Doanh nghiệp hồi phục nhanh nhưng còn nhiều nỗi lo

	Sản xuất công nghiệp phục hồi nhưng vẫn rất nhiều khó khăn
	Sản xuất, kinh doanh hồi phục tích cực
	"Thiết kế" gói hỗ trợ đủ lớn để kinh tế nhanh chóng phục hồi

Chi phí logistics tăng cao là một trong những gánh nặng cản trở sự hồi phục của DN. Ảnh: TCIT

Tăng tốc hồi phục

Ông Phạm Ngọc Hưng, Phó Chủ tịch Hiệp hội DN TPHCM cho biết, hoạt động của các DN tại TPHCM đã bắt đầu khởi sắc từ quý 4. Đặc biệt các DN trước đây thực hiện sản xuất theo phương án “3 tại chỗ” đều có sự phát triển tốt.

Ghi nhận ở các ngành hàng cụ thể cũng cho thấy sự hồi phục tích cực. Ông Đỗ Phước Tống, Chủ tịch Hội DN Cơ khí – Điện TPHCM (Hamee) cho biết, về cơ bản các DN đều phục hồi tốt và đang chạy đua hoàn thành các đơn hàng để kịp giao cho khách. Việc thực hiện “3 tại chỗ” trước đó giúp DN duy trì được lực lượng lao động ổn định cùng với việc các DN trong hiệp hội giúp đỡ lẫn nhau nên công việc diễn ra trôi chảy và trở lại trạng thái bình thường nhanh chóng. Theo ông Tống, các DN thuộc Hamee đã phục hồi khoảng 95% năng lực, thậm chí có DN đang hoạt động trên 100% công suất để đáp ứng kịp nhu cầu của khách hàng.

Phó Chủ tịch Hội Dệt may thêu đan TPHCM (Agtex) Phạm Văn Việt cho biết, sau khi TPHCM mở cửa trở lại từ 1/10, các DN tập trung sản xuất các đơn hàng xuất khẩu và đã kết thúc mùa Thu Đông 2021 từ ngày 15/11. Hiện các DN đã chuyển sang sản xuất hàng cho năm 2022.

Các DN bất động sản cũng đã nhanh chóng chuyển sang trạng thái “bình thường mới”. Ông Ngô Quang Phúc, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Địa ốc Saigon Times cho biết, những DN có sự chuẩn bị chu đáo hiện đã bắt đầu đưa sản phẩm ra thị trường, kéo theo đó là sự khởi sắc của hoạt động kinh doanh dịch vụ bất động sản. “Hiện các DN đang rất kỳ vọng vào thị trường cuối năm sau một thời gian khá dài phải tạm dừng mọi thứ” – ông Phúc nói.

Nỗi lo chi phí gia tăng

Dù đã có sự hồi phục tích cực trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, nhưng mục tiêu lợi nhuận của nhiều DN vẫn rất gian nan khi phải đối mặt với rất nhiều khó khăn. Ông Phạm Ngọc Hưng cho biết, DN đã hoạt động trở lại, nhưng hầu như không có lời, thậm chí nhiều DN chỉ hoạt động cầm chừng trong quý 4 để nối lại quan hệ với khách hàng và giữ chân lao động. Hàng loạt chi phí từ nguyên vật liệu, vận chuyển đều tăng cao khiến cho giá thành sản phẩm không đủ mang lại lợi nhuận cho DN. “Nhiều DN ngần ngại chưa dám sản xuất vì không biết dịch có bùng lại hay không, do nhiều đơn vị mới tập trung công nhân, làm việc được vài ngày lại phải đóng cửa do có ca F0. Trong khi các DN vừa và nhỏ gần như đã cạn kiệt vốn tích lũy...” – ông Hưng cho hay.

Cùng chung quan điểm này, ông Đỗ Phước Tống cho biết, việc “sống chung với Covid” dẫn tới nỗi lo các ca F0 xuất hiện nhiều hơn. Dù quy định của Nhà nước không yêu cầu xét nghiệm nhiều, nhưng để đảm bảo an toàn cho hoạt động của DN, các DN đều thực hiện xét nghiệm hàng tuần, thậm chí 3 ngày/lần. Điều này dẫn tới gia tăng chi phí. Thêm vào đó, khi phát hiện F0, DN phải có giải pháp bố trí nguồn nhân lực thay thế, hoặc tăng ca để bù đắp lại…

Ông Ngô Quang Phúc cũng cho biết, thời gian qua, các chủ đầu tư bất động sản bị ảnh hưởng rất lớn từ việc chi phí nguyên vật liệu tăng. Vì mức giá đã được xác định ngay từ khi ký hợp đồng với các đơn vị xây dựng, nên việc chi phí tăng quá cao khiến các đơn vị xây dựng không thể triển khai dự án. Do đó, chủ đầu tư và các đơn vị xây dựng đã phải cùng ngồi lại bàn bạc. “Những chủ đầu tư đã bán hết sản phẩm thì không thể nào điều chỉnh giá bán với khách hàng nên chỉ còn cách giảm lợi nhuận xuống để chia sẻ với đơn vị xây dựng để đảm bảo tiến độ xây dựng dự án. Vì nếu không đảm bảo tiến độ giao nhà cho khách, việc bị phạt hợp đồng còn gây thiệt hại nặng nề hơn” – ông Phúc cho biết.

Theo ông Phúc, với những chủ đầu tư chưa bán hàng hoặc mới bắt đầu công bố bán hàng thì có thể tính toán lại giá bán, nhưng cũng chỉ có thể tăng thêm một phần, vì giá cao quá thì sẽ khó bán hàng.

Trong ngành dệt may, ông Phạm Văn Việt cho biết, chi phí vận chuyển đã tăng lên tới 15.000 USD/container, rất cao so với mức chỉ 2.700 USD hồi trước dịch. Thêm vào đó, chi phí nguyên phụ liệu cũng tăng trung bình 10-15% so với trước, trong đó giá bông tăng 20%, giá sợi tăng 10%...

Ngoài những vấn đề về chi phí thì nguồn vốn cho sự phục hồi cũng đang là bài toán nan giải cho các DN, đặc biệt là các DN vừa vừa nhỏ. Theo ông Phạm Văn Việt, việc đứt gãy chuỗi cung ứng, đặc biệt là chuỗi tiêu thụ gây ảnh hưởng lớn tới dòng tiền của DN. Tình hình dịch bệnh phức tạp khiến các thị trường xuất khẩu chính của ngành dệt may Việt Nam chỉ có thể bán hàng qua kênh online. Do đó, các DN dệt may Việt Nam phải chấp nhận cho đối tác nợ 3 tháng, thậm chí có đơn hàng phải giảm giá 25% và cho nợ 6 tháng. Với các DN sản xuất hàng cho thị trường nội địa, hiện đang là cao điểm sản xuất nên nhu cầu vốn cũng rất cao. “Các DN lớn thì có thể kiểm soát được dòng tiền và xoay sở được, nhưng các DN nhỏ thì gặp rất nhiều khó khăn về nguồn vốn” – ông Việt cho biết.

Trước những khó khăn như trên, các DN kiến nghị gói giải pháp hỗ trợ phục hồi của Nhà nước nên có thời hạn dài từ 2-3 năm chứ không nên ngắn quá thì mới đủ “liều lượng” cho DN. Riêng với vấn đề nguồn vốn, ông Phạm Văn Việt đề nghị các ngân hàng cần thay đổi cách tiếp cận để tạo cơ hội cho các DN nhỏ và vừa. Ông Việt gợi ý, ngân hàng có thể kết nối với một DN trung tâm của chuỗi cung ứng, từ đó lan tỏa tới các DN trong chuỗi cung ứng đó. Với cách làm này, ngân hàng sẽ kiểm soát được dòng tiền của các DN trong chuỗi, thay vì yêu cầu từng DN nhỏ lẻ phải đáp ứng các tiêu chí về tài sản đảm bảo, phương án kinh doanh…