Xác định rõ đối tượng được miễn
Thông tư 86/2025/TT-BTC quy định rõ phạm vi áp dụng, đối tượng phải nộp và các trường hợp được miễn phí, lệ phí, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động XNK và quá cảnh hàng hóa, phương tiện vận tải. Trong đó, Thông tư 86/2025/TT-BTC nêu rõ các trường hợp miễn phí, phương thức nộp và ủy nhiệm thu, hướng tới bảo đảm minh bạch ngân sách, thuận lợi cho tổ chức, cá nhân.
Theo đó, nhiều trường hợp được miễn phí, lệ phí hải quan như hàng viện trợ nhân đạo, viện trợ không hoàn lại, quà tặng cho cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, xã hội, tổ chức xã hội-nghề nghiệp và cá nhân trong định mức miễn thuế.
![]() |
| Công chức Hải quan tuyên truyền chính sách pháp luật cho cư dân biên giới. |
Cụ thể, miễn phí, lệ phí hải quan đối với quà biếu, quà tặng vì mục đích nhân đạo, từ thiện; đồ dùng của tổ chức, cá nhân nước ngoài theo quy chế miễn trừ ngoại giao; hành lý của người nhập cảnh; hàng hóa trao đổi, mua bán trong định mức miễn thuế của cư dân biên giới cũng thuộc diện miễn. Đặc biệt, phương tiện vận tải của cư dân biên giới sẽ được quản lý theo phương thức mở sổ theo dõi, không phải làm thủ tục tờ khai.
Ngoài ra, hàng hóa và phương tiện XNK, XNC, quá cảnh còn được miễn phí, lệ phí theo quy định tại các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên hoặc theo cam kết của Chính phủ.
Đối với các trường hợp phải nộp, Thông tư 86/2025/TT-BTC nêu rõ trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài chính tại thời điểm đăng ký tờ khai đối với hàng hóa XNK, quá cảnh; khi phương tiện vận tải XNC, quá cảnh. Đối với hàng hóa tạm xuất, tái nhập theo Nghị định 64/2020/NĐ-CP, tổ chức, cá nhân phải nộp phí khi được cấp sổ ATA.
Ngoài ra, người nộp đơn yêu cầu cơ quan Hải quan kiểm tra, giám sát hàng hóa có liên quan đến bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, xin gia hạn hoặc đề nghị tạm dừng thủ tục hải quan đối với hàng hóa có dấu hiệu xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ cũng phải nộp phí, lệ phí theo quy định.
Theo đại diện Ban Nghiệp vụ thuế hải quan (Cục Hải quan), biểu mức thu ban hành kèm theo Thông tư 86/2025/TT-BTC được xây dựng dựa trên cơ sở hài hòa với cam kết quốc tế, phù hợp thực tiễn hoạt động hải quan và bảo đảm tính công khai, minh bạch.
Cụ thể hình thức nộp
Cục Hải quan đánh giá, với những quy định mới này, Thông tư 86/2025/TT-BTC không chỉ giúp tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực hải quan, mà còn hỗ trợ tổ chức, cá nhân thực hiện thủ tục nhanh chóng, thuận lợi và minh bạch hơn, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong tiến trình hội nhập quốc tế.
![]() |
| DN thực thiện quy trình xác nhập hoàn thành khai báo thủ tục hải quan tại cửa khẩu. Ảnh: H.Nụ |
Trong đó, Thông tư 86/2025/TT-BTC quy định người nộp có thể lựa chọn hình thức nộp bằng tiền mặt hoặc thanh toán không dùng tiền mặt. Phí sẽ được nộp vào tài khoản phí chờ nộp NSNN của cơ quan Hải quan tại Kho bạc Nhà nước, còn lệ phí được nộp trực tiếp vào NSNN.
Để tạo thuận lợi cho các DN thường xuyên thực hiện thủ tục, Thông tư 86/2025/TT-BTC quy định trường hợp đăng ký tờ khai nhiều lần trong tháng thì nghĩa vụ nộp phí, lệ phí có thể được tổng hợp và hoàn thành chậm nhất vào ngày 10 của tháng tiếp theo, căn cứ vào danh sách tờ khai do cơ quan Hải quan thông báo.
Một nội dung quan trọng khác là việc ủy nhiệm thu phí, lệ phí theo Luật Quản lý thuế năm 2019 và Nghị định 126/2020/NĐ-CP. Theo đó, tổ chức được ủy nhiệm thu có trách nhiệm nộp toàn bộ lệ phí vào NSNN, đồng thời nộp phí vào tài khoản phí chờ nộp ngân sách của cơ quan Hải quan tại Kho bạc Nhà nước theo hợp đồng ủy nhiệm và các quy định pháp luật liên quan. Quy định này nhằm bảo đảm tính minh bạch, rõ ràng và tránh thất thoát trong quá trình thu nộp ngân sách.
| 3 nhóm đối tượng sẽ không phải nộp phí, lệ phí hải quan theo quy định tại Điều 3 Thông tư 86/2025/TT-BTC: Thứ nhất, hàng viện trợ nhân đạo, viện trợ không hoàn lại, cũng như quà tặng dành cho cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức xã hội và cá nhân trong phạm vi định mức miễn thuế đều thuộc diện được miễn phí, lệ phí hải quan. Chính sách này cũng áp dụng cho quà biếu, quà tặng vì mục đích nhân đạo, từ thiện, cũng như đồ dùng của tổ chức và cá nhân nước ngoài được hưởng chế độ miễn trừ ngoại giao. Ngoài ra, hành lý cá nhân mang theo người trong những trường hợp phù hợp với quy định cũng được đưa vào diện miễn phí và lệ phí. Các trường hợp không thuộc diện phải nộp phí, lệ phí hải quan đối với hàng hóa, phương tiện vận tải quá cảnh bao gồm: hàng viện trợ nhân đạo; quà tặng vì mục đích nhân đạo, từ thiện, hàng hóa và phương tiện vận tải của cư dân tại khu vực biên giới và hàng hóa, phương tiện vận tải quá cảnh, XNK, XNC. Thứ hai, đối với khu vực biên giới, Thông tư nêu rõ hàng hóa của cư dân biên giới trong định mức miễn thuế sẽ không phải nộp phí và lệ phí hải quan. Đồng thời, phương tiện vận tải của cư dân biên giới cũng được áp dụng phương thức quản lý linh hoạt hơn, chỉ cần mở sổ theo dõi thay vì phải sử dụng tờ khai hải quan. Thứ ba, các loại hàng hóa, phương tiện vận tải quá cảnh, XNK, XNC cũng nằm trong diện miễn phí, lệ phí theo quy định tại các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên hoặc theo cam kết của Chính phủ. |