Đề xuất cơ chế tài chính đặc thù của Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng quốc gia Việt Nam

Sẽ sớm có cơ chế tài chính đặc thù đối với PVN.

Theo đó, Bộ Tài chính cho biết, ngày 14/6/2025, tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, có hiệu lực kể từ ngày 1/8/2025 (Luật số 68/2025/QH15). Để đạo luật này sớm đi vào cuộc sống, Bộ Tài chính xây dựng và lấy ý kiến trình Chính phủ dự thảo Nghị định quy định cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính đặc thù của PVN.

Theo Bộ Tài chính, trong quá trình thực hiện dự thảo các quy định chung hướng dẫn Luật số 68/2025/QH15 có ghi nhận những đặc thù trong hoạt động dầu khí đối với PVN, nên cần phải nghiên cứu các cơ chế riêng biệt để áp dụng cho PVN nhằm khắc phục bất cập phát sinh, mà những quy định áp dụng tại các Nghị định hướng dẫn chung sẽ không phù hợp với thực tiễn của PVN trong thời gian qua.

Trên cơ sở đó, việc ban hành Nghị định của Chính phủ quy định một số cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính đặc thù đối với PVN là cần thiết để đảm bảo thể chế hóa các chủ trương, định hướng của Đảng, Nhà nước, phù hợp với quy định của Luật số 68/2025/QH15 và các luật mới ban hành, đáp ứng yêu cầu nâng cao hiệu quả của hoạt động cho PVN, kịp thời khắc phục những bất cập, khó khăn, vướng mắc hiện nay.

Cũng theo Bộ Tài chính, việc ban hành Nghị định sẽ giúp tăng cường phân công, phân cấp, cắt giảm thủ tục trong hoạt động đầu tư và quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, khơi thông nguồn lực cho doanh nghiệp; giúp tuân thủ nguyên tắc phát triển kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, thực hiện công khai, minh bạch và giám sát chặt chẽ mọi hoạt động trong đầu tư và quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Về cơ chế tài chính đặc thù của PVN, tại dự thảo, Bộ Tài chính đề xuất kế thừa các nội dung đặc thù có cơ sở pháp lý đã được Chính phủ quy định tại các Nghị định hiện hành, như: Nghị định số 07/2018/NĐ-CP ngày 10/1/2018 của Chính phủ ban hành Điều lệ tổ chức và hoạt động của Tập đoàn dầu khí Việt Nam, Nghị định số 36/2021/NĐ-CP ngày 29/3/2021 của Chính phủ ban hành quy chế tài chính công ty mẹ - Tập đoàn dầu khí Việt Nam; Đồng thời bổ sung quy định mới là các cơ chế về:

Xử lý chi phí không thành công của dự án đầu tư ra nước ngoài;

Quy định rõ cơ chế tài chính áp dụng cho Dự án PVN được giao nhiệm vụ thực hiện công tác vận hành thay mặt nước chủ nhà kể từ khi tiếp nhận từ nhà thầu khi hợp đồng dầu khí hết hiệu lực hoặc kết thúc sớm trước thời điểm Luật Dầu khí 2022 có hiệu lực, đến khi có khung pháp lý mới cho hoạt động dầu khí được hoàn thiện;

Cơ chế tài chính để xử lý các chi phí, rủi ro khi thực hiện các hoạt động dầu khí được Chính phủ giao;

Cơ chế phân cấp cho Hội đồng thành viên PVN quyết định đầu tư vốn nhà nước để bổ sung vốn Điều lệ từ nguồn vốn hợp pháp của PVN và tài sản công được cấp có thẩm quyền giao cho PVN;

Cơ chế phân cấp duyệt duyệt khấu hao tài sản cố định.

Cũng theo dự thảo này, PVN trực tiếp quản lý và hạch toán vào vốn chủ sở hữu toàn bộ vốn góp của Chính phủ Việt Nam trong Liên doanh Việt - Nga "Vietsovpetro" theo Hiệp định liên Chính phủ ký ngày 27/12/2010, những sửa đổi, bổ sung (nếu có) và quy định của pháp luật Việt Nam, PVN có trách nhiệm quản lý và giám sát hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Liên doanh Việt - Nga “Vietsovpetro” theo quy định hiện hành của pháp luật. PVN được hợp nhất toàn bộ báo cáo tài chính của VSP vào báo cáo tài chính hợp nhất của PVN.

Hội đồng thành viên PVN quyết định việc đầu tư bổ sung vốn nhà nước để tăng vốn điều lệ cho PVN từ nguồn vốn khác của chủ sở hữu và các nguồn vốn chủ sở hữu hợp pháp đã hạch toán trên báo cáo tài chính của PVN đã được kiểm toán độc lập; nguồn tà sản công đã được cấp có thẩm quyền quyết định giao, điều chuyển cho PVN để tăng vốn nhà nước tại PVN.

Đối với các dự án PVN được giao nhiệm vụ thực hiện công tác vận hành thay mặt nước chủ nhà trước ngày 1/7/2023 (thời điểm Luật Dầu khí 2022 có hiệu lực) theo cơ chế tài chính được quy định tại Điều 37 Nghị định số 45/2023/NĐ-CP ngày 1/7/2023 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Dầu khí sẽ được áp dụng cho giai đoạn kể từ ngày PVN tiếp nhận từ nhà thầu tại thời điểm hợp đồng dầu khí hết hiệu lực hoặc kết thúc sớm đến khi khung pháp lý mới cho hoạt động dầu khí trong diện tích hợp đồng có liên quan được hoàn thiện và có hiệu lực.

Ngoài ra, PVN còn được thực hiện các hình thức bảo lãnh cho các công ty do PVN nắm giữ trên 50% vốn điều lệ theo quy định của Luật Dân sự bao gồm: Bảo lãnh cho vay, bảo lãnh thực hiện hợp đồng, bảo lãnh thanh toán, bảo lãnh bảo hành, bảo lãnh tiền ứng trước, bảo lãnh dự thầu, bảo lãnh tạm ứng, đảm bảo nguyên tắc quy định tại Điều 19 của Luật Quản lý và đầu tư nhà nước tại doanh nghiệp ngày 14/6/2025...