Đề xuất gộp thủ tục đăng ký người phụ thuộc vào đăng ký thuế lần đầu

Cải cách này sẽ giúp cơ quan thuế giảm đáng kể số lượng hồ sơ cần phải xử lý. Ảnh: TL.

Bỏ thủ tục riêng, gộp vào quy trình đăng ký thuế lần đầu

Theo quy định hiện hành, người nộp thuế khi có người phụ thuộc được giảm trừ gia cảnh phải thực hiện thủ tục đăng ký người phụ thuộc riêng biệt, thông qua cơ quan chi trả thu nhập hoặc trực tiếp tại cơ quan thuế. Sau đó, đến kỳ quyết toán thuế, cá nhân vẫn phải nộp hồ sơ quyết toán kèm lại thông tin người phụ thuộc đã đăng ký trước đó. Quy trình này vừa mất thời gian, vừa phát sinh nhiều thao tác trùng lặp cho cả người nộp thuế và cơ quan quản lý.

Để khắc phục, dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 126/2020/NĐ-CP đề xuất bãi bỏ thủ tục hành chính “Đăng ký người phụ thuộc giảm trừ gia cảnh đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công”, đồng thời gộp vào thủ tục hành chính “Đăng ký thuế cho người phụ thuộc để giảm trừ gia cảnh của người nộp thuế TNCN”, được quy định tại Thông tư số 86/2024/TT-BTC.

Theo đó, tại Phụ lục I của Nghị định số 126/2020/NĐ-CP, thành phần hồ sơ đăng ký người phụ thuộc trước khi cắt giảm sẽ được bỏ hoàn toàn, gồm mẫu 07/ĐK-NPT-TNCN – Bản đăng ký người phụ thuộc; mẫu 07/THĐK-NPT-TNCN – Phụ lục bảng tổng hợp đăng ký người phụ thuộc cho người giảm trừ gia cảnh (áp dụng với tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập).

Các mẫu này sẽ được thay thế bằng mẫu số 07/XN-NPT-TNCN – Phụ lục bảng kê khai về người phải trực tiếp nuôi dưỡng, cùng với hồ sơ chứng minh người phụ thuộc theo quy định của Luật Thuế TNCN, và được thực hiện đồng thời với thủ tục đăng ký thuế lần đầu.

Tránh trùng lặp, tận dụng dữ liệu định danh cá nhân

Dự thảo nêu rõ, việc gộp hai thủ tục hành chính này nhằm tránh trùng lặp thành phần hồ sơ, đồng thời tận dụng cơ sở dữ liệu điện tử hiện có. Các thông tin về người phụ thuộc sẽ được truy vấn từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và các hệ thống dữ liệu kết nối của ngành Thuế, dựa trên mã định danh cá nhân được sử dụng làm mã số thuế.

Nhờ đó, người nộp thuế không cần kê khai lặp lại thông tin đã có sẵn trong hệ thống. Cơ quan thuế có thể tự động đối chiếu mối quan hệ giữa người nộp thuế và người phụ thuộc, giảm khối lượng hồ sơ phải xử lý thủ công và nâng cao độ chính xác khi xác định đối tượng giảm trừ gia cảnh.

Đối với các trường hợp phổ biến như người nộp thuế đăng ký người phụ thuộc là con, cha mẹ, vợ hoặc chồng, ứng dụng công nghệ thông tin của cơ quan thuế có thể truy vấn tự động từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, không cần người nộp thuế nộp thêm giấy tờ chứng minh.

Riêng với các trường hợp người phụ thuộc là cá nhân khác không nơi nương tựa, người khuyết tật, người được nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật, do hồ sơ chứng minh (như xác nhận của chính quyền địa phương, giấy chứng nhận khuyết tật...) chưa được tích hợp điện tử, cơ quan thuế vẫn cần rà soát và xác minh thủ công trước khi cấp mã số thuế và xác nhận giảm trừ gia cảnh.

Việc gộp thủ tục hành chính này sẽ giúp người nộp thuế không gặp khó khăn trong khai, tính, nộp thuế, đồng thời tránh việc kê khai nhiều thông tin trùng lặp. Khi thực hiện đăng ký thuế người phụ thuộc, người nộp thuế chỉ cần kê khai một bộ thông tin định danh duy nhất (họ tên, ngày sinh, mã định danh cá nhân), hệ thống sẽ tự động cập nhật vào hồ sơ giảm trừ gia cảnh.

Đối với cơ quan thuế, cải cách này sẽ giảm đáng kể số lượng hồ sơ cần phải xử lý, đồng thời bảo đảm tính chính xác trong việc xác định và cập nhật thông tin người phụ thuộc. Khi dữ liệu được đồng bộ hóa giữa các cơ sở dữ liệu quốc gia và hệ thống quản lý thuế, việc cấp mã số thuế cho người phụ thuộc cũng được thực hiện tự động, nhanh chóng và minh bạch hơn.

Đây là bước quan trọng trong quá trình chuyển đổi số của ngành Thuế, vừa thuận lợi cho người dân, vừa giúp cơ quan quản lý tối ưu nguồn lực.