Dữ liệu là tài sản và thống kê thuế là chìa khoá trong kỷ nguyên số

Cục trưởng Cục Thuế Mai Xuân Thành phát biểu tại hội nghị

Xây dựng hệ thống thống kê “đủ -sạch- sống”

Phát biểu khai mạc hội thảo, Cục trưởng Cục Thuế Mai Xuân Thành nhấn mạnh, trong quản lý nhà nước hiện đại, đặc biệt là trong lĩnh vực thuế, dữ liệu là tài sản và thống kê là chìa khóa mở khoá giá trị của tài sản đó.

Trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, thống kê đã vượt qua vai trò là công cụ thu thập và tổng hợp dữ liệu, trở thành “ngôn ngữ lý tính” giúp các nhà quản lý nhận diện bản chất, nắm bắt quy luật và hiểu rõ xu hướng vận động của nền kinh tế. Đặc biệt, thống kê số ngày càng giữ vai trò trọng yếu khi cho phép xử lý khối lượng dữ liệu lớn theo thời gian thực và ứng dụng các công nghệ phân tích tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI) để chuyển hóa dữ liệu thô thành thông tin có giá trị cao.

Công tác thống kê thuế hiện đại không chỉ đơn thuần là tổng hợp các con số thu nộp. Thống kê phải hướng đến dữ liệu thời gian thực, phân tích chuyên sâu và các mô hình dự báo có độ tin cậy cao. Thống kê thuế phản ánh cơ cấu nguồn thu, sức khỏe và xu hướng của nền kinh tế, phục vụ công tác hoạch định chính sách, xây dựng các kịch bản thu ngân sách tin cậy, phục vụ công tác điều hành vĩ mô. Nó còn giúp kịp thời nhận diện và khoanh vùng các đối tượng có dấu hiệu không tuân thủ thuế một cách hiệu quả.

Trong kỷ nguyên vươn mình của đất nước, ngành Thuế đang xử lý một khối lượng dữ liệu khổng lồ và phức tạp, đến từ hóa đơn điện tử, giao dịch xuyên biên giới và các nền tảng thương mại điện tử. Hiện tại, ngành Thuế đang quản lý trên 2,1 triệu tỷ đồng ngân sách nhà nước, 22 khoản thu, sắc thuế với hàng chục triệu người nộp thuế.

Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý và thống kê thuế, ngành Thuế đã từng bước xây dựng hệ sinh thái điện tử, bao gồm: kê khai nộp thuế điện tử, hóa đơn điện tử, ứng dụng eTax Mobile, các Cổng thông tin điện tử cho nhà cung cấp nước ngoài, hộ cá nhân kinh doanh TMĐT, doanh nhân, doanh nghiệp, chatbot AI, và cơ chế phối hợp liên ngành.

Tuy nhiên, Cục trưởng Mai Xuân Thành nhìn nhận, công tác thống kê và chia sẻ dữ liệu vẫn chưa theo kịp tốc độ biến đổi của thực tiễn. Hệ thống thống kê thuế hiện nay vẫn đang đặt ra những thách thức lớn, đòi hỏi phải được nâng cao, hiện đại hóa và cập nhật kịp thời để phù hợp với tốc độ phát triển nhanh chóng của nền kinh tế số.

Xác định mục tiêu nâng cao chất lượng công tác dự báo và quản lý thu NSNN, một hệ thống thống kê thuế cần đạt tiêu chí “Đủ – Sạch – Sống”. Hệ thống này không chỉ phục vụ cơ quan Thuế, mà còn đa đối tượng như người nộp thuế, doanh nghiệp, người dân để có cái nhìn bao quát về sức khỏe doanh nghiệp và nguồn thu NSNN.

Các đại biểu tham dự hội nghị

Kinh nghiệm quốc tế và mục tiêu dự báo

Ông Dr. Marco Salm cho rằng, trong bối cảnh kinh tế xã hội biến động không ngừng, chất lượng dự báo thu NSNN đóng vai trò quan trọng trong việc hoạch định chính sách tài khóa và đảm bảo ổn định tài chính quốc gia. Việc dự báo chính xác thu NSNN giúp Chính phủ chủ động quản lý nguồn lực, tạo nền tảng cho phát triển kinh tế minh bạch, hiệu quả và bền vững.

Theo thông lệ quốc tế, độ lệch giữa dự toán ngân sách và thực hiện ngân sách nên nằm trong khoảng từ 95% đến 105%. Ông Dr. Marco Salm chia sẻ, GIZ sẽ tiếp tục đồng hành cùng Bộ Tài chính, Cục Thuế để phát triển mô hình dự báo kinh tế vĩ mô và mô hình dự báo thu theo sắc thuế như thuế TNDN, thuế GTGT, thuế TNCN.

Tại hội thảo các đại biểu và chuyên gia đã chia sẻ thẳng thắn không chỉ về mặt lý luận, mà còn về những kinh nghiệm thực chiến và gợi ý giải pháp cụ thể về mô hình thống kê thuế hiện đại gắn với chuẩn mực quốc tế; kinh nghiệm tổ chức hệ thống chia sẻ dữ liệu phục vụ dự báo thu; cách thức chuẩn hóa, tích hợp dữ liệu liên ngành để nâng cao chất lượng thống kê; giải pháp nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ làm thống kê – phân tích – dự báo.

Phát biểu tại hội thảo, Phó Cục trưởng Cục Thuế Vũ Chí Hùng nhấn mạnh, hội thảo đã góp phần mở ra một chương mới cho công tác thống kê thuế. Với sự góp mặt của các chuyên gia trong nước và nước ngoài. Hội thảo tạo ra một nền tảng dữ liệu vững chắc, minh bạch, phục vụ hiệu quả cho công cuộc quản lý thuế hiện đại và Chuyển đổi số quốc gia, hướng tới quản trị nền kinh tế bằng thông tin dựa trên cơ sở thông tin.