Xuất khẩu các mặt hàng nông sản chủ lực tăng trưởng tích cực

Nông sản vẫn giữ vai trò quan trọng trong cơ cấu xuất khẩu.

Cơ hội lớn từ xu hướng tăng giá nông sản toàn cầu

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang dần ổn định sau những biến động của các năm trước, hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam tiếp tục đóng vai trò then chốt trong tăng trưởng kinh tế và tạo nguồn thu ngoại tệ.

Trong đó, nhóm hàng nông sản không chỉ là trụ cột truyền thống mà còn phản ánh trực tiếp năng lực cạnh tranh, khả năng thích ứng và giá trị gia tăng của nền nông nghiệp nước ta.

Theo số liệu từ Cục Thống kê, 10 tháng năm 2025, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 391,0 tỷ USD, tăng 16,2% so với cùng kỳ năm trước. Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa đạt 371,44 tỷ USD, tăng 18,6% so với cùng kỳ năm trước.

Như vậy, cán cân thương mại 10 tháng năm 2025 tiếp tục duy trì thặng dư ở mức 19,56 tỷ USD, thể hiện xu hướng xuất siêu bền vững của nền kinh tế.

Về cơ cấu hàng hóa, xuất khẩu của Việt Nam chủ yếu tập trung vào các nhóm hàng công nghiệp chế biến như điện tử, điện thoại, dệt may và giày dép.

Tuy nhiên, nhóm hàng nông sản – vốn là thế mạnh truyền thống – vẫn giữ vai trò quan trọng trong cơ cấu xuất khẩu với nhiều mặt hàng chủ lực đạt tăng trưởng đáng kể nhờ xu hướng chuyển đổi tích cực từ xuất thô sang gia tăng giá trị thông qua chế biến, nâng cao chất lượng và mở rộng thị trường của khu vực nông nghiệp.

Nhóm hàng nông sản xuất khẩu bao gồm các mặt hàng chính như thủy sản, cà phê, gạo, hạt điều, hạt tiêu, rau quả và cao su. Trong kết quả xuất khẩu 10 tháng, phần lớn các mặt hàng nông sản chủ lực của Việt Nam đều tăng trưởng tích cực về trị giá so với cùng kỳ năm trước, ngoại trừ gạo – mặt hàng duy nhất ghi nhận mức giảm mạnh (chỉ đạt 3,7 tỷ USD, giảm đến 24,7%).

Cụ thể, trị giá xuất khẩu thủy sản đạt 9,3 tỷ USD, tăng 13,1% so với cùng kỳ năm trước. Xuất khẩu cà phê tăng trưởng nổi bật nhất với trị giá 7,4 tỷ USD, tăng tới 61,9%, phản ánh sự phục hồi mạnh mẽ của giá cà phê thế giới và nhu cầu tiêu thụ tại các thị trường lớn.

Cùng đó, rau quả đạt mức tăng trưởng ổn định với trị giá 7,1 tỷ USD, tăng 14,6%; hạt điều đạt 4,2 tỷ USD, tăng 19,4%; hạt tiêu đạt 1,4 tỷ USD, tăng 25,3%; cao su đạt 2,6 tỷ USD, tăng nhẹ 2,5%.

Xuất khẩu gạo sụt giảm là điểm đáng chú ý, cho thấy những thách thức về giá cả, cạnh tranh quốc tế và điều tiết nguồn cung. Trong khi đó, cà phê và hạt tiêu lại tăng trưởng mạnh, phản ánh cơ hội lớn từ xu hướng tăng giá nông sản toàn cầu và khả năng tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại tự do của Việt Nam.

Riêng nhóm thủy sản tiếp tục khẳng định vị thế là mặt hàng nông sản có giá trị xuất khẩu cao nhất, đóng góp quan trọng vào kim ngạch xuất khẩu chung.

Triển vọng khả quan

Nhìn tổng thể, nhóm hàng nông sản của Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2025 duy trì xu hướng tăng trưởng tích cực, nhờ nhu cầu tiêu dùng toàn cầu phục hồi và thị trường xuất khẩu mở rộng.

Tuy nhiên, theo Cục Thống kê, tốc độ tăng trưởng giữa các mặt hàng không đồng đều. Một số mặt hàng như cà phê, hạt tiêu, điều, rau quả và thủy sản tăng mạnh, trong khi gạo và cao su gặp khó khăn do giá giảm và cạnh tranh gay gắt giữa các đối tác xuất khẩu.

Kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng nông sản tăng trưởng đồng thời phản ánh nỗ lực của doanh nghiệp trong đầu tư chế biến sâu, nâng cao chất lượng sản phẩm và tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật của thị trường nhập khẩu.

Ngoài ra, giá nông sản thế giới trong năm 2025 có xu hướng tăng nhẹ, đặc biệt đối với cà phê và tiêu, cũng góp phần nâng giá trị xuất khẩu của các mặt hàng này. Ngược lại, những biến động về chi phí logistics, tỷ giá và rào cản kỹ thuật vẫn là thách thức lớn cho hoạt động xuất khẩu nông sản của Việt Nam.

2 tháng cuối năm 2025 triển vọng xuất khẩu được dự báo vẫn tương đối khả quan đối với nhóm hàng nông sản. Các mặt hàng như cà phê, hạt tiêu, điều, rau quả và thủy sản nhiều khả năng tiếp tục duy trì đà tăng trưởng nếu giá quốc tế ổn định và nhu cầu tiêu thụ ở các thị trường lớn không suy giảm.

Cà phê đặc biệt có triển vọng tích cực khi Việt Nam vẫn là một trong những nguồn cung hàng đầu thế giới, trong khi thủy sản và rau quả tiếp tục hưởng lợi từ các hiệp định thương mại tự do và xu hướng tiêu dùng xanh, an toàn thực phẩm.

Tuy nhiên, rủi ro vẫn tồn tại, đặc biệt đối với gạo, mặt hàng đang chịu áp lực cạnh tranh về giá và chất lượng từ các quốc gia xuất khẩu lớn như Thái Lan, Ấn Độ hay Pakistan. Ngoài ra, biến động chi phí logistics, tỷ giá hối đoái và điều kiện thời tiết có thể ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành sản xuất và khả năng cạnh tranh của hàng hóa nông sản Việt Nam.

Do đó, để duy trì và nâng cao vị thế, cần tiếp tục đẩy mạnh đầu tư vào chế biến, nâng cao tiêu chuẩn chất lượng và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.