Diễn biến mới từ thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam

Năm 2025, nhu cầu nhập khẩu (NK) gạo của Philippines vẫn ở mức cao, dự báo từ 4,92 triệu tấn, thậm chí trên 5 triệu tấn. Theo đó, gạo Việt Nam vẫn sẽ là nguồn NK chính của Philippines, dự báo đạt khoảng 4,35 triệu tấn trong năm 2025.

Theo đại diện Thương vụ Việt Nam tại Philippines, ngày 20/1/2025, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Philippines đề xuất và được Chính phủ nước này cho phép để yêu cầu các doanh nghiệp (DN) NK, cửa hàng bán lẻ, thương nhân kinh doanh gạo tuân thủ thực hiện chính sách “giá bán lẻ gạo tối đa theo đề xuất” (MSRP - Maximum Suggested Retail Price) không quá 58 pesos/kg gạo. Chính sách này mang tính mệnh lệnh hành chính, trong thực tế cũng không mang lại hiệu ứng tích cực làm giảm giá bán lẻ gạo trên thị trường.

Ảnh minh họa.

Vì vậy, ngay trong tháng 2/2025, xuất phát từ diễn biến giá gạo trên thị trường và trên cơ sở đề xuất của Hội đồng điều phối giá quốc gia (National Price Coordinating Council - NPCC), Bộ Nông nghiệp Philippines đã ra tuyên bố tình trạng an ninh lương thực khẩn cấp đối với mặt hàng gạo.

Theo đó, tuyên bố này cho phép Cơ quan lương thực quốc gia (NFA - National Food Authority) thực hiện vai trò điều phối ổn định thị trường bán lẻ gạo thông qua việc mở bán gạo từ các kho dự trữ quốc gia ra thị trường theo mức trợ giá của Chính phủ.

Ngoài ra, Chính phủ Philippines cũng yêu cầu các cơ quan chức năng vào cuộc điều tra làm rõ tình trạng giá bán lẻ gạo trên thị trường tăng cao, đặc biệt là việc điều tra xác định có hay không hành vi cấu kết, móc ngoặc thao túng thị trường gạo của một số DN lớn hay các DN đầu mối kinh doanh XNK gạo…

Các động thái chính sách mà Philippines thực hiện nhằm mục tiêu giảm giá bán lẻ gạo trên thị trường có thể ảnh hưởng tới XK của Việt Nam.

Tuy nhiên, nhiều đánh giá cho rằng, nhu cầu NK gạo của Philippines trong năm 2025 và trong các năm tiếp theo thực tế vẫn ở mức cao. Mặc dù vậy, không loại trừ khả năng Philippines sẽ tìm được những nguồn cung gạo mới nhằm giảm phụ thuộc vào bên cung ứng gạo duy nhất là Việt Nam.

Vì vậy, Thương vụ Việt Nam tại Philippines khuyến cáo, DN XK gạo, bên cạnh tranh thủ những cơ hội mới ở những thị trường mới, cần quan tâm duy trì đảm bảo vị thế XK gạo của Việt Nam tại Philippines.

Thương vụ Việt Nam tại Philippines cũng khuyến nghị các DN XK gạo cần tiếp tục phối hợp với Bộ Công Thương Việt Nam và Thương vụ để triển khai các chương trình xúc tiến, tuyên truyền, quảng bá các sản phẩm gạo của Việt Nam.

Đáng chú ý, mặt hàng gạo của Việt Nam cần được tiếp tục giữ vững, đảm bảo ổn định và không ngừng nâng cao chất lượng qua đó góp phần nâng cao giá trị kim ngạch XK.