Chuỗi nhà thuốc - động lực tăng trưởng mới của nhiều doanh nghiệp bán lẻ

	Hợp tác doanh nghiệp với nhà trường để phát triển nhân lực công nghiệp hỗ trợ
	Doanh nghiệp thực phẩm tăng trưởng tốt trong biến động giá cả
	Doanh nghiệp bán lẻ và bài toán bình ổn giá

Tỷ trọng đóng góp của chuỗi nhà thuốc Long Châu trong tổng doanh thu của FPT Retail đang tăng nhanh. Ảnh: DN

Đua mở rộng quy mô

Sau khi thành lập vào cuối tháng 3/2022, Công ty CP Thương mại dịch vụ Winphar – DN được thành lập với 80% vốn thuộc Công ty CP Dịch vụ thương mại tổng hợp WnCommerce trực thuộc Tập đoàn Masan, đã đổi tên thành Công ty CP Dr.Win. Như vậy, với sự ra đời của Dr.Win, Tập đoàn Masan đã chính thức tham gia vào thị trường bán lẻ dược phẩm.

Trước đó, với dự báo thị trường viễn thông, kỹ thuật số dần bước vào giai đoạn bão hòa, nhiều DN bán lẻ cũng đã nhảy vào mảng bán lẻ dược phẩm. Từ năm 2017, “đại gia” bán lẻ công nghệ là Công ty CP Đầu tư Thế giới di động (MWG) đã rót vốn đầu tư vào Công ty CP Bán lẻ An Khang (Nhà thuốc An Khang). Cũng trong năm này, Công ty CP Bán lẻ kỹ thuật số FPT (FPT Retail) đã đầu tư vào chuỗi nhà thuốc Long Châu.

Đến cuối năm 2021, MWG cũng nâng sở hữu tại chuỗi nhà thuốc An Khang từ 49% lên 100% thông qua việc mua 1.294 triệu cổ phiếu của DN này với giá trị trên 52 tỷ đồng. Cũng trong năm 2021, Công ty CP Thế giới số đã chi 8,9 tỷ đồng để mua 36,01% cổ phần tại Công ty CP Dược phẩm Đại Tín (Đại Tín Pharma).

Trong 2 năm gần đây, thị trường cũng chứng kiến cuộc đua mở rộng thị phần của các DN bán lẻ trong mảng kinh doanh dược phẩm thông qua việc liên tục mở rộng mạng lưới. Điển hình như chuỗi nhà thuốc An Khang, vào cuối năm 2021, hệ thống của An Khang mới chỉ có 178 nhà thuốc, nhưng đến nay đã tăng lên 543 nhà thuốc. Chuỗi nhà thuốc Long Châu cũng mở mới thêm 329 cửa hàng so với hồi đầu năm, nâng quy mô lên 729 cửa hàng trên cả nước…

Báo cáo phân tích của SSI Research chỉ ra rằng, ba chuỗi nhà thuốc lớn nhất gồm Long Châu, An Khang, Pharmacity đang mở rộng nhanh chóng số lượng cửa hàng ra các tỉnh thành cả nước. Theo khảo sát từ IQVIA, tổng số cửa hàng thuốc của cả nước trong năm 2016 là 55.300 cửa hàng, nhưng chỉ có 186 cửa hàng thuộc chuỗi nhà thuốc (khoảng 1% thị phần). Năm 2021, sau một thời gian dài thắt chặt quy định đối với thuốc không kê đơn và nâng cao tiêu chuẩn với mỗi nhà thuốc, tổng số cửa hàng thuốc đang hoạt động chỉ còn 44.600 đơn vị, nhưng hiện đã có tới 1.600 cửa hàng thuộc chuỗi nhà thuốc (khoảng 4% thị phần). Mặc dù tỷ trọng chuỗi nhà thuốc vẫn còn khá nhỏ so với thị trường, nhưng kế hoạch đầy tham vọng của 3 chuỗi nhà thuốc hàng đầu sẽ đưa tổng số cửa hàng thuốc trong chuỗi nhà thuốc lên 7.300 cửa hàng trong năm 2025, tương đương 16% thị phần.

“Gà đẻ trứng vàng”

Theo ước tính của BMI, thị trường dược phẩm Việt Nam năm 2021 tăng trưởng 10% so với năm 2020 và đạt hơn 5 tỷ USD. Giá trị thị trường này dự kiến sẽ tiếp tục duy trì đà tăng trưởng và đạt 7,8 tỷ USD vào năm 2025 chủ yếu nhờ dân số tăng và tốc độ đô thị hóa nhanh. Với mức thu nhập ngày càng cải thiện, nhu cầu chăm sóc sức khỏe không chỉ dừng lại ở thuốc điều trị mà còn tập trung ở các sản phẩm hỗ trợ chăm sóc sức khỏe khác như thực phẩm chức năng hoặc các thiết bị điện tử theo dõi sức khỏe.

Kết quả kinh doanh của các DN trong lĩnh vực bán lẻ dược phẩm đã phần nào phản ánh tiềm năng này. FPT Retail cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2022, doanh thu hợp nhất đạt gần 14.000 tỷ đồng, tăng trưởng 55% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, ấn tượng nhất là chuỗi Long Châu mang về doanh thu hơn 4.000 tỷ đồng, tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2021. Như vậy, từ mức xấp xỉ 15% nửa đầu năm ngoái, Long Châu đã chiếm gần 30% trong cơ cấu doanh thu của FPT Retail 6 tháng đầu năm nay. Với kết quả này, FPT Retail đánh giá Long Châu là động lực tăng trưởng chính của công ty trong nửa đầu năm nay.

Theo phân tích của Công ty Chứng khoán VCSC, sự tăng trưởng doanh thu của chuỗi nhà thuốc Long Châu đến từ việc số lượng cửa hàng tăng cao so với cùng kỳ năm trước và doanh thu trung bình hàng tháng của mỗi cửa hàng cũng tăng lên. Cụ thể, khi dịch Covid-19 được kiểm soát và nhu cầu đối với các sản phẩm chăm sóc sức khỏe giảm, doanh thu trung bình hàng tháng tại mỗi cửa hàng của Long Châu trở lại bình thường từ mức đỉnh của quý 1/2022.

Theo ước tính của VCSC, doanh thu trung bình hàng tháng/cửa hàng của Long Châu tăng từ 920 triệu đồng trong quý 1/2021 và 1 tỷ đồng trong quý 2/2021 lên gần 1,5 tỷ đồng trong quý 1/2022 trước khi giảm xuống gần 1 tỷ đồng trong quý 2/2022. Tuy nhiên, biên lợi nhuận ròng của Long Châu tăng 60 điểm cơ bản so với cùng kỳ năm trước lên 0,7% trong 6 tháng đầu năm 2022, nhờ biên lợi nhuận gộp tăng 3 điểm phần trăm so với cùng kỳ và bị ảnh hưởng bởi tỷ lệ chi phí bán hàng và quản lý trên doanh thu tăng 2 điểm phần trăm so với cùng kỳ.

Ban lãnh đạo FPT Retail kỳ vọng chuỗi nhà thuốc này sẽ đạt lợi nhuận 50-100 tỷ đồng năm nay. Đồng thời, lợi nhuận những năm tới cũng được dự báo tiếp tục tăng khi chi phí đầu tư vào mặt bằng và nhân lực để mở thêm nhà thuốc mới giảm xuống.

Tương tự chuỗi Long Châu, việc gia tăng mạnh số lượng cửa hàng đã giúp doanh thu của chuỗi nhà thuốc An Khang đạt mức tăng trưởng gấp 3,3 lần trong 6 tháng đầu năm 2022. Ông Đoàn Văn Hiểu Em, CEO Công ty CP Thế giới di động chia sẻ, hiện so về số lượng, An Khang là một trong những nhà thuốc lớn trên cả nước. Tuy nhiên, thị trường dược với ước tính lên tới gần 8 tỷ USD vẫn còn rất lớn. Đây chính là tiền đề thuận lợi để An Khang tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới. Khoảng cách giữa An Khang và các nhà bán lẻ khác chắc chắn sẽ rút ngắn lại, thậm chí thứ hạng giữa sẽ còn thay đổi". Theo đó, An Khang sẽ tiếp tục đẩy mạnh mở rộng không ngừng để chinh phục được mục tiêu đạt 800 cửa hàng toàn quốc từ nay đến cuối năm 2022 và doanh thu dự kiến sẽ đạt trên 2.000 tỷ đồng.

Ông Đoàn Văn Hiểu Em dự tính, trong năm 2023, chuỗi An Khang sẽ đạt số lượng 2.000 cửa hàng. Với quy mô này cùng doanh thu khoảng 500-600 triệu đồng/cửa hàng/tháng, chuỗi An Khang sẽ mang về doanh thu khoảng 8.000 – 10.000 tỷ đồng/năm.