Kiểm tra thủ tục, hồ sơ, đối tượng liên quan đến hàng hóa ưu đãi đầu tư

Liên quan đến thủ tục, hồ sơ miễn thuế hàng hóa phục vụ dự án đầu tư, khoản 1, 6 Điều 16 Luật Thuế XK, thuế NK; khoản 6 Điều 12 Nghị định 87/2010/NĐ-CP quy định hàng hóa NK để tạo tài sản cố định của dự án khuyến khích đầu tư được miễn thuế.

Tại khoản 4 Điều 31, khoản 5 Điều 43 Luật Quản lý thuế 2019 quy định đối với hàng hóa XNK thì hồ sơ hải quan theo quy định của Luật Hải quan được sử dụng làm hồ sơ khai thuế.

Luật Đầu thấu cũng đã quy định rõ hình thức lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư, hồ sơ, hợp đồng với nhà thầu... Trong đó, Điều 4 Luật Đầu thầu quy định giá trúng thầu là giá được ghi trong quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu; giá hợp đồng là giá trị ghi trong văn bản hợp đồng làm căn cứ để tạm ứng, thanh toán, thanh lý và quyết toán hợp đồng; hợp đồng là văn bản thỏa thuận giữa chủ đầu tư với nhà thầu được lựa chọn trong thực hiện gói thầu thuộc dự án; giữa bên mời thầu với nhà thầu được lựa chọn trong mua sắm thường xuyên; giữa đơn vị mua sắm tập trung hoặc giữa đơn vị có nhu cầu mua sắm với nhà thầu được lựa chọn trong mua sắm tập trung; giữa cơ quan nhà nước có thẩm quyền với nhà đầu tư được lựa chọn hoặc giữa cơ quan nhà nước có thẩm quyền với nhà đầu tư được lựa chọn và DN dự án trong lựa chọn nhà đầu tư.

Công chức Hải quan Cần Thơ kiểm tra hàng hóa xuất nhập khẩu. Ảnh: Văn Hiền

Như vậy, chỉ định thầu là một trong các hình thức lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư. Trong quy trình lựa chọn nhà thầu, bên mời thầu đều phải thực hiện phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu và công khai kết quả lựa chọn (trừ hình thức tự thực hiện). Hồ sơ hợp đồng với nhà thầu có quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, giá trúng thầu là giá được ghi trong quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu.

Khoản 1, khoản 2 Điều 31 Nghị định 134/2016/NĐ-CP quy định hồ sơ miễn thuế là hồ sơ hải quan theo quy định tại Luật Hải quan và các văn bản hướng dẫn thi hành. Theo đó, người nộp thuế nộp thêm hợp đồng cung cấp hàng hóa theo văn bản trúng thầu hoặc văn bản chỉ định thầu trong đó ghi rõ giá cung cấp hàng hóa không bao gồm thuế NK trong trường hợp tổ chức, cá nhân trúng thầu NK hàng hóa.

Điểm b khoản 5 Điều 31 Nghị định 134/2016/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại khoản 14 Điều 1 Nghị định 18/2021/NĐ- CP của Chính phủ quy định tổ chức, cá nhân NK ủy thác hoặc trúng thầu NK hàng hóa để cung cấp cho đối tượng quy định tại Điều 16 Luật Thuế XK, thuế NK được miễn thuế NK đối với hàng hóa NK ủy thác, trúng thầu với điều kiện giá cung cấp hàng hóa theo hợp đồng ủy thác hoặc giá trúng thầu theo quyết định trúng thầu không bao gồm thuế NK.

Ngoài ra, Thông tư 38/2015/TT-BTC; Thông tư 06/2021/TT-BTC quy định giá, hồ sơ miễn thuế đối với hàng hóa XNK trong thông quan.

Đối chiếu với các quy định hiện hành, hồ sơ miễn thuế phải có “văn bản trúng thầu hoặc văn bản chỉ định thầu”. Hình thức văn bản cụ thể được thực hiện theo pháp luật về đấu thầu, cụ thể trong trường hợp này là Quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu.

Liên quan đến đối tượng xử lý sau kiểm tra, khoản 14 Điều 4 và khoản 2 Điều 18 Luật Hải quan quy định người khai hải quan bao gồm chủ hàng hóa; chủ phương tiện vận tải; người điều khiển phương tiện vận tải; đại lý làm thủ tục hải quan, người khác được chủ hàng hóa, chủ phương tiện vận tải ủy quyền thực hiện thủ tục hải quan; người khai hải quan là chủ hàng hóa có nghĩa vụ khai hải quan và làm thủ tục hải quan theo quy định; nộp thuế và thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật về thuế, phí, lệ phí và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Các nội dung quy định tại Luật Thuế XK, thuế NK; Luật Quản lý thuế 2019; Nghị định 08/2015/NĐ-CP; Thông tư 38/2015/TT-BTC cũng đã quy định rất cụ thể liên quan đến tổ chức, cá nhân có hàng hóa XNK phải có trách nhiệm nộp thuế theo quy định của pháp luật về thuế...

Đặc biệt, quy định người nộp thuế tự kê khai đầy đủ, chính xác, trung thực các tiêu chí trên tờ khai hải quan và các chứng từ phải nộp, phải xuất trình theo quy định của pháp luật, các yếu tố làm căn cứ, liên quan đến tính thuế hoặc miễn thuế; chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc kê khai số tiền thuế phải nộp, số tiền thuế được miễn thuế.

Tổng cục Hải quan đề nghị Cục Hải quan Cần Thơ đối chiếu với các quy định hiện hành và hồ sơ vụ việc cụ thể để xác định căn cứ ấn định thuế và “người khai thuế” tương ứng thực hiện ấn định thuế. Đồng thời, cần xác định, làm rõ trách nhiệm của các bên liên quan để xử lý vi phạm hành chính (nếu có) theo quy định.