Từ số hóa đến cá nhân hóa: Gen Y và Gen Z đang tái định hình thị trường bảo hiểm Việt Nam

Phân bổ độ tuổi của người mua bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ tại Việt Nam

Chuyển dịch theo hướng số hóa

Với đặc điểm kinh tế – xã hội ổn định (đã đi làm, lập gia đình, có tài sản), Gen Y thể hiện nhu cầu bảo vệ tài chính dài hạn thông qua các sản phẩm bảo hiểm toàn diện như bảo hiểm sức khỏe, nhân thọ, tai nạn cá nhân hoặc bảo hiểm liên kết đầu tư.

Tuy nhiên, hành vi mua bảo hiểm của nhóm này đang dần chuyển dịch theo hướng số hóa.

Họ không còn quá phụ thuộc vào tư vấn viên truyền thống, mà bắt đầu sử dụng các nền tảng số như ứng dụng ngân hàng, ví điện tử hay website trực tuyến để lựa chọn và thanh toán hợp đồng bảo hiểm.

Riêng trong năm 2024, tỷ lệ mua bảo hiểm qua nền tảng số của Gen Y tăng tới 12,6% so với năm trước – một minh chứng rõ nét cho xu thế số hóa hành vi tiêu dùng tài chính.

Nếu Gen Y là người "chuyển tiếp" giữa mô hình tiêu dùng cũ và mới, thì Gen Z là thế hệ hoàn toàn sống trong môi trường số.

Đối với họ, bảo hiểm không còn là một hợp đồng dài lê thê cần đọc kỹ từng dòng, mà là một sản phẩm "tiện dụng" – được thiết kế gọn nhẹ, linh hoạt và dễ tiếp cận.

Gen Z có xu hướng lựa chọn các gói bảo hiểm nhỏ như bảo hiểm tai nạn cá nhân, bảo hiểm chuyến đi, bảo hiểm khi đặt xe công nghệ hoặc thanh toán vé máy bay – tức là các gói bảo hiểm vi mô gắn liền với hành vi tiêu dùng hằng ngày.

Với họ, bảo hiểm chỉ cần đúng lúc, đúng nhu cầu và thao tác nhanh chóng – tương tự như trải nghiệm họ có khi dùng Shopee, Grab, MoMo hay TikTok.

Điều này buộc các doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) phải thay đổi tư duy từ “bán sản phẩm” sang “thiết kế trải nghiệm”.

Bảo hiểm vi mô – chìa khóa cho hệ sinh thái phổ cập

Sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng, đặc biệt từ Gen Z, đang mở ra cơ hội lớn cho bảo hiểm vi mô.

Đây là những sản phẩm có mức phí thấp, thời hạn ngắn, thủ tục đơn giản và thường được tích hợp trong các nền tảng số như ngân hàng điện tử, ví điện tử hoặc app đặt xe, mua sắm online.

Ví dụ, người dùng có thể dễ dàng mua bảo hiểm an ninh mạng với chi phí chỉ từ 5.000–10.000 đồng/tháng thông qua ứng dụng ngân hàng.

Riêng trong năm 2024, tỷ lệ mua bảo hiểm qua nền tảng số của Gen Y tăng tới 12,6% so với năm trước – một minh chứng rõ nét cho xu thế số hóa hành vi tiêu dùng tài chính.

Khi đặt xe công nghệ, hệ thống có thể tự động gợi ý mua bảo hiểm tai nạn với mức phí chỉ vài nghìn đồng.

Những sản phẩm này đang hoạt động theo mô hình “bảo hiểm nhúng” – nghĩa là bảo hiểm được tích hợp trực tiếp vào hành vi số của người dùng.

Lợi ích của mô hình này rất rõ ràng: nó rút ngắn hành trình khách hàng, loại bỏ rào cản về quy trình, giấy tờ và thời gian tư vấn, từ đó tăng mạnh tỷ lệ chuyển đổi.

Đây là cách duy nhất để tiếp cận thế hệ người tiêu dùng trẻ vốn ít kiên nhẫn với các thủ tục truyền thống.

Việt Nam hiện có hơn 100 triệu người dùng smartphone và khoảng 77% dân số trưởng thành sở hữu tài khoản ngân hàng – một nền tảng lý tưởng để triển khai các sản phẩm bảo hiểm vi mô trên diện rộng.

Nếu được tích hợp khéo léo vào hệ sinh thái số, bảo hiểm có thể trở thành một phần “mặc định” trong đời sống tài chính của người dân.

Tuy nhiên, để bảo hiểm vi mô phát triển bền vững, 3 vấn đề lớn cần được giải quyết:

Thứ nhất là khung pháp lý. Dù Luật Kinh doanh bảo hiểm đã cho phép hợp đồng điện tử, nhiều quy định hiện vẫn chưa theo kịp mô hình phân phối mới. Các sản phẩm bảo hiểm vi mô, đặc biệt là bảo hiểm nhúng, đang thiếu hành lang pháp lý rõ ràng, khiến nhiều DNBH e dè khi triển khai.

Thứ hai là chi phí vận hành. Với mức phí thấp, lợi nhuận từ mỗi hợp đồng bảo hiểm vi mô gần như không đáng kể. Doanh nghiệp buộc phải đầu tư vào công nghệ, tự động hóa và vận hành ở quy mô lớn để tạo ra hiệu quả kinh tế. Điều này đòi hỏi nguồn lực và chiến lược dài hạn, không dễ dàng với tất cả DNBH.

Thứ ba là niềm tin từ người tiêu dùng. Gen Y – vốn quen với các sản phẩm bảo hiểm truyền thống – vẫn có tâm lý dè dặt khi mua bảo hiểm online. Trong khi đó, Gen Z dễ tiếp cận, nhưng yêu cầu cao về trải nghiệm minh bạch, nhanh gọn. Việc xây dựng niềm tin và trải nghiệm đồng nhất trên các nền tảng số là yếu tố sống còn để giữ chân hai nhóm khách hàng này.

Như vậy, Gen Y và Gen Z không chỉ là 2 nhóm khách hàng lớn nhất, mà còn là lực lượng định hình tương lai ngành bảo hiểm Việt Nam. Bằng việc thấu hiểu hành vi, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, thúc đẩy bảo hiểm vi mô và cá nhân hóa trải nghiệm, ngành bảo hiểm có thể không chỉ mở rộng thị trường mà còn góp phần xây dựng một xã hội an toàn tài chính, toàn diện và thích ứng với kỷ nguyên số.