4 ngân hàng lớn duy trì tăng trưởng dưới áp lực về vốn điều lệ

	Tỷ giá trung tâm đi lên phiên thứ 4, ngân hàng tăng mạnh USD
	“So găng” kết quả kinh doanh ở 4 ngân hàng lớn
	4 ngân hàng Việt Nam vào top những nơi làm việc tốt nhất châu Á

Tổng tài sản của 4 ngân hàng có vốn nhà nước so với 24 ngân hàng TMCP được khảo sát. B.đồ: H.Dịu

Lợi nhuận duy trì top 10 ngân hàng

Nhìn vào báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm 2022 của 4 ngân hàng có vốn nhà nước cho thấy kết quả lợi nhuận đều có sự tăng trưởng đáng kể, thuộc top cao nhất hệ thống, nhưng thứ hạng lợi nhuận lại có sự chuyển biến lên – xuống giữa các ngân hàng. Cụ thể, so sánh thứ hạng của 6 tháng năm 2022 với 2021, lợi nhuận sau thuế của Vietcombank và BIDV cùng đứng vững ở vị trí thứ nhất và thứ 7, nhưng Agribank lại vươn lên vị trí thứ 3 trong khi VietinBank lại tụt hạng từ vị trí thứ 3 xuống vị trí thứ 6.

Xét về mức độ tăng trưởng, nếu như Vietcombank, BIDV, Agribank ghi nhận mức tăng trưởng 2 con số trong 6 tháng đầu năm 2022 so với cùng kỳ 2021, khi lần lượt đạt 28%, 39% và 59% thì VietinBank lại khiêm tốn hơn khi chỉ tăng 7%. Hơn nữa, tính riêng trong quý 2/2022, chỉ mỗi VietinBank ghi nhận lợi nhuận đi xuống so với quý 2/2021, khi đạt 1.680 tỷ đồng so với con số 2.296 tỷ đồng.

Hiện tại, các ngân hàng có vốn nhà nước nêu trên đều đang cố gắng thúc đẩy tăng mạnh các khoản thu nhập ngoài lãi cũng như thu nhập từ hoạt động hợp tác độc quyền với bảo hiểm (bancassurance). Chẳng hạn với VietinBank, kể từ ngân hàng chính thức bán các sản phẩm của Manulife bắt đầu vào tháng 2/2022, doanh thu phí bảo hiểm (APE) trong quý 2/2022 là gần 400 tỷ đồng (tăng 279% so với cùng kỳ) và vươn lên đứng thứ 6 về thị phần doanh thu phí bảo hiểm. Với Vietcombank, thu nhập ngoài lãi cũng tăng mạnh tới 76% so với cùng kỳ trong khi chi phí dự phòng rủi ro giảm; BIDV cũng giảm mạnh chi phí dự phòng... Cùng với đó, nhờ việc thực hiện chương trình miễn giảm phí giao dịch nên tỷ lệ khách hàng sử dụng ngân hàng số của 4 ngân hàng đều đang tăng lên, mang lại nguồn thu đáng kể từ dịch vụ.

Tuy vậy, với các “ông lớn”, hoạt động tín dụng vẫn mang lại nguồn lợi đáng kể vào doanh thu và lợi nhuận. Kể từ tháng 3, tăng trưởng tín dụng của 4 ngân hàng này đã gần đạt hạn mức tăng trưởng được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cấp, đơn cử như Vietcombank, tổng dư nợ cho vay của ngân hàng đã đạt 1,1 triệu tỷ đồng vào cuối tháng 6, tăng 14,4% so với đầu năm - mức tăng trưởng cao nhất của quý 2 trong vòng 10 năm qua.

So với mặt bằng chung, chất lượng tín dụng của 4 ngân hàng có vốn nhà nước lại là điểm sáng khi tỷ lệ nợ xấu trên tổng dự nợ đều dưới 3%. Tuy vậy, trừ Vietcombank, 3 ngân hàng là VietinBank, BIDV, Agribank đều có tỷ lệ nợ xấu tăng lên qua 6 tháng năm 2022. Trong đó, riêng về nợ nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn) thì cả 4 ngân hàng đều có mức tăng đáng kể, như VietinBank tăng 128%, BIDV tăng 18%, Agribank tăng 7,4%, Vietcombank tăng 6,3%.

Áp lực tăng vốn

Theo báo cáo đánh giá của SSI Research, trong nửa cuối năm 2022 và năm 2023, với BIDV, biên lợi nhuận vẫn còn dư địa cải thiện, nhờ vào việc ngân hàng tiếp tục tăng cường cho vay bán lẻ và khả năng hoàn nhập các khoản lãi dự thu và trích lập dự phòng giảm. Với VietinBank, ngân hàng cũng đang cố gắng duy trì biên lợi nhuận nhờ tăng tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) và tiền gửi ngắn hạn, cũng như xu hướng khách hàng sử dụng dịch vụ ngân hàng số đang tăng lên…

Mặc dù vậy, theo các chuyên gia, triển vọng lợi nhuận của 4 ngân hàng có vốn nhà nước còn phụ thuộc vào việc cấp thêm hạn mức tăng trưởng tín dụng từ NHNN. Hơn nữa, để cải thiện tỷ lệ an toàn vốn (CAR), việc tăng vốn cho các ngân hàng này luôn là vấn đề rất quan trọng. Theo lãnh đạo NHNN, trong 4 ngân hàng thương mại nhà nước, ngân hàng có vốn chủ sở hữu lớn nhất khoảng 3,8 tỷ USD, vẫn thấp hơn rất nhiều so với một số ngân hàng của các nước trong khu vực, như Malaysia, Singapore (14-19 tỷ USD).

Hiện 3 trong số 4 ngân hàng đã đưa ra kế hoạch tăng vốn. VietinBank dự kiến dùng toàn bộ lợi nhuận sau trích quỹ năm 2021 (khoảng 9.624 tỷ đồng) để chia cổ tức bằng cổ phiếu và tăng vốn điều lệ thêm 5.694 tỷ đồng, lên 53.751 tỷ đồng. Vietcombank đã trình kế hoạch chia cổ tức bằng cổ phiếu với phần lợi nhuận còn lại đến cuối năm 2021 để tăng vốn điều lệ thêm gần 8.566 tỷ đồng, từ 47.325 tỷ đồng lên 55.891 tỷ đồng. BIDV có kế hoạch tăng vốn điều lệ thêm 10.623 tỷ đồng, lên mức 61.208 tỷ đồng, tương đương với mức tăng 21%. Theo ông Phan Đức Tú, Chủ tịch HĐQT BIDV, tăng năng lực tài chính là điều kiện tiên quyết đối với các tổ chức tín dụng để đáp ứng được các chỉ số an toàn và phát triển tín dụng phục vụ nền kinh tế.

Do chưa cổ phần hóa, việc tăng vốn của Agribank hoàn toàn phụ thuộc vào ngân sách nên tốc độ tăng vốn rất chậm. Trước đó, ông Phạm Đức Ấn, Chủ tịch Hội đồng thành viên Agribank nêu ý kiến, việc bổ sung vốn điều lệ là hết sức cần thiết để Agribank có thể duy trì được tăng trưởng tín dụng, nhất là lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Bởi thực tế hiện nay có ngân hàng thương mại cổ phần quy mô tín dụng bằng 1/4 so với Agribank, nhưng vốn điều lệ đã cao hơn Agribank. Trong khi đó, theo quy định, tỷ lệ cho vay trên tổng tiền gửi (LDR) là 85%, với quy mô huy động vốn Agribank hiện tại phải duy trì trên 230.000 tỷ đồng không được cho vay.