Kích cầu tiêu dùng, tạo động lực cho tăng trưởng

Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 7 tháng năm 9,3% so với cùng kỳ năm trước

Người dân có xu hướng thắt chặt tiêu dùng hàng hóa

Cục Thống kê (Bộ Tài chính) cho biết, hoạt động thương mại, du lịch duy trì tăng trưởng tích cực với tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 7 ước tăng 9,2% so với cùng kỳ năm trước.

Tính chung 7 tháng năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 9,3% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, doanh thu dịch vụ lưu trú, ăn uống tăng 15,0% và doanh thu du lịch lữ hành tăng 20,0%.

Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành tháng 7 ước đạt 576,4 nghìn tỷ đồng, tăng 1,1% so với tháng trước và tăng 9,2% so với cùng kỳ năm trước.

Trong đó, doanh thu nhóm hàng lương thực, thực phẩm tăng 9,9% so với cùng kỳ năm trước; hàng may mặc tăng 7,9%; đồ dùng, dụng cụ, trang thiết bị gia đình tăng 7,1%; dịch vụ lưu trú, ăn uống tăng 16,3% và du lịch lữ hành tăng 12,6%.

Tính chung 7 tháng năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành ước đạt 3.993,4 nghìn tỷ đồng, tăng 9,3% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2024 tăng 8,9%), nếu loại trừ yếu tố giá tăng 7,1% (cùng kỳ năm 2024 tăng 6,2%).

Doanh thu bán lẻ hàng hóa 7 tháng năm 2025 ước đạt 3.049,6 nghìn tỷ đồng, chiếm 76,4% tổng mức và tăng 7,8% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, nhóm hàng lương thực, thực phẩm và vật phẩm văn hoá, giáo dục cùng tăng 9,4%; may mặc tăng 6,4%; đồ dùng, dụng cụ, trang thiết bị gia đình tăng 5,5%.

Các chuyên gia nhận định, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 7 tháng đầu năm 9,3% so với cùng kỳ năm trước - con số này dù chưa đạt được mức tăng hai con số như thời kỳ trước đại dịch Covid-19, nhưng đây là một kết quả tích cực của kinh tế Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế thế giới đang đối diện với nhiều khó khăn, thách thức.

Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành 7 tháng giai đoạn 2021 - 2025. Nguồn: Cục Thống kê.

Song điều này cũng cho thấy, người dân có xu hướng thắt chặt tiêu dùng hàng hóa. Đồng thời, xu hướng tiêu dùng chuyển dịch từ số lượng sang chất lượng, nhất là sau đợt cao điểm phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái.

Trong khi tiêu dùng hàng hóa có xu hướng tiết chế hơn, thì tiêu dùng dịch vụ lại gia tăng. Đặc biệt trong các dịp nghỉ lễ, Tết, người tiêu dùng sẵn sàng chi tiêu cho các chuyến du lịch.

Xu hướng này thực tế đã được xác định từ năm 2024. Trong năm 2024, dù triển vọng kinh tế vĩ mô tích cực, nhu cầu tiêu dùng trong nước vẫn yếu. Lạm phát thực tế cùng với xu hướng tái tích lũy tiết kiệm của người dân sau đại dịch đã khiến chi tiêu trở nên thận trọng hơn.

Năm 2024, tăng trưởng bán lẻ chững lại, với doanh số bán hàng hóa chỉ tăng 1,1%, trong khi tổng doanh số hàng hóa và dịch vụ chỉ nhích nhẹ 2,3%.

Đẩy mạnh Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”

Thị trường trong nước đóng vai trò quan trọng, vừa là trụ cột ổn định tăng trưởng, vừa hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm cho các doanh nghiệp trong nước.

TS Nguyễn Bích Lâm, nguyên Cục trưởng Cục Thống kê chỉ rõ, để GDP năm 2025 tăng từ 8% trở lên, tiêu dùng nội địa cần tăng khoảng 12%.

Theo đó có 5 nhóm yếu tố chính thúc đẩy tiêu dùng. Thứ nhất, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát dưới mục tiêu, tạo niềm tin cho người tiêu dùng.

Thứ hai, quy mô thị trường lớn với hơn 100 triệu dân, 20 triệu khách du lịch quốc tế, cơ cấu dân số trẻ, 97,9% lao động có việc làm.

Thứ ba, tầng lớp trung lưu phát triển nhanh: từ 13% dân số (2022) dự kiến 26% (2026) và 55% (2030).

Thứ tư, tăng trưởng kinh tế cao, ổn định: GDP 2024 tăng 7,09%, mục tiêu 2025 tăng 8% trở lên.

Thứ năm, niềm tin tiêu dùng được củng cố nhờ thu nhập tăng và chính sách hỗ trợ.

Gần đây, ngày 8/8, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên vừa ký Quyết định số 2269/QĐ-BCT phê duyệt Chương trình Phát triển thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng và đẩy mạnh Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” giai đoạn 2025-2027.

Đây được xem là bước đi chiến lược nhằm tạo cú hích cho thương mại nội địa, đưa hàng Việt vươn xa, góp phần giữ ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Để kích cầu tiêu dùng, Bộ Công Thương tập trung vào nhóm giải pháp cấp bách: kích cầu tiêu dùng nội địa; hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất, phân phối và bán lẻ; bảo đảm nguồn cung ổn định; tái cơ cấu theo hướng bền vững; bình ổn giá cả; kết nối cung cầu hàng hóa ở nông thôn, miền núi, hải đảo; và tăng cường kiểm tra, bảo vệ người tiêu dùng.

Quyết định nêu rõ mục tiêu năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ dự kiến tăng 10,5% (phấn đấu 12%), góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng GDP 8,3 – 8,5%. Chương trình cũng đặt mục tiêu đảm bảo nguồn cung hàng thiết yếu, ổn định giá cả, nhất là dịp cuối năm và Tết, với ít nhất 15 triệu người tiêu dùng và 50.000 doanh nghiệp tham gia.

Giai đoạn 2026-2027, chương trình đặt kỳ vọng xây dựng nền tảng thương mại trong nước hiện đại, giàu bản sắc và bao phủ toàn quốc; phát triển các mô hình bán lẻ mang đậm dấu ấn Việt; thúc đẩy hệ sinh thái chuyển đổi số; kết nối hạ tầng thương mại liên quốc gia.

Mục tiêu xa hơn là đưa Việt Nam lọt nhóm các quốc gia có thị trường bán lẻ hấp dẫn nhất toàn cầu theo xếp hạng Kearney Global Retail Development Index.

Để kích cầu tiêu dùng, Bộ Công thương tập trung vào nhóm giải pháp cấp bách: kích cầu tiêu dùng nội địa; hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất, phân phối và bán lẻ; bảo đảm nguồn cung ổn định; tái cơ cấu theo hướng bền vững; bình ổn giá cả; kết nối cung cầu hàng hóa ở nông thôn, miền núi, hải đảo; và tăng cường kiểm tra, bảo vệ người tiêu dùng.

Đặc biệt là chiến dịch truyền thông đặc biệt “Người Việt Nam dùng sản phẩm Việt Nam” – phiên bản đổi mới của cuộc vận động nổi tiếng suốt hơn một thập kỷ qua. Không chỉ kêu gọi dùng hàng hóa nội địa, khẩu hiệu mới khẳng định chất lượng sản phẩm Việt sánh ngang hàng nhập khẩu, đồng thời mở rộng khái niệm “sản phẩm” bao gồm cả dịch vụ, phù hợp xu hướng tiêu dùng hiện đại.

Theo Chương trình, hàng loạt sự kiện quy mô quốc gia sẽ được tổ chức: “Lễ hội mua sắm Việt Nam”, chương trình khuyến mại tập trung, các hội chợ, sự kiện kết hợp xúc tiến thương mại với du lịch và lễ hội văn hóa nhằm tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ.

Chương trình cũng ưu tiên hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận gói tín dụng ưu đãi, giảm thuế phí, ưu tiên doanh nghiệp có tỷ lệ nội địa hóa cao, sản phẩm rõ nguồn gốc, đạt chuẩn công nghệ xanh, ESG; khuyến khích doanh nghiệp bán lẻ Việt mở rộng mạng lưới tại nông thôn, miền núi và vùng sâu, vùng xa.

Ở giai đoạn tiếp theo, chương trình sẽ tập trung hoàn thiện hành lang pháp lý minh bạch, xây dựng hạ tầng thương mại hiện đại, phát triển sàn giao dịch nông sản B2B cho các ngành thế mạnh như gạo, cà phê, hạt tiêu, chè, hoa, trái cây nhiệt đới, thủy sản… đạt tiêu chuẩn quốc tế.