Đón cơ hội để xuất khẩu thủy sản năm 2025 đạt 11 tỷ USD

Doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản chủ động nguồn nguyên liệu đảm bảo xuất khẩu đạt hiệu quả. Ảnh: T.H

Xuất khẩu đi đúng hướng

Ngành thủy sản vừa tổ chức Lễ mừng xuất khẩu thủy sản đạt 10 tỷ USD năm 2024 với những kết quả phục hồi tích cực. Bà Nguyễn Thị Thu Sắc, Chủ tịch Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, trong bối cảnh năm 2024 khó khăn nhiều hơn thuận lợi, nhưng với tinh thần sáng tạo, khả năng thích ứng linh hoạt ngành thủy sản Việt Nam đã đạt được thành tích ấn tượng với giá trị xuất khẩu 10 tỷ USD, tăng 12,7% so với năm 2023.

Các mặt hàng chủ lực đều có tăng trưởng tích cực như: xuất khẩu tôm đạt 4 tỷ USD, tăng 16,7%; cá ngừ gần 1 tỷ USD, tăng 17%; cá tra 2 tỷ USD, tăng 9,6%.

Chủ tịch VASEP Nguyễn Thị Thu Sắc cho rằng, những con số trên thể hiện ngành thủy sản đang đi đúng hướng trong việc phát triển bền vững và nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm.

Cùng với đó, các doanh nghiệp thủy sản Việt Nam từng bước đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ vào quy trình nuôi trồng và chế biến, không chỉ nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm mà còn góp phần mở rộng thị trường xuất khẩu.

Những bước tiến này đã và đang khẳng định vị thế của ngành thủy sản Việt Nam, nâng cao năng lực cạnh tranh trên trường quốc tế.

Ấn tượng với kết quả xuất khẩu của ngành Thủy sản, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng cho rằng, thủy sản là một trong những ngành hàng nông nghiệp xuất khẩu chủ lực, có năng lực cạnh tranh cao, đi đầu trong chuyển đổi xanh và phát triển bền vững của Việt Nam.

Tuy nhiên, dư địa để phát triển còn rất lớn bởi theo Tổ chức Lương thực thế giới (FAO) ước tính thị trường cho thuỷ sản toàn cầu là gần 180 tỷ USD và duy trì tốc độ tăng trưởng rất khả quan. “Do đó, chúng ta hoàn toàn có cơ sở để đặt mục tiêu xa hơn, không chỉ là 10 tỷ USD”- bà Nguyễn Minh Hằng nhận định.

Là một trong những doanh nghiệp xuất khẩu tôm quy mô lớn, ông Hồ Quốc Lực, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Thực phẩm Sao Ta nhận định, với hai mặt hàng xuất khẩu chủ lực là tôm và cá tuy có những số liệu lạc quan như sản lượng tôm, cá nuôi tăng trưởng; chế biến tăng trưởng và dẫn đến kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng, nhưng niềm vui này chưa trọn vẹn, bởi còn không ít thách thức chưa ứng xử tốt hơn được.

Trong đó, tồn đọng lớn nhất là con giống. Chính vì thế, cần có quan trắc và dự báo tình hình dịch bệnh cũng như phác đồ phòng trị dịch bệnh kịp thời hơn, hữu hiệu hơn trong nuôi trồng.

“Hiện nay, tôm thương phẩm giảm mạnh sớm hơn khoảng 2 tháng so với bình thường, khiến giá tôm tăng mạnh. Với mức giá này, mỗi doanh nghiệp chế biến tôm sẽ lỗ khá, thậm chí giảm 2 USD/kg tôm thành phẩm”- ông Hồ Quốc Lực nhận xét.

Thực hiện nhiều vấn đề cấp bách

Theo Thứ trưởng Nguyễn Minh Hằng, để thực hiện mục tiêu xuất khẩu, vấn đề cấp bách hiện nay của ngành Thủy sản là biến mong muốn, tầm nhìn thành những kế hoạch, hành động cụ thể; biến các ý tưởng, sáng kiến thành nguồn lực; biến những cam kết hợp tác thành những kết quả, sản phẩm cụ thể.

Bởi đứng trước một xu thế phát triển ngành thủy sản xanh, bền vững trên thế giới hiện nay, Việt Nam cũng cần nhanh chóng thích nghi, chuyển đổi để bắt kịp thời cơ.

Yêu cầu đặt ra là làm sao để phát triển công nghệ nuôi trồng hiện đại, giảm tác động tới môi trường, bảo vệ hệ sinh thái biển, áp dụng công nghệ sinh học để cải thiện giống thủy sản; làm sao để đa dạng hóa sản phẩm thủy sản, nhất là các sản phẩm thủy sản sạch, hữu cơ để thâm nhập các thị trường cao cấp; và cần thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa chuyển đổi số và thương mại điện tử đối với các sản phẩm nông sản nói chung và thủy sản nói riêng.

Khẳng định kết quả xuất khẩu năm 2025 sẽ tạo đà cho các doanh nghiệp trong năm 2025, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, năm 2025 tiếp tục có những thách thức mới đối với ngành thủy sản, trong đó, việc giải quyết thẻ vàng IUU, thích ứng với biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và các rào cản từ thị trường sẽ là mục tiêu quan trọng.

“Tôi cũng tin tưởng rằng, với sự quyết tâm và sáng tạo, ngành thủy sản Việt Nam sẽ vượt qua mốc 10 tỷ USD trong năm 2025, và tiến tới mục tiêu 11 tỷ USD, trong bối cảnh nguồn nguyên liệu được cải thiện và thị trường xuất khẩu được mở rộng.

Đặc biệt, việc nâng cao chất lượng sản phẩm, cải thiện uy tín của các doanh nghiệp sẽ giúp chúng ta gia tăng thị phần, khẳng định vị thế của thủy sản Việt Nam trên trường quốc tế”- Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh.

Để thực hiện được mục tiêu nêu trên, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến khẳng định, Bộ sẽ tiếp tục rà soát cơ chế chính sách, kiên quyết gỡ bỏ những quy định không còn phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp.

Tuy nhiên, ngoài trách nhiệm của Bộ NN&PTNT và các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp cần tăng cường sự hợp tác, đoàn kết trong việc tiếp cận, duy trì và mở rộng, đa dạng hóa thị trường, tuân thủ các quy định của Việt Nam và thị trường nhập khẩu, kiên quyết bài trừ những biểu hiện mất đoàn kết, cạnh tranh không lành mạnh, vi phạm pháp luật, phát triển thiếu bền vững.

Để tiếp tục mở rộng thị trường xuất khẩu thủy sản, ngoài các thị trường Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản, EU... cần tập trung phát triển xuất khẩu các sản phẩm thủy sản đi các thị trường Halal, Trung Đông....

Thúc đẩy liên kết giữa các đơn vị tham gia vào chuỗi sản xuất nhằm nâng cao chất lượng, đảm bảo truy xuất nguồn gốc, tiếp tục nâng cao tỷ trọng các mặt hàng giá trị gia tăng xuất khẩu.

Thông báo kịp thời tới bộ, ngành liên quan về các vướng mắc trong quá trình xuất khẩu để có biện pháp xử lý kịp thời; tiếp tục chủ động đề xuất sửa đổi, hoàn thiện các chính sách để tạo điều kiện tối đa cho hoạt động sản xuất, xuất khẩu nhưng vẫn đảm bảo yêu cầu quản lý và tăng trưởng bền vững.