Thương mại trong nước bứt phá

Cần có định hướng tái cơ cấu thị trường bán lẻ trong nước theo hướng phát triển nhanh, bền vững.

Động lực nội sinh cho tăng trưởng bền vững

Trong bức tranh kinh tế thế giới nhiều bất định, thị trường nội địa Việt Nam nổi lên như một “bệ phóng” giúp nền kinh tế duy trì đà tăng trưởng và ổn định vĩ mô.

Phát biểu tại Diễn đàn Chính sách phát triển thương mại trong nước năm 2025 do Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công thương) tổ chức, ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước khẳng định: “Thương mại trong nước không chỉ là không gian lưu thông hàng hóa mà còn là động lực nội sinh của nền kinh tế.”

Theo ông Tuấn, trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu liên tục đứt gãy, xung đột thương mại và biến động địa chính trị, sức cầu nội địa đóng vai trò nền tảng giúp Việt Nam giữ vững ổn định kinh tế - xã hội. Thị trường trong nước không chỉ tiêu thụ sản phẩm mà còn tạo việc làm, thúc đẩy sản xuất và bảo đảm an sinh cho người dân.

Bà Trần Thị Phương Lan - Chủ tịch Hiệp hội Các nhà bán lẻ Việt Nam cho biết: thị trường bán lẻ Việt Nam đang phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch và được dự báo giai đoạn 2025-2030 sẽ tăng trưởng vượt trội, đủ sức cạnh tranh với các quốc gia hàng đầu khu vực. Xu hướng tiêu dùng cũng đang chuyển dịch rõ rệt: người dân quan tâm hơn đến sức khỏe, chất lượng, tính bền vững và công nghệ trong quá trình mua sắm.

Người tiêu dùng hiện nay có xu hướng tiêu dùng xanh, giảm lãng phí, ưu tiên sản phẩm thân thiện môi trường, đồng thời sử dụng các nền tảng số, ví điện tử, công nghệ tài chính (fintech) để mua sắm và thanh toán. Việc tiêu dùng dựa trên dữ liệu và trải nghiệm đa kênh đang định hình lại toàn bộ diện mạo của thương mại nội địa.

Chuyển đổi số - “bệ phóng” cho thương mại hiện đại

Theo bà Trần Thị Phương Lan, để xây dựng thị trường bán lẻ văn minh, hiện đại và bền vững, Việt Nam cần đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện, từ cửa hàng truyền thống đến các nền tảng thương mại điện tử. Mô hình “phygital” - cửa hàng trải nghiệm kết hợp online và offline đang trở thành xu hướng mới giúp doanh nghiệp tối ưu diện tích, nâng cao trải nghiệm và giữ chân khách hàng.

Cùng với đó, việc hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, sản phẩm nội địa lên môi trường số được xem là hướng đi chiến lược. Chính phủ đang từng bước hoàn thiện chính sách phát triển thương mại trong nước, cải cách thủ tục hành chính, đồng thời thúc đẩy môi trường kinh doanh minh bạch, bình đẳng để các doanh nghiệp tự tin đầu tư và mở rộng thị phần.

Bộ Công thương đang triển khai đồng bộ nhiều chiến lược lớn như Chiến lược phát triển thương mại trong nước đến năm 2030, tầm nhìn 2045; Chiến lược phát triển thị trường bán lẻ Việt Nam đến năm 2050; và Chương trình phát triển thị trường trong nước giai đoạn 2025-2027.

Trọng tâm là xây dựng nền tảng thương mại điện tử quốc gia, kết nối các sàn giao dịch hiện có, tích hợp hệ thống thanh toán, logistics và truy xuất nguồn gốc sản phẩm bằng blockchain, mã QR, RFID nhằm đảm bảo tính minh bạch và an toàn.

Đặc biệt, mô hình bán lẻ thông minh đang hình thành mạnh mẽ với sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) và thanh toán không tiền mặt, mở ra diện mạo mới cho thương mại trong nước. Cùng với đó, Bộ Công thương đang rà soát và hoàn thiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn hạ tầng thương mại, tăng tính minh bạch, giảm rào cản hành chính và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Theo ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn, 4 nghị quyết trọng tâm, gồm: Nghị quyết số 57, 59, 66 và 68-NQ/TW chính là “kim chỉ nam” giúp ngành Công thương thúc đẩy phát triển thương mại trong nước theo hướng hiện đại, hội nhập và bền vững. Những chủ trương này khẳng định rõ quyết tâm đưa hàng Việt trở thành lựa chọn hàng đầu của người Việt, đồng thời nâng cao vị thế thương mại Việt Nam trong khu vực.

Với định hướng và giải pháp toàn diện, thị trường nội địa Việt Nam đang bước vào thời kỳ bứt phá mới - nơi tiêu dùng bền vững và chuyển đổi số không chỉ là xu thế, mà là động lực song hành định hình tương lai thương mại quốc gia.