồng thời, đây cũng là nơi kết nối giữa doanh nghiệp, tổ chức tư vấn kỹ thuật - tài chính và các chuyên gia, nhằm tìm ra giải pháp cụ thể cho từng nhóm ngành trong bối cảnh áp lực giảm phát thải và tiêu chuẩn xuất khẩu ngày càng khắt khe.

Bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp HVNCLC, Giám đốc Trung tâm BSA cho biết, thời gian qua, sự thay đổi về chính sách thuế quan, chiến tranh, làm cho tình hình kinh doanh của doanh nghiệp đứng trước thêm nhiều khó khăn. Sắp tới đây có thể chúng ta có những khó khăn nhất định với thị trường xuất khẩu Hoa Kỳ, khi thị trường châu Âu càng quan trọng, nhưng thị trường này rất khắc nghiệt với những quy định về tiêu chuẩn xanh.

“Trong bối cảnh những thay đổi đó, Hội doanh nghiệp HVNCLC và BSAS mấy tháng qua đã họp bàn và quyết định tái khởi động chương trình chuyển đổi xanh với mục tiêu làm sao cho doanh nghiệp nhận thức rõ và sâu vai trò của tiêu chuẩn xanh, cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển đổi xanh trong hoạt động của mình” – bà Vũ Kim Hạnh cho biết thêm.

Tại hội thảo, các chuyên gia và diễn giả đã chia sẻ nhiều nội dung thiết thực xoay quanh ba chủ đề lớn: Giải pháp năng lượng xanh trong xu hướng phát triển bền vững; lộ trình giảm phát thải và tăng trưởng xanh; các chương trình đào tạo và hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi xanh.

Ông Trần Thanh Tâm, Phó phòng Khoa học công nghệ và Quan hệ đối ngoại, Đại học Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh cho biết, để giảm phát thải, áp lực tài chính là rất lớn.

Tuy nhiên, đây là yêu cầu mà các doanh nghiệp không thể làm ngơ khi từ 1/1/2026 báo cáo CBAM chính thức được yêu cầu. “Như vừa qua có một đơn vị sản xuất đồ gỗ xuất sang châu Âu, bất ngờ bị nhà nhập khẩu châu Âu yêu cầu làm báo cáo CBAM. Nếu không có CBAM thì không xuất khẩu được” – ông Tâm chia sẻ.

Bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp HVNCLC, Giám đốc Trung tâm BSA trao đổi với doanh nghiệp tại hội thảo

Từ góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Quang Trí, Tổng Giám đốc Vũ Phong Energy Group chia sẻ, từ năm 2009, Vũ Phong Solar tiên phong trong lĩnh vực điện mặt trời với các dự án lớn và sau đó là giải pháp Zero Capex Solar cho nhà máy sản xuất. Tới 2020, Vũ Phong Energy Group phát triển hệ sinh thái năng lượng tái tạo, cung cấp giải pháp toàn diện (phát triển-đầu tư- EPC-vận hành) hướng đến việc sử dụng 100% năng lượng tái tạo.

“Giữ vững vai trò hàng đầu Việt Nam trong ngành năng lượng tái tạo, Vũ Phong Energy Group cam kết cùng các công ty thành viên tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp trên hành trình chuyển đổi kép hướng tới Net-Zero trên 7 quốc gia bao gồm: Việt Nam, Thái Lan, Singapore, Philippines, Lào, Campuchia, Ấn Độ và Australia, với vai trò nhà đầu tư và phát triển dự án”- ông Nguyễn Quang Trí nhấn mạnh.

Kinh nghiệm từ doanh nghiệp

Theo ông Phạm Đăng An, Phó Tổng Giám đốc Vũ Phong Energy Group, từ ngày 1/1/2026 “CBAM – Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon” của châu Âu chính thức vận hành đầy đủ.

“Bạn giảm phát thải như thế nào, nếu không giảm phát thải thì vui lòng nộp thuế. Toàn bộ hệ sinh thái của chúng ta từ khi nhập hàng, sản xuất, và phân phối đến người tiêu dùng đều phải tính đến yếu tố phát thải. Đây là điều mà toàn bộ doanh nghiệp phải quan tâm” – ông Phạm Đăng An nói.

Ông Võ Minh Quân, Ban dự án HVNCLC – Chuẩn Hội Nhập cho biết, theo thống kê của cuộc khảo sát tiêu dùng xanh của Hội DN HVNCLC năm 2024 80% doanh nghiệp vừa và nhỏ – chiếm phần lớn trong nền kinh tế – chưa có chiến lược ESG rõ ràng. Nhiều doanh nghiệp vẫn xem ESG và phát triển bền vững là “chi phí” chứ không phải “đầu tư”. Do đó, các doanh nghiệp đang bị bị động trước các quy định pháp lý mới như CBAM, Luật môi trường… và các yêu cầu từ đối tác xuất khẩu như: nhãn sinh thái, chứng nhận carbon…

Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng thiếu nhân sự chuyên trách ESG, khí hậu, hoặc quản lý môi trường. Chưa có hệ thống thu thập – phân tích dữ liệu, đặc biệt là dữ liệu phát thải, năng lượng, nước, chất thải… Thiếu các chương trình đào tạo nội bộ và cập nhật kiến thức từ các tổ chức chuyên môn.

Hiểu rõ những khó khăn của doanh nghiệp nhỏ và vừa trong quá trình chuyển đổi xanh, tại Hội thảo, ông Nguyễn Tấn Kiến Phước, Giám đốc Công ty TNHH Dịch vụ Ứng dụng Hỗ trợ Doanh nghiệp, công bố chương trình “Kích hoạt chuyển đổi xanh” bắt đầu từ năm 2025, kéo dài từ 6-8 tháng.

Chương trình hỗ trợ toàn bộ chi phí cho 4 giai đoạn: đào tạo, khảo sát, tư vấn và cấp chứng nhận các tiêu chuẩn xanh - gồm ISO 14064-1, ISO 9001, ISO 22000, ISO 14001, ISO 45001 và ISO 50001. Mỗi doanh nghiệp được hỗ trợ lên tới 120 triệu đồng. Dự kiến, trong năm đầu tiên, chương trình sẽ đồng hành cùng 10 doanh nghiệp, với tổng kinh phí trên 1,2 tỷ đồng.

Chia sẻ tại Hội thảo, ông Phạm Đăng An cho biết, hiện Vũ Phong Energy đang cung cấp Giải pháp Zero Capex Solar Điện mặt trời 0 đồng cung cấp cho doanh nghiệp không vốn đầu tư ban đầu.

Theo đó, Vũ Phong Energy Group sẽ đầu tư, phát triển hệ thống điện mặt trời chất lượng cao trên mái nhà máy doanh nghiệp. Doanh nghiệp sẽ thuê lại hệ thống điện mặt trời mái nhà được đầu tư bởi Vũ Phong Energy Group, toàn bộ sản lượng điện sản sinh bởi hệ thống sẽ phục vụ sản xuất của doanh nghiệp. Khi hết thời gian thuê, hệ thống sẽ được chuyển giao toàn bộ cho doanh nghiệp miễn phí (0 đồng), hiệu suất hệ thống khi chuyển giao cam kết trên 80%.