Mạnh tay với buôn bán thuốc lá điện tử trên sàn thương mại điện tử

Siết chặt buôn bán thuốc lá điện tử trên sàn TMĐT

Một nghiên cứu mới công bố cho thấy, thuốc lá điện tử chứa tới 127 hóa chất cực độc, 153 loại gây nguy hiểm cho sức khỏe và 225 chất có thể gây kích ứng cơ thể. Điều đáng báo động là tỷ lệ trẻ em từ 13 đến 15 tuổi sử dụng thuốc lá điện tử hiện đã vượt xa số người trưởng thành tại hầu hết các quốc gia thành viên của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Trước thực trạng này, WHO đã kêu gọi các quốc gia siết chặt quản lý và áp dụng các chính sách kiểm soát đối với thuốc lá điện tử tương tự như thuốc lá truyền thống. Đồng thời, tổ chức này cũng khuyến nghị cấm toàn bộ các loại thuốc lá điện tử có hương liệu.

Trước tình trạng buôn bán thuốc lá điện tử tràn lan trên các nền tảng, sàn TMĐT; hình thức quảng cáo trá hình, giao dịch ẩn danh đã và đang đặt ra nhiều thách thức trong công tác quản lý, giám sát và xử lý hành vi vi phạm, ngày 5/8/2025, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã ký ban hành Quyết định số 1665/QĐ-TTg về Kế hoạch triển khai Nghị quyết số 173/2024/QH15 của Quốc hội.

Thông qua kế hoạch, Chính phủ chính thức thực hiện các biện pháp cấm toàn diện việc sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, vận chuyển và sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.

Một trong những nội dung đáng chú ý nhất của Kế hoạch lần này là xử lý nghiêm các hành vi quảng cáo, bán thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng qua các kênh TMĐT. Đây được xem là một trong những mắt xích quan trọng trong việc thực thi hiệu quả quy định cấm thuốc lá điện tử tại Việt Nam.

Theo đó, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ chủ trì việc kiểm tra và xử phạt các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực này, đồng thời tăng cường truyền thông, giáo dục cộng đồng về tác hại của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe và lối sống.

Thực tế cho thấy, TMĐT đang trở thành "mảnh đất màu mỡ" cho việc tiêu thụ các sản phẩm thuốc lá điện tử. Việc giao dịch qua mạng giúp việc mua bán trở nên khó kiểm soát, đặc biệt là đối tượng trẻ vị thành niên - nhóm người dễ bị tác động và lôi kéo.

Ngăn chặn từ biên giới đến sàn giao dịch

Bộ Khoa học và Công nghệ được giao nhiệm vụ giám sát, xử lý các hành vi quảng cáo, buôn bán thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trên các nền tảng trực tuyến. Đồng thời, Bộ này sẽ đẩy mạnh truyền thông để nâng cao nhận thức về tác hại của các sản phẩm này đối với sức khỏe, đặc biệt là giới trẻ.

Cùng với đó, Bộ Công Thương sẽ tiến hành rà soát, đánh giá toàn bộ hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu linh kiện, thiết bị điện tử liên quan đến thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trong tháng 8/2025.

Bên cạnh đó, các bộ, ngành và địa phương cũng sẽ kiểm tra việc cấp giấy chứng nhận đầu tư và kinh doanh có điều kiện cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực này, bảo đảm tuân thủ quy định của Luật Đầu tư, Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá và các luật liên quan.

Kết quả rà soát sẽ được dùng để đề xuất biện pháp xử lý thích hợp đối với các vi phạm (nếu có), đồng thời đảm bảo chính sách pháp luật nhất quán và phù hợp với thực tiễn triển khai.

Để kiểm soát chặt chẽ việc nhập lậu, vận chuyển thuốc lá điện tử, Bộ Tài chính sẽ kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển thuốc lá điện tử qua các cửa khẩu nhằm ngăn chặn hành vi buôn lậu qua biên giới. Song song, Bộ Quốc phòng cũng sẽ tăng cường tuần tra, kiểm soát các tuyến biên giới, đường mòn, lối mở, kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vận chuyển, chứa chấp trái phép.

Bộ Công an sẽ chủ trì điều tra, xác lập chuyên án nhằm triệt phá các đường dây sản xuất, buôn bán, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, đồng thời phối hợp với các cơ quan thanh tra có thẩm quyền để xử lý nghiêm các vi phạm.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng sẽ đẩy mạnh công tác truyền thông trong trường học. Nội dung tuyên truyền sẽ tập trung vào tác hại của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe thể chất, tâm thần và hành vi lối sống của người sử dụng.

Ngoài ra, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng sẽ phổ biến các quy định pháp luật, chế tài xử phạt và hình sự liên quan, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong nhà trường và trong cộng đồng học sinh, sinh viên.

Với sự vào cuộc đồng bộ của các bộ, ngành, đặc biệt là trong lĩnh vực TMĐT, Việt Nam đang thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc kiểm soát và đẩy lùi sự xâm nhập của thuốc lá điện tử vào cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ - nhóm dễ bị tổn thương nhất bởi các chiêu trò tiếp thị trực tuyến.