Sở hữu trí tuệ ở nước ngoài: Vẫn “nước đến chân mới nhảy”

Cơ chế chính sách cho SHTT vẫn còn nhiều bất cập, chưa được hiệu quả và chưa phù hợp với thực tế DN. Ảnh: Internet

Tại Hội thảo “Bảo hộ quyền SHTT ở nước ngoài cho DN Việt Nam” do Hội SHTT (VIPA) phối hợp với Tổ chức SHTT thế giới, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Cục SHTT (NOIP) và Hiệp hội quốc tế về bảo hộ quyền SHTT (AIPPI) tổ chức tại Hà Nội vào ngày 24/10, các chuyên gia và DN đều kỳ vọng sẽ tìm ra được hướng đi cần thiết, hiệu quả cho SHTT ở nước ngoài.

Theo TS. Đinh Hữu Phí, Cục trưởng Cục SHTT, bảo hộ SHTT là chìa khóa cho DN mở rộng phát triển ra thị trường nước ngoài. Vì thế, tính từ năm 2013 đến tháng 10/2017, Cục SHTT đã tiếp nhận và xử lý 506 đơn đăng ký SHTT về thương hiệu, 37 đơn đăng ký sáng chế. Điều này đã cho thấy các DN bắt đầu quan tâm đến vấn đề SHTT. Tuy nhiên, cơ chế chính sách cho vấn đề này vẫn còn nhiều bất cập, chưa được hiệu quả và chưa phù hợp với thực tế DN; trong khi Việt Nam đã có nhiều bài học khi DN không chú trọng SHTT, việc lấy lại thương hiệu, sản phẩm rất tốn kém thậm chí là mất hẳn.

Nói về thực trạng của DN, ông Trần Văn Hiếu, Giám đốc Công ty TNHH Phát triển nông nghiệp và tư vấn môi trường (DN sản xuất, XK nông sản) cho hay, hầu hết sản phẩm của Việt Nam ở nước ngoài chưa được bảo hộ. Tại những thị trường khó tính, sản phẩm của Việt Nam được DN nước ngoài mua lại đóng mác thương hiệu của họ và làm marketing nên làm giảm giá trị gia tăng cho sản phẩm của DN Việt Nam. Bên cạnh đó, hiểu biểu của DN về bảo hộ SHTT còn hạn chế, nhiều rào cản về ngôn ngữ, tiếp cận thông tin.

Đồng quan điểm, PGS.TS. Mai Hà, Chủ tịch VIPA cho hay, nhận thức của các DN Việt Nam, nhất là DN nhỏ và vừa về SHTT vẫn chưa cao, không chiến lược bài bản nên nhiều khi “nước đến chân mới nhảy”, khi bị xâm phạm thương hiệu mới bắt đầu lo lắng. Đây là tình trạng chung nên dẫn đến tình trạng DN Việt Nam hội nhập ở thế bị động.

Vì thế, ông Trần Văn Hiếu hy vọng các cơ quan quản lý sẽ có phương pháp giúp DN tiếp cận thông tin chính thống hơn, có phương pháp hỗ trợ để các DN tăng cường đưa sản phẩm ra nước ngoài, tăng giá trị cho DN và người nông dân Việt Nam.

Còn theo ông Mai Hà, khi nước vào hội nhập quốc tế, các DN phải chấp nhận cuộc chơi, cạnh tranh bình đẳng với DN nước ngoài nên phải chủ động tìm ra phương thức và hướng đi phù hợp. Các DN phải biết cách dự báo, nâng cao kiến thức về SHTT, tìm hiểu kiến thức pháp luật hoặc thuê luật sư tư vấn. Ngoài ra, ông Hà cho biết, Hiệp hội và các cơ quan chức năng cũng đang hoàn thiện cơ chế, pháp lý để hỗ trợ DN về SHTT ở nước ngoài.