Cầu nối vững chắc góp phần ổn định trật tự thế giới

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Đây là chuyến thăm đầu tiên của ông Putin kể từ khi tái đắc cử Tổng thống vào tháng 3 và là chuyến thăm Trung Quốc thứ 2 chỉ trong hơn 6 tháng. Sự kiện này thể hiện những ưu tiên của nhà lãnh đạo Nga trong quan hệ đối ngoại và gửi đi thông điệp về quan hệ hữu nghị tốt đẹp, vững chắc giữa hai nước.

Tại cuộc gặp, Chủ tịch Tập Cận Bình đã đánh giá cao mối quan hệ Trung-Nga hiện nay và cho biết hai bên cần tiếp tục phát triển mối quan hệ song phương này. Ông khẳng định Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Nga nhằm duy trì quan hệ láng giềng tốt và đối tác tốt, cũng như duy trì công bằng và trật tự trên thế giới.

Về phần mình, Tổng thống Putin cho rằng Nga và Trung Quốc đã tích lũy được nền tảng hợp tác vững chắc và Bắc Kinh là đối tác chính của Moscow trong lĩnh vực thương mại và kinh tế. Trong năm ngoái, kim ngạch thương mại song phương đã tăng gần 25%, đạt 227 tỷ USD, theo đó Nga trở thành đối tác thương mại lớn thứ 4 của Trung Quốc. Theo ông, đây là kết quả của các kế hoạch phát triển quan hệ hợp tác kinh tế Nga-Trung đến năm 2023 được phê duyệt sau chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến Moscow vào tháng 3/2023. Nhà lãnh đạo Nga cũng nhấn mạnh năng lượng, công nghiệp và nông nghiệp là những lĩnh vực ưu tiên. Ông cũng ghi nhận hợp tác về công nghệ cao, đổi mới, xây dựng cơ sở hạ tầng và giao thông giữa hai nước. Hoạt động giao lưu nhân dân cũng đang được mở rộng, theo kế hoạch, hai nước sẽ tổ chức năm giao lưu văn hóa Nga và Trung Quốc vào năm 2024-2025.

Ngoài ra, hai bên cũng nhất trí về một giải pháp chính trị cho cuộc xung đột tại Ukraine. Nhà lãnh đạo Nga đã đánh giá cao nỗ lực của Trung Quốc trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng này. Sau hội đàm, hai nhà lãnh đạo đã ký và ra tuyên bố chung về làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước.

Năm 2023 là một năm rất thành công đối với hợp tác kinh tế Nga–Trung. Hiện tại, Bắc Kinh là thị trường nhập khẩu dầu khí lớn nhất của Nga. Tuy nhiên, phương Tây vẫn liên tục cản trở và gia tăng áp lực đối với Bắc Kinh. Ước tính các lệnh trừng phạt của phương Tây đã làm gián đoạn đến 80% hoạt động thanh toán giữa Nga và Trung Quốc tính đến tháng 3 vừa qua. Khu vực tư nhân Trung Quốc ngày càng lo ngại về một lệnh trừng phạt thứ hai của phương Tây đối với Nga có thể có tác động tiêu cực đến triển vọng kinh doanh. Chính vì vậy, một trong những mục tiêu chính của chuyến đi Bắc Kinh lần này của ông Putin là nhằm tìm cách giảm thiểu nguy cơ bị đứt đoạn huyết mạch kinh tế Trung Quốc - Nga trước các đe dọa mới từ Mỹ, giúp hóa giải “gọng kìm” trừng phạt từ phương Tây. Hội nghị thượng đỉnh lần này được xem là chất xúc tác mạnh mẽ cho thương mại và đầu tư giữa hai nước.

Trên phạm vi toàn cầu, xung đột Nga-Ukraine và xung đột Palestine-Israel vẫn chưa dừng lại, Houthi tiếp tục tấn công tàu chiến và tàu buôn ở Biển Đỏ, căng thẳng giữa các nước vùng Sahel và Sudan có thể nổ ra bất cứ lúc nào, chi tiêu quốc phòng toàn cầu và thương mại vũ khí toàn cầu sẽ đạt mức cao nhất mọi thời đại vào năm 2024. Mặt khác, trong năm nay, các nước trong Nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS) sẽ được hưởng lợi từ sự mở rộng gần đây của khối, Nga sẽ làm chủ tịch và tổ chức hội nghị thượng đỉnh BRICS tiếp theo vào mùa Thu; Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) cũng có thể khám phá những cơ hội và thay đổi mới trong hợp tác đa phương bằng cách kết nạp Belarus là thành viên đầy đủ. Sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11, xu hướng chính trị trên thế giới nhiều khả năng sẽ thay đổi. Với mối quan hệ bất hòa giữa các nước phương Tây với Nga, Trung Quốc như hiện nay, cuộc gặp tại Bắc Kinh là cơ hội để lãnh đạo hai nước thảo luận cách thức phối hợp ứng phó với tình hình thế giới đang thay đổi nhanh chóng.

Đặc biệt, năm nay đánh dấu kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Trung Quốc và Nga, đây không chỉ là cơ hội tốt để tổ chức một loạt các diễn đàn công cộng, sự kiện văn hóa, tọa đàm kinh doanh và thảo luận học thuật, mà còn thúc đẩy giao lưu nhân dân giữa Trung Quốc và Nga.

Mặc dù cuộc gặp giữa Tổng thống Putin và Chủ tịch Tập Cận Bình khó có thể đảo ngược tất cả các xu hướng tiêu cực trong phát triển toàn cầu, mối quan hệ ổn định Trung-Nga không thể thay thế cho các thỏa thuận đa phương bao trùm và hiệu quả, song tình hữu nghị cá nhân bền chặt và mối quan hệ làm việc chặt chẽ giữa hai nhà lãnh đạo sẽ là những yếu tố quan trọng trong việc thúc đẩy sự ổn định chung của thế giới nhiều biến động như hiện nay.