Quan hệ Nhật Bản – Hàn Quốc: Sau cơn mưa, trời sẽ sáng?

Giữa lúc mối quan hệ đang căng thẳng, Thủ tướng Hàn Quốc Lee Nak-yon đã tới thăm Nhật Bản trong 3 ngày (22-24/10), nhân dịp Nhật hoàng Naruhito đăng quang. Dự kiến, ngày mai, Thủ tướng Lee Nak-yon sẽ gặp người đồng cấp nước chủ nhà Shinzo Abe, với kỳ vọng cuộc gặp sẽ là bước đi đầu tiên để 2 nước cải thiện mối quan hệ song phương.

Mối quan hệ Nhật Bản-Hàn Quốc được kỳ vọng sẽ sớm cải thiện và khởi sắc như hình ảnh lúc “trời tạnh mưa, hé sáng” vào thời điểm Nhật hoàng đăng quang. Ảnh: Reuters

Sau khi tham dự lễ đăng quang của Nhật hoàng, Thủ tướng Hàn Quốc Lee Nak-yon hôm nay đã có cuộc gặp với nghị sĩ đảng Dân chủ Tự do Fukushiro Nukaga - người đứng đầu liên minh các nghị sĩ Nhật Bản - Hàn Quốc. Phát biểu sau cuộc gặp, Thủ tướng Lee Nak-yon cho biết, ông hi vọng mối quan hệ giữa 2 nước sẽ sớm được cải thiện và khởi sắc, giống như hình ảnh lúc “trời tạnh mưa, hé sáng” vào thời điểm Nhật hoàng đăng quang.

Về phần mình, Nghị sĩ Nhật Bản Nukaga cho biết, bất đồng giữa 2 bên liên quan đến vấn đề cưỡng bức lao động thời chiến đã được chính phủ 2 nước giải quyết ổn thỏa khi 2 bên ký thỏa thuận bình thường hóa quan hệ vào năm 1965. Ông Nukaga kêu gọi Hàn Quốc nên xử lý vấn đề này một cách hợp lý. Cũng theo ông Nukaga, sẽ là bất lợi cho cả hai bên nếu tình hình căng thẳng hiện nay vẫn tiếp diễn.

“Chúng tôi đã nhất trí với nhau rằng, Hàn Quốc và Nhật Bản sẽ cố gắng tìm ra giải pháp cho các bất đồng và nỗ lực khôi phục lại mối quan hệ thân thiện giữa 2 bên”.

Dự kiến, ngày mai (24/10), Thủ tướng Hàn Quốc Lee Nak-yon sẽ gặp và trao cho Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe lá thư tay của Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In. Đây sẽ là cuộc gặp cấp cao nhất giữa quan chức 2 nước kể từ khi căng thẳng Nhật Bản – Hàn Quốc leo thang.

Tuy nhiên, Thủ tướng Hàn Quốc thừa nhận, cuộc gặp ngày mai sẽ khó đạt được kết quả cụ thể ngay lập tức, giải quyết dứt điểm những bất đồng tồn tại nhiều thập kỷ giữa 2 bên, đặc biệt là vấn đề cưỡng bức lao động thời chiến và những tranh chấp thương mại. Mục đích cuộc gặp lần này của ông chỉ là nhằm tạo bầu không khí thúc đẩy đối thoại giữa 2 nước, tạo tiền đề cho việc cải thiện quan hệ cũng như cuộc gặp Thượng đỉnh Nhật – Hàn trong tương lai.

Quan hệ giữa Nhật Bản và Hàn Quốc đã xuống mức thấp nhất trong nhiều năm qua, sau khi các tòa án Hàn Quốc cuối năm 2018 phán quyết các công ty Nhật Bản phải bồi thường cho các nạn nhân bị cưỡng bức lao động trong thời chiến. Căng thẳng leo thang khi Nhật Bản ngày 4/7 siết chặt các quy định xuất khẩu các loại vật liệu công nghệ cao sang Hàn Quốc.

Tiếp đó, Nhật Bản loại Hàn Quốc ra khỏi danh sách các đối tác thương mại đáng tin cậy, với lý do hệ thống kiểm soát xuất khẩu của Hàn Quốc đối với các mặt hàng nhạy cảm lỏng lẻo.

Phía Hàn Quốc đã phản đối mạnh các động thái này của Nhật Bản, cho rằng đó là hành động trả đũa các phán quyết trên của tòa án Hàn Quốc và có thể phá hỏng các nguyên tắc thương mại tự do cũng như ảnh hưởng tới kinh tế toàn cầu. Ngày 22/8, Hàn Quốc đã thông báo rút khỏi Hiệp định chia sẻ thông tin quốc phòng giữa 2 nước (GSOMIA), sau đó cũng loại Nhật Bản ra khỏi danh sách các đối tác thương mại đáng tin cậy của Seoul./.