Chuẩn hóa xuất xứ để hàng Việt đi xa hơn

Chỉ thị đưa ra loạt biện pháp tăng cường phối hợp giữa các đơn vị trong và ngoài Bộ Công Thương nhằm giảm thiểu rủi ro bị điều tra lẩn tránh thuế, đảm bảo uy tín hàng Việt trên thị trường quốc tế, đặc biệt là trong bối cảnh các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đang bước vào giai đoạn thực thi sâu rộng.

Chuyển đổi quản lý C/O trong bối cảnh mới

Theo chỉ đạo, Cục Xuất nhập khẩu chủ trì đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O), phù hợp với Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức Chính quyền địa phương năm 2025.

Cục cũng được giao nhiệm vụ phối hợp triển khai hệ thống cấp C/O không ưu đãi, chứng nhận xuất xứ dựa trên cơ chế tự chứng nhận (REX) và giấy chứng nhận không thay đổi xuất xứ (CNM) để đảm bảo thông suốt, không làm gián đoạn dòng chảy thương mại.

Bên cạnh đó, Cục Xuất nhập khẩu tham mưu ban hành văn bản đề nghị các bộ, ngành liên quan, hiệp hội ngành hàng và cộng đồng doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu tăng cường công tác quản lý, giám sát nguồn nguyên liệu đầu vào. Mục tiêu là bảo đảm hàng hóa xuất khẩu đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm, chất lượng và xuất xứ theo quy định của thị trường nhập khẩu.

Liên ngành vào cuộc bảo vệ hàng Việt

Chỉ thị nêu rõ yêu cầu phối hợp giữa Cục Xuất nhập khẩu và Cục Hải quan trong kiểm tra, xác minh xuất xứ nguyên liệu nhập khẩu phục vụ sản xuất xuất khẩu. Đồng thời sẽ thiết lập mạng lưới chia sẻ thông tin và dữ liệu giữa hai bên để nâng cao hiệu quả giám sát.

Ảnh minh họa.

Cục Xuất nhập khẩu được giao chỉ đạo các cơ quan, tổ chức cấp C/O tăng cường việc cấp và kiểm tra C/O, đặc biệt xác định tiêu chí xuất xứ theo quy tắc cụ thể mặt hàng từ nguồn nguyên liệu nhập khẩu với hàng hóa xuất khẩu. Trường hợp cần thiết, Cục đề xuất các biện pháp cụ thể ngăn chặn tình trạng chuyển tải bất hợp pháp, chống gian lận xuất xứ, bảo vệ uy tín và lợi ích của hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam.

Bộ trưởng Bộ Công Thương giao Cục Xuất nhập khẩu chủ trì, phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số nghiên cứu đề xuất các giải pháp cải cách thủ tục hành chính trong cấp C/O theo hướng văn minh, hiện đại, tiết kiệm chi phí và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.

Vụ Pháp chế chủ trì, phối hợp với Cục Xuất nhập khẩu rà soát các quy định pháp luật hiện hành liên quan đến xuất xứ hàng hóa để đề xuất xây dựng cơ chế phù hợp. Đồng thời, phối hợp giám sát, kiểm tra, xác minh xuất xứ hàng hóa nhập khẩu và xuất khẩu, kịp thời đề xuất giải pháp xử lý trong bối cảnh mới.

Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số được giao phối hợp nâng cấp, hoàn thiện hệ thống eCoSys, đảm bảo việc cấp C/O không ưu đãi và ưu đãi được thực hiện hiệu quả. Đồng thời, Cục nghiên cứu bổ sung tính năng xử lý dữ liệu để phục vụ hoạt động rà soát, kiểm tra, đánh giá hồ sơ cấp C/O, góp phần số hóa quy trình cấp và kiểm tra thông tin doanh nghiệp.

Vụ Phát triển thị trường nước ngoài chỉ đạo Thương vụ Việt Nam tại các nước nghiên cứu cơ chế, quy định về xuất xứ hàng hóa sở tại, cung cấp thông tin cho Cục Xuất nhập khẩu để hoàn thiện quy định trong nước. Đồng thời, Vụ chủ trì phối hợp theo dõi chính sách các nước liên quan đến xuất xứ hàng hóa, phòng vệ thương mại và cung cấp thông tin kịp thời cho các đơn vị chức năng…

Với yêu cầu ngày càng cao về nguồn gốc, chất lượng hàng hóa từ các thị trường, việc chủ động siết chặt xuất xứ là bước đi cần thiết để hàng hóa Việt Nam tránh bị áp thuế trừng phạt, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh trong dài hạn.

Giới chuyên gia nhận định, trong bối cảnh doanh nghiệp Việt ngày càng hội nhập sâu, chính sách kiểm soát xuất xứ không chỉ là rào chắn mà còn là tấm lưới an toàn giúp doanh nghiệp phát triển bền vững, giữ vững niềm tin từ các đối tác quốc tế.