Mở rộng đối tượng được giảm thuế giúp nền kinh tế sớm phục hồi, tăng trưởng

Để giúp người dân và doanh nghiệp vượt qua khó khăn, kích cầu tiêu dùng, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, Bộ Tài chính đã đề xuất Chính phủ cho phép tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế GTGT 2% từ ngày 1/7/2025 đến hết 31/12/2026. Ông đánh giá như thế nào về đề xuất này?

Chính sách giảm thuế GTGT từ 10% xuống còn 8% được thực hiện trong thời gian qua đã mang lại nhiều tác động tích cực, đa chiều cho nền kinh tế. Trong bối cảnh hiện nay, việc tiếp tục thực hiện chính sách này là hết sức cần thiết.

Việc giảm thuế GTGT 2% không chỉ đơn thuần là hỗ trợ người dân, DN về tài chính mà còn thể hiện sự đồng hành, hỗ trợ, chia sẻ và "khoan sức dân" của Chính phủ và Nhà nước.

Xuất phát từ bản chất thuế GTGT 2% là loại thuế gián thu, cấu thành trong giá bán của hàng hóa dịch vụ, do đó khi giảm thuế, về mặt lý thuyết giá sẽ giảm tương ứng 2%, điều đó có nghĩa là người tiêu dùng được hưởng lợi mua được nhiều hàng hóa và dịch vụ với mức giá rẻ hơn.

Như vậy, tác động đầu tiên của chính sách giảm thuế sẽ giúp người dân mua được nhiều hàng hóa và dịch vụ hơn với cùng một lượng tiền, tức là cầu hàng hóa dịch vụ tăng. Giá giảm giúp cho công cụ kiểm soát giá hiệu quả cũng như giảm tỷ lệ lạm phát mà Chính phủ đang hướng tới.

Chiều ngược lại, khi người dân mua được nhiều hàng hóa, dịch vụ hơn sẽ giúp doanh nghiệp bán được nhiều hàng hơn, từ đó giải phóng được hàng tồn kho, cải thiện vòng quay vốn và tăng tính thanh khoản cũng như gia tăng sản lượng sản xuất, giải quyết được vấn đề việc làm và an sinh xã hội.

Quá trình này giúp cung tăng lên làm cho nền kinh tế được lưu thông, sớm được phục hồi và tăng trưởng.

Mặt khác, do thuế GTGT là tạm phải nộp khi DN mua hàng ở dạng hàng tồn kho và được khấu trừ khi bán hàng, vì vậy giảm thuế GTGT 2% sẽ giúp tăng hiệu quả sử dụng vốn.

Nói cách khác, hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp được tăng lên do không phải vay mượn, không phát sinh lãi vay và đặc biệt có nguồn lực tài chính để đầu tư, chi trả các khoản chi khác trong bối cảnh nguồn tài chính eo hẹp, khó tiếp cận vốn tín dụng.

Tóm lại, việc kéo dài thời gian giảm thuế đến hết năm 2026 là chính sách dài hơi giúp doanh nghiệp yên tâm sản xuất kinh doanh.

Xăng, dầu thuộc hàng hóa được đề xuất giảm thuế GTGT. Ảnh: Nga Phạm

Một trong những điểm đáng chú ý trong đề xuất giảm thuế lần này đó là mở rộng đối tượng được thụ hưởng. Ở góc độ chuyên gia, theo ông đề xuất này có ý nghĩa gì trong bối cảnh nền kinh tế hiện nay?

Từ các lần tư vấn thuế cho các doanh nghiệp, tôi cho rằng đề xuất này hoàn toàn phù hợp.

Thực tế, việc cụ thể hoá các nhóm hàng hoá, dịch vụ rất khó khăn, đặc biệt là đối với những trường hợp không có pháp luật chuyên ngành.

Nhiều loại hàng hoá, dịch vụ khác cũng gặp vướng mắc phân loại như sản xuất sản phẩm từ kim loại đúc sẵn, sản xuất hoá chất cũng rất chung chung và khó phân loại.

Tôi gặp rất nhiều trường hợp tra cứu phụ lục của các nghị định hướng dẫn, nhưng không dám khẳng định hàng hoá, dịch vụ của mình thuộc diện thuế suất 10% hay 8%.

Tất nhiên, không phải chỉ xuất phát từ khó khăn, lúng túng trong khâu thực hiện thủ tục hành chính mà cơ bản cần mở rộng đối tượng được giảm thuế vì những tác động đa chiều của chính sách này mang lại cho nền kinh tế đã được chứng minh qua các năm. Vì thế, việc mở rộng đối tượng giảm thuế có ý nghĩa quan trọng giúp nền kinh tế sớm phục hồi, tăng trưởng.

Chính vì vậy, ngoài các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang thực hiện, lần này, Bộ Tài chính mở rộng đối tượng hàng hoá, dịch vụ phục vụ tiêu dùng trực tiếp, nguyên liệu đầu cho sản xuất như: các sản phẩm, dịch vụ công nghệ thông tin (như máy giặt, lò vi sóng, dịch vụ xử lý dữ liệu, cho thuê và các hoạt động liên quan, cổng thông tin...).

Ngoài ra còn có các sản phẩm từ kim loại đúc sẵn (như thùng, bể chứa và dụng cụ chứa đựng bằng kim loại, nồi hơi...), than cốc, dầu mỏ tinh chế (như than cốc, nhiên liệu dầu và xăng, dầu mỡ bôi trơn…), sản phẩm hoá chất...

Riêng với mặt hàng xăng, dầu, mặc dù thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và thuộc danh mục sản phẩm khai khoáng, nhưng là yếu tố đầu vào đối với nhiều ngành sản xuất, kinh doanh và cũng là hàng hóa thiết yếu của người dân.

Khi giá xăng, dầu tăng hoặc giảm sẽ tác động mạnh và trực tiếp đến sản xuất, tiêu dùng và đời sống của người dân cũng như ổn định kinh tế vĩ mô, nên cũng đã được đưa vào nhóm giảm thuế.

Thực hiện nhiều chính sách giảm thuế sẽ ảnh hưởng tới ngân sách nhà nước, ông nhận định về ý kiến này như nào?

Quay trở lại "lịch sử" giảm thuế GTGT 2% trong mấy năm vừa qua chúng ta sẽ thấy rõ giảm thuế sẽ hỗ trợ sản xuất cho doanh nghiệp và đời sống người dân, kích cầu tiêu dùng, từ đó sản xuất kinh doanh tăng trưởng và đóng góp trở lại cho ngân sách nhà nước.

Giải pháp giảm thuế GTGT cùng với các giải pháp hỗ trợ về thuế, phí, lệ phí khác đang tạo điều kiện rất lớn giúp doanh nghiệp giảm chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận.

Do đó, giảm thuế GTGT về lý thuyết sẽ giảm thu ngân sách, nhưng thực tiễn thời gian qua thu ngân sách nhà nước vẫn tăng và đảm bảo, do nguồn thu được bổ sung từ sự tăng trưởng của nền kinh tế.

Xin trân trọng cảm ơn ông!