Đề xuất hỗ trợ 3.300 xã phường bán nông sản qua kênh trực tuyến

Nhiều hợp tác xã, hộ nông dân Bắc Giang, Hải Dương, Vĩnh Long... đồng loạt đưa nông sản, đặc sản địa phương lên sàn TMĐT Sendo.

Bán nông sản online, thay đổi tư duy sản xuất, tiêu thụ nông sản

Phát biểu tại Tọa đàm “Niềm tin số: Tương lai của TMĐT”, ông Nguyễn Minh Tiến, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại Nông nghiệp và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho rằng, việc đẩy mạnh bán hàng online sẽ giúp thay đổi tư duy sản xuất, tiêu thụ nông sản, từ cạnh tranh bằng giá sang cạnh tranh bằng giá trị.

Theo ông Tiến, nông sản Việt Nam cần chủ động tiếp cận thị trường trong nước với hơn 100 triệu dân, thay vì chỉ chọn những sản phẩm ngon nhất để xuất khẩu.

Từ ngày 1/7/2025, sau khi sắp xếp lại các đơn vị hành chính, Việt Nam có hơn 3.300 xã phường. Việc hỗ trợ các xã phường bán nông sản qua kênh trực tuyến sẽ nhằm thúc đẩy tiêu thụ nông sản, nhất là ở khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa.

Kinh nghiệm từ năm 2023 cho thấy, khi Trung tâm Xúc tiến Thương mại Nông nghiệp hợp tác cùng các sàn TMĐT đưa nông sản lên bán trực tuyến, nhiều sản phẩm đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của người tiêu dùng. Việc gắn với các câu chuyện địa phương, vùng nguyên liệu cụ thể giúp tăng khả năng truy xuất nguồn gốc và tạo dựng niềm tin trong mua sắm online.

Để làm được điều này, ông Tiến cho rằng, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các nền tảng TMĐT và cơ quan quản lý nhà nước. Việc đào tạo lãnh đạo xã, phường, hợp tác xã và người dân về kỹ năng bán hàng online cũng là khâu cần thiết trong tiến trình số hóa nông thôn.

Một số địa phương đã chủ động khai thác sự ưu việt của TMĐT. Điển hình tại phiên livestream “Tự hào hàng Việt” ngày 28/4/2025, Sở Công Thương Thái Nguyên đã cùng gần 20 nhà sáng tạo nội dung giới thiệu các sản phẩm OCOP đặc trưng. Sự kiện này đã giúp nhiều sản phẩm nông sản địa phương tiếp cận đến với người tiêu dùng cả nước.

"TMĐT không còn là sự lựa chọn mà đã trở thành nền tảng bán hàng không thể bỏ qua, một phần của thị trường", ông Nguyễn Phan Huy Khôi, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ Thanh niên Khởi nghiệp, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam nhận định.

Ông Khôi cho biết, Trung tâm Hỗ trợ Thanh niên Khởi nghiệp sẵn sàng tham gia hỗ trợ triển khai đề xuất bán hàng online cho các xã phường, nhất là trong khuôn khổ đề án nâng cao năng lực số cho 20 triệu thanh niên Việt Nam đến năm 2030. Tính đến nay, Trung tâm đã hỗ trợ hơn 20.000 thanh niên khởi nghiệp qua kênh số.

“Miếng bánh” nông sản còn nhiều dư địa

Theo thống kê của YouNet ECI, năm 2024, thị trường TMĐT Việt Nam ghi nhận tổng giá trị giao dịch (GMV) vượt 13,8 tỷ USD, tăng 40% so với năm 2023. Con số này chỉ tính trên các sàn TMĐT đa ngành, chưa bao gồm các giao dịch chuyên biệt khác.

Trong quý I/2025, nền tảng Metric ghi nhận GMV của 4 sàn lớn nhất gồm Shopee, TikTok Shop, Lazada và Tiki đạt tổng cộng 101.400 tỷ đồng, tăng hơn 42% so với cùng kỳ năm trước.

Ngành hàng bách hóa, thực phẩm cũng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng, đạt gần 6.300 tỷ đồng, tăng gần 80% so với cùng kỳ năm 2023. Điều này cho thấy, người tiêu dùng ngày càng quen với việc mua thực phẩm, nông sản qua kênh online.

Nắm bắt xu hướng đó, từ tháng 4/2025, Sendo đã chuyển hướng trở thành nền tảng chuyên kinh doanh nông sản online mang tên Sendo Farm. Sàn này đã xây dựng “bản đồ nông sản Việt” theo mùa vụ và cam kết sản lượng đầu ra với các vùng nguyên liệu.

Hiện nay, nền tảng kỹ thuật cho TMĐT đã phát triển rộng khắp, bao gồm hệ thống thanh toán số, logistic, livestream, phân tích dữ liệu... Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất của các địa phương vẫn là kỹ năng số của người dân và thiếu đội ngũ hỗ trợ bán hàng chuyên nghiệp và chưa có chiến lược bài bản để xây dựng thương hiệu nông sản online.

Theo ông Nguyễn Minh Tiến để phổ cập TMĐT đến từng xã phường, hỗ trợ 3.300 xã phường bán nông sản qua kênh trực tuyến, thời gian tới rất cần sự vào cuộc của nhiều bên liên quan như: cơ quan quản lý, sàn TMĐT, doanh nghiệp logistic, ngân hàng số, và đặc biệt là đội ngũ đào tạo.

Nếu triển khai hiệu quả, đề xuất trên có thể giúp các xã, phường xây dựng “gian hàng số” trên các nền tảng TMĐT, qua đó tạo ra kênh phân phối mới cho nông sản địa phương; đồng thời góp phần quan trọng vào quá trình chuyển đổi số nông nghiệp Việt Nam.

Việc bán hàng online không còn là đặc quyền của doanh nghiệp lớn hay thành thị. Những phiên livestream từ lãnh đạo tỉnh, những nông dân trẻ “chốt đơn” qua TikTok, hay bản đồ mùa vụ do Sendo Farm xây dựng... là minh chứng rõ ràng cho một nền nông nghiệp đang dần “chuyển mình số hóa”.

Đề xuất số hóa 3.300 xã phường để bán nông sản online không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, mà còn là cơ hội để kể những câu chuyện về đất và người Việt Nam qua từng loại trái cây, hạt gạo, củ khoai. Đó là hành trình đưa bản sắc địa phương đến gần hơn với người tiêu dùng.