Đến năm 2030, thanh toán không tiền mặt chiếm 80% tổng số đơn hàng thương mại điện tử

Việc tích hợp giữa các hệ thống thanh toán giúp quá trình mua sắm trên các sàn TMĐT trở nên liền mạch. Đồ họa: TT

Gần 67% đơn hàng online thanh toán không tiền mặt

TMĐT hiện đang đóng vai trò then chốt trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia. Việc tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt tăng mạnh không chỉ góp phần tăng hiệu quả quản lý và minh bạch hóa các giao dịch, mà còn tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế số.

Các chuyên gia nhận định, việc thanh toán số trở thành lựa chọn phổ biến sẽ kéo theo sự thay đổi trong cách thức kinh doanh, tiêu dùng và quản lý của toàn bộ thị trường. Cùng với đó, các doanh nghiệp cũng sẽ dần thích nghi với mô hình không tiền mặt, giảm chi phí vận hành, tăng hiệu quả kinh doanh.

Kết quả điều tra của Bộ Công Thương cho thấy, tỷ lệ số lượng đơn hàng thanh toán không dùng tiền mặt trong TMĐT đến cuối năm 2024 đạt trên 66,8% là bước tiến quan trọng, vượt 16,8% so với mục tiêu đặt ra tại “Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2021 - 2025”.

Tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt trong TMĐT tăng mạnh được cho là nhờ vào sự phát triển của các nền tảng thanh toán điện tử, sự chuyển dịch trong hành vi người tiêu dùng cũng như chính sách thúc đẩy của Nhà nước.

Hiện nay, các ngân hàng thương mại và tổ chức trung gian thanh toán tại Việt Nam đã cung cấp đầy đủ các phương thức thanh toán hiện đại, tiện lợi như: ngân hàng trực tuyến, ví điện tử, thanh toán qua mã QR, thanh toán không tiếp xúc, hay qua ứng dụng di động. Các giải pháp này đều áp dụng những công nghệ bảo mật tiên tiến, đáp ứng tiêu chuẩn toàn cầu.

Theo Ngân hàng Nhà nước, những cải tiến trong hạ tầng thanh toán giúp TMĐT phát triển nhanh chóng, tạo điều kiện thuận lợi cho cả người bán và người mua tiếp cận các phương thức giao dịch an toàn, nhanh chóng và minh bạch.

Một trong những nội dung trọng tâm được Chính phủ chỉ đạo đẩy mạnh thực hiện là hoàn thiện và tăng cường kết nối giữa hạ tầng thanh toán điện tử và các điểm chấp nhận thanh toán, đặc biệt là trong lĩnh vực bán lẻ và thanh toán hóa đơn hàng hóa, dịch vụ trực tuyến.

Việc tích hợp sâu giữa các hệ thống thanh toán giúp quá trình mua sắm trên các sàn TMĐT trở nên liền mạch, đồng thời giúp các doanh nghiệp nhỏ và vừa dễ dàng tiếp cận phương thức giao dịch hiện đại, giảm phụ thuộc vào tiền mặt.

Phấn đấu đến 2030, thanh toán không dùng tiền mặt chiếm 80% tổng số đơn hàng TMĐT

Thanh toán không dùng tiền mặt lĩnh vực TMĐT mặc dù đạt kết quả tích cực nhưng thực tế vẫn còn đặt ra nhiều thách thức. Một trong những yếu tố cản trở sự phát triển bền vững của thanh toán không dùng tiền mặt chính là tình trạng tội phạm công nghệ cao ngày càng tinh vi trong lĩnh vực thanh toán điện tử.

Thực trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng trên một số website TMĐT vẫn gây tâm lý e ngại, ảnh hưởng đến niềm tin của người tiêu dùng khi sử dụng hình thức thanh toán trước.

Ngân hàng Nhà nước cho biết sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và địa phương trong thời gian tới để triển khai các giải pháp đảm bảo an toàn giao dịch điện tử, hỗ trợ người tiêu dùng nhận diện rủi ro và bảo vệ tài khoản cá nhân khi giao dịch online.

Đầu tháng 6/2025, Bộ Công Thương cũng đã phê duyệt Kế hoạch tổng thể phát triển TMĐT giai đoạn 2026 - 2030, trong đó đặt mục tiêu đến năm 2030, thanh toán không dùng tiền mặt chiếm 80% tổng số đơn hàng TMĐT.

Với mục tiêu trên, thời gian tới, Bộ Công Thương cũng sẽ triển khai nhiều giải pháp trọng tâm, cụ thể: Phát triển mạnh mẽ hạ tầng thanh toán không dùng tiền mặt, tích hợp giữa các bên cung ứng dịch vụ và các đơn vị chấp nhận thanh toán. Đồng thời, thúc đẩy sử dụng các hình thức thanh toán điện tử trên thiết bị di động, gia tăng tiện ích và trải nghiệm người dùng. Khuyến khích người dân và doanh nghiệp chuyển đổi từ thanh toán tiền mặt sang thanh toán số, đặc biệt trong môi trường TMĐT.

Bộ Công Thương cũng nhấn mạnh vai trò của việc xây dựng hệ thống xử lý khiếu nại, phản ánh, tranh chấp trực tuyến, nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người tiêu dùng và các bên tham gia giao dịch. Chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền, đào tạo, hướng dẫn nâng cao nhận thức cho người dân và doanh nghiệp về lợi ích và cách sử dụng an toàn các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt. Đây là những yếu tố quan trọng giúp gia tăng tỷ lệ thanh toán điện tử trong toàn dân, nhất là tại khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa.

Việc nâng cao hiểu biết về bảo mật thông tin cá nhân, kỹ năng sử dụng ví điện tử, ứng dụng ngân hàng số, cách phòng tránh lừa đảo công nghệ cao sẽ góp phần giúp người dùng tự tin hơn khi giao dịch trực tuyến, mua sắm trên các nền tảng và sàn TMĐT.

Những chính sách, định hướng đúng đắn, cùng sự vào cuộc của doanh nghiệp, người tiêu dùng và cơ quan quản lý sẽ là nền tảng để thanh toán không dùng tiền mặt tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ trong những năm tới, góp phần thúc đẩy một nền kinh tế số phát triển bền vững.