Hải quan đối thoại, gỡ vướng cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu qua cảng Cát Lái

Ông Tống Quốc Thịnh – Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Khu vực II trao đổi với DN tại hội nghị. Ảnh: T.H

Mỗi ngày xử lý trên 3.000 tờ khai

Ngày 22/11, Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn Khu vực 1 (Chi cục Hải quan khu vực II) đã tổ chức hội nghị đối thoại với doanh nghiệp (DN) làm thủ tục xuất nhập khẩu (XNK) quan cảng Cát Lái. Tham dự có lãnh đạo Chi cục Hải quan Khu vực II và đại diện một số phòng chức năng của Chi cục.

Chia sẻ gợi mở với các doanh nghiệp, ông Tống Quốc Thịnh – Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Khu vực II cho biết, trong thời gian qua một số DN phản ánh về những bất cập trong việc giải quyết thủ tục hải quan đối với hàng hóa XNK tại cảng Cát Lái, khiến chậm thông quan hàng hóa.

Qua tìm hiều, có nguyên nhân chủ quan, nguyên nhân khách quan. Thông qua hội nghị đối thoại này, cơ quan Hải quan mong muốn trao đổi cụ thể với DN, để thực hiện tháo gỡ ngay được những vướng mắc trong thẩm quyền, những vướng mắc vượt thẩm quyền sẽ được tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền hướng dẫn, trả lời cho DN.

Tại hội nghị, ông Đỗ Thế Mạnh - Đội trưởng Đội Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 cảm ơn sự đồng hành, chia sẻ của các DN trong thời gian qua. Ông cho biết, từ khi triển khai sắp xếp bộ máy mới, cơ cấu tổ chức và khối lượng công việc của cơ quan Hải quan có nhiều thay đổi, đặc biệt là vào thời điểm cuối năm khi lượng hàng hóa XNK tăng mạnh.

Theo ông Mạnh, hiện mỗi ngày, đơn vị xử lý trên 3.000 tờ khai, bình quân mỗi công chức tiếp nhận và giải quyết khoảng 50 tờ khai/ngày. Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Cục Hải quan và Chi cục Hải quan khu vực II, tập thể Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 đã nỗ lực tối đa trong công tác chuyên môn, kể cả làm việc ngoài giờ và tăng cường nhân lực ở khâu thông quan để đáp ứng nhu cầu của DN.

Tuy nhiên, ông Mạnh cũng nhìn nhận, trong một số thời điểm, khối lượng công việc lớn có thể khiến việc phục vụ chưa đáp ứng đầy đủ kỳ vọng của DN, nhưng với tinh thần cầu thị và luôn đồng hành cùng cộng đồng DN, cơ quan Hải quan mong muốn tiếp tục trao đổi, lắng nghe ý kiến để kịp thời tháo gỡ vướng mắc, góp phần tạo thuận lợi cho hoạt động XNK.

“Với tinh thần hết sức cầu thị và luôn đồng hành cùng cộng đồng DN, Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 mong muốn tiếp tục trao đổi, lắng nghe ý kiến để kịp thời tháo gỡ vướng mắc, góp phần tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu của DN”, ông Đỗ Thế Mạnh chia sẻ.

Đại diện DN nêu vướng mắc tại hội nghị đối thoại

Với sự gợi mở trên, tại hội nghị, các DN phản ánh vướng mắc liên quan thời gian thông quan hàng hóa, chuyển luồng, phân tờ khai tự động, xuất xứ hàng hóa…

Cụ thể, một số DN cho rằng, trước thời điểm tháng 9/2025, việc thông quan hàng hóa tại cảng Cát Lái bình thường, tuy nhiên, gần đây khi cơ quan Hải quan thực hiện phân công tờ khai tự động, thời gian thông quan phải chờ đợi lâu, mặc dù cơ quan Hải quan đã tăng cường lực lượng nhưng vẫn chậm.

Bên cạnh đó, một số DN cho rằng, việc phân công tờ khai tự động đã phát sinh những bất cập, như: DN mở nhiều tờ khai cùng lúc; mở tờ khai nhánh… đều được hệ thống phân tự động cho mỗi công chức hải quan thực hiện 1 tờ khai, rất khó cho DN trong việc liên hệ thực hiện thông quan hàng hóa.

Đại diện Công ty Cổ phần tin học Viết Sơn cho biết, công ty chuyên làm thủ tục XNK các mặt hàng liên quan đến tin học của các thương hiệu lớn, nên riêng về mã hàng cũng đến vài nghìn mã, nên rất chia sẻ trong việc tiếp nhận của công chức Hải quan cũng rất vất vả.

Mới đây, doanh nghiệp khai báo 1 buổi sáng 8 tờ khai và được hệ thống phân cho 8 công chức hải quan, mỗi công chức xử lý trong 1 thời gian khác nhau; trong khi thực hiện đối với những tờ khai có những mặt hàng phải kiểm tra chuyên ngành, về sở hữu trí tuệ, DN phải giải thích cho từng công chức hải quan…

Từ các vướng mắc bất cập nêu trên, các doanh nghiệp đều có chung đề xuất, đồng thuận với việc phân công tự động ngẫu nhiên, nhưng cần phải có sự phân chia tờ khai theo chuyên ngành, theo nhóm mặt hàng cho những công chức hải quan có chuyên môn sâu về những mặt hàng đó nhằm thuận lợi cho việc thông quan hàng hóa cho DN; việc ra chỉ thị nghiệp vụ của công chức hải quan thực hiện trên hệ thống để DN dễ theo dõi, thực hiện…

Ghi nhận, xử lý ngay các bất cập vướng mắc

Chia sẻ với những khó khăn của doanh nghiệp trong thời gian qua, ông Đỗ Thế Mạnh cho biết, thực hiện chủ trương chung của ngành Hải quan trong việc thực hiện minh bạch trong thông quan hàng hóa XNK, ngành Hải quan đã triển khai phân công tờ khai hải quan tự động.

Trong quá trình triển khai ban đầu khó tránh khỏi những trục trặc, bất cập, mong muốn DN chia sẻ. Hiện nay, cán bộ cấp đội không còn, khối lượng công việc dồn lên nhiều, để xử lý lượng tờ khai lớn công chức hải quan phải làm việc ngoài giờ rất nhiều, thậm chí đến 10-11 giờ đêm để hỗ trợ thông quan hàng hóa.

Lãnh đạo Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 cũng lưu ý, trong quá trình làm thủ tục hải quan khi phát sinh vướng mắc, DN chủ động trao đổi với công chức hải quan, lãnh đạo đội để được hướng dẫn, giải quyết ngay.

Để xử lý công việc thuận lợi hơn cho DN, thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo cấp trên, đơn vị đã tăng cường lực lượng có chuyên môn. Tuy nhiên, theo quy định của Ngành, phải có sự luân chuyển vị trí công việc, để khắc phục tình trạng này, cơ quan Hải quan sẽ tăng cường công tác đào tạo để công chức hải quan thích ứng nhanh công việc khi được luân chuyển.

Lãnh đạo Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 trao đổi với DN bên lề hội nghị. Ảnh: T.H

Liên quan đến việc chuyển luồng tờ khai, ông Đỗ Thế Mạnh khẳng định cơ quan Hải quan chỉ chuyển luồng khi có dấu hiệu nghi vấn hoặc cần làm rõ thông tin trên tờ khai hải quan theo quy định. Việc chuyển luồng được thực hiện trên cơ sở tuân thủ đầy đủ quy trình; công chức hải quan phải báo cáo lý do và tiến hành sau khi được lãnh đạo đội đồng ý. Ông nhấn mạnh rằng: “Mọi trường hợp chuyển luồng không đúng quy định sẽ được xem xét và xử lý nghiêm theo quy định của Ngành”.

Giải đáp vướng mắc cho DN liên quan việc chuyển tờ khai để thực hiện tham vấn giá, lãnh đạo Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 cho biết, cơ quan Hải quan thực hiện theo đúng quy định tại Thông tư số 38/2015/TT-BTC, Thông tư số 39/2018/TT-BTC và Quy trình thủ tục hải quan đối với hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu ban hành kèm theo Quyết định số 1966/QĐ-TCHQ, đây là hoạt động nhằm bảo đảm công tác quản lý, phòng chống thất thu thuế cho NSNN.

Chia sẻ thêm với doanh nghiệp, ông Tống Quốc Thịnh cho biết, lưu lượng hàng hóa thông quan qua cảng Cát Lái rất lớn. Trong thời gian qua do ảnh hưởng của thời tiết, một số tàu bè trú ẩn, sau đó mới cập cảng; cùng với đó hàng hóa XNK tăng cao vào dịp cuối năm cũng là một trong những nguyên nhân khiến số lượng hàng hóa, số lượng tờ khai hải quan tăng trong thời gian gần đây.

Đưa ra giải pháp trước mắt, ông Tống Quốc Thịnh đề nghị, Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 tổ chức thực hiện khoa học; xem xét phân công tự động phải có sự chọn lọc theo nhóm ngành hàng; tận dụng những công chức hải quan nguyên là lãnh đạo đội (cũ) để hậu thuẫn, hỗ trợ công chức trong khâu thông quan; cùng với đó là công tác tuyên truyền chính sách cho DN; phối hợp tốt với đơn vị kinh doanh kho bãi cảng trong việc xử lý các vướng mắc, kiến nghị cho doanh nghiệp.

Về các giải pháp cụ thể, ông Đỗ Thế Mạnh cho biết, sau một vài ngày phát sinh có tình trạng dồn ứ tờ khai, Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 đã chủ động tăng cường lực lượng và kéo dài thời gian làm việc ngoài giờ để kịp thời xử lý tờ khai tồn. Lãnh đạo đơn vị quán triệt công chức phải tiếp nhận và giải quyết hồ sơ của DN ngay khi được chuyển đến, nhằm rút ngắn thời gian thông quan.

Bên cạnh đó, để nâng cao hiệu quả hỗ trợ tốt nhất cho DN, đơn vị cũng đã kiện toàn Tổ giải đáp vướng mắc tại Đội và công bố đường dây liên hệ trực tiếp để DN kịp thời phản ánh, trao đổi trong quá trình làm thủ tục. Ngày 21/11, Chi cục Hải quan khu vực II đã thành lập thêm một tổ công tác 16 người gồm lãnh đạo chi cục, lãnh đạo phòng, ban tham mưu và công chức được điều động hỗ trợ thủ tục hải quan tại cảng Cát Lái nhằm giảm tải và bảo đảm tiến độ thông quan hàng hoá.

Tại hội nghị, lãnh đạo Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 cũng ghi nhận một số đề xuất, kiến nghị của DN, trong đó có góp ý đánh giá công chức theo KPI để nâng cao tránh nhiệm cũng như nâng cao hiệu quả xử lý công việc của công chức hải quan; lập tổ giải đáp vướng mắc về giám sát 24/24 đối với hàng xuất khẩu và hàng nhập khẩu

Ngoài ra, tại hội nghị, một số DN phản ánh việc chuyển hàng hóa của DN kinh doanh cảng từ khu vực trung tâm vào khu vực kiểm hóa của cơ quan Hải quan rất chậm, doanh nghiệp phải chờ đợi nhiều ngày dẫn tới việc phát sinh chi phí, cơ quan Hải quan ghi nhận và cho biết, sẽ làm việc với DN kinh doanh cảng để tháo gỡ vướng mắc này.

Kết luận hội nghị đối thoại, ông Tống Quốc Thịnh cảm ơn sự chia sẻ, góp ý thẳng thẳn của DN, với các giải pháp trên, cơ quan Hải quan sẽ nỗ lực thực hiện thông quan hàng hóa thuận lợi nhất cho DN.

Bên cạnh đó, ông cũng đề nghị DN khi khai báo hải quan phải nắm vững văn bản quy định để thực hiện chính xác, rõ ràng, cụ thể, đảm bảo tuân thủ theo đúng quy định, hạn chế sai sót, góp phần giúp cơ quan Hải quan thông quan hàng hóa nhanh nhất…