Xem xét xử phạt vi phạm hành chính nếu hành vi không phải là tội phạm

Tại khoản 1 Điều 62 Luật Xử lý vi phạm hành chính quy định: “Khi xem xét vụ vi phạm để quyết định xử phạt vi phạm hành chính, nếu xét thấy hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm, thì người có thẩm quyền xử phạt phải chuyển ngay hồ sơ vụ vi phạm cho cơ quan tiến hành tố tụng hình sự”.

Hành vi bị coi là tội phạm đã được quy định rõ tại khoản 1 Điều 8 Bộ Luật hình sự: “Tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy định trong Bộ Luật hình sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự hoặc pháp nhân thương mại thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý, xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc, xâm phạm chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn hóa, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, xâm phạm quyền con người, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, xâm phạm những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa mà theo quy định của Bộ luật này phải bị xử lý hình sự”.

Công chức Hải quan Bình Phước kiểm tra hàng hóa nhập khẩu. Ảnh: N.H

Tại khoản 1 Điều 35 Bộ Luật tố tụng hình sự quy định 7 cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra gồm: các cơ quan của Bộ đội biên phòng; các cơ quan của Hải quan; các cơ quan của Kiểm lâm; các cơ quan của lực lượng Cảnh sát biển; các cơ quan của Kiểm ngư; các cơ quan của Công an nhân dân được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra; các cơ quan khác trong Quân đội nhân dân được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra.

Người được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra trong lĩnh vực hải quan tại diểm b khoản 2 Điều 35 Bộ Luật tố tụng hình sự gồm: Cục trưởng, Phó Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu; Cục trưởng, Phó Cục trưởng Cục Kiểm tra sau thông quan; Cục trưởng, Phó Cục trưởng cục hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Chi cục trưởng, Phó Chi cục trưởng chi cục hải quan cửa khẩu.

Đối chiếu với trường hợp phát sinh cụ thể tại Cục Hải quan Bình Phước trong quá trình xử phạt đối với Công ty TNHH MTV sản xuất thương mại dịch vụ Hưng Thịnh, Tổng cục Hải quan cho rằng, trong trường hợp cơ quan Hải quan xác định hành vi vi phạm của cá nhân, tổ chức, DN hoạt động XNK có dấu hiệu tội phạm thì thực hiện theo quy định tại Điều 62 Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Trường hợp, cơ quan Hải quan xác định hành vi vi phạm của các nhân, tổ chức, DN hoạt động XNK không phải là tội phạm thì sẽ bị xem xét xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật hiện hành.

Những trường hợp không xử phạt vi phạm hành chính, không ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính được quy định tại Điều 11, Điều 65 Luật Xử lý vi phạm hành chính; Điều 6 Nghị định 128/2020/NĐ-CP.

Cụ thể đối với việc cá nhân, tổ chức, DN vi phạm hành chính không có khả năng tài chính để nộp tiền phạt không thuộc trường hợp không xử phạt vi phạm hành chính, không ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Ngoài ra, việc không xử phạt vi phạm hành chính là một trong những hành vi bị nghiêm cấm theo quy định tại Điều 12 Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Theo đó, Tổng cục Hải quan đề nghị Cục Hải quan Bình Phước trên cơ sở hồ sơ vụ việc, đối chiếu với các quy định của pháp luật hiện hành để xác định, xem xét giải quyết theo thẩm quyền.