Vì sao tăng mức thu phí sát hạch lái xe?

Mức thu phí sát hạch lái xe hiện không còn phù hợp với thời điểm hiện tại do nhiều biến động về giá. Ảnh: ST

Mức thu phí không còn phù hợp

Bộ Tài chính cho biết, mức thu phí sát hạch lái xe quy định tại Thông tư số 188/2016/TT-BTC được ban hành trên cơ sở giữ nguyên mức thu quy định tại Thông tư số 23/2013/TT-BTC ban hành năm 2013 quy định mức thu, chế độ thu nộp, quản lý và sử dụng phí sát hạch lái xe cơ giới đường bộ.

Theo Bộ Tài chính, qua 9 năm thực hiện, mức thu phí sát hạch lái xe (theo Thông tư 23/2013) không còn phù hợp với thời điểm hiện tại do nhiều biến động về giá. Tiêu biểu như mức lương tối thiểu tăng từ 1,05 triệu đồng lên 1,49 triệu đồng (tăng 40%); nhiên liệu, giá vật tư, nguyên liệu và các khoản chi phí liên quan trực tiếp đến công việc thu phí từ năm 2013 đến nay đã tăng đáng kể.

Ngoài ra, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh hoạt động sát hạch lái xe bổ sung, sửa đổi nhiều quy định mới yêu cầu về hiện đại hóa để nâng cao chất lượng công tác sát hạch như: lắp đặt thiết bị sát hạch đường trường; thêm bài sát hạch ghép ngang vào nơi đỗ đối với xe hạng B1, B2; lắp đặt camera giám sát nội dung sát hạch. Hay như quy định trung tâm sát hạch lái xe phải đầu tư thiết bị cài đặt phần mềm sát hạch lái xe mô phỏng và thực hiện sát hạch lái xe ô tô bằng phần mềm mô phỏng…

Về tỷ lệ để lại, qua phân tích số liệu quyết toán 3 năm (2019-2021), Bộ Giao thông vận tải đã tính toán và đề xuất giảm mức để lại cho tổ chức thu phí và tăng mức chi trả tiền thu cho trung tâm sát hạch. Lí do của đề xuất này là bởi việc quy định mức chi trả “không quá 80% tổng số tiền phí thực thu được” tại Thông tư số 188/2016/TT-BTC phát sinh nhiều bất cập như: Sở Giao thông vận tải gặp khó khăn trong công tác lựa chọn trung tâm sát hạch cung cấp dịch vụ cho thuê cơ sở vật chất để tổ chức sát hạch lái xe; không thống nhất mức chi trả trong cùng một địa bàn cũng như trên phạm vi toàn quốc; trung tâm sát hạch là đơn vị cung cấp dịch vụ cho thuê cơ sở vật chất tổ chức sát hạch cho học sinh của nhiều cơ sở đào tạo dẫn đến người dân phải chờ đợi mới được thi sát hạch,…

Trước đó, trong công văn gửi Bộ Giao thông vận tải vào tháng 8/2022, Hiệp hội Vận tải Ô tô Việt Nam cho biết, thời gian vừa qua, các trung tâm sát hạch phải đầu tư thêm bài thi, phần mềm mô phỏng các tình huống giao thông hay phần mềm quản lý. Ngoài ra, giá xăng dầu tăng liên tục cộng với tiền lương cơ bản được cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh nhiều lần cũng ảnh hưởng đến nguồn tiền của trung tâm sát hạch trong việc tái đầu tư và duy trì tình trạng kỹ thuật đúng yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước. Do vậy, Hiệp hội Vận tải Ôtô Việt Nam cho rằng cần thiết phải có sự điều chỉnh về mức thu phí sát hạch lái xe phù hợp với thực tế và đảm bảo cho các trung tâm sát hạch lái xe hoạt động, phát triển.

Mức thu phí được áp dụng thống nhất trên cả nước

Hiện nay, Bộ Tài chính đang xây dựng Thông tư thay thế Thông tư số 188/2016/TT-BTC. Thông tư mới được xây dựng sẽ phù hợp với chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, đồng bộ với Luật Quản lý thuế, pháp luật về sát hạch, cấp giấy phép lái xe, đồng thời cũng phải đảm bảo chính sách phí sát hạch lái xe công khai, minh bạch, khả thi và phù hợp với thực tế, từ đó tạo thuận lợi cho người dân và cơ quan quản lý nhà nước về giao thông trong việc thực hiện chính sách phí sát hạch lái xe.

Theo Bộ Tài chính, mức thu phí sát hạch lái xe cơ giới đường bộ được áp dụng thống nhất trên cả nước khi cơ quan quản lý sát hạch cấp giấy phép lái xe (không phân biệt cơ quan thuộc Trung ương hay địa phương quản lý) tổ chức sát hạch cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ. Người dự sát hạch để được cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ phần nào thì nộp phí sát hạch phần đó (tính theo lần sát hạch: sát hạch lần đầu, sát hạch lại). Đơn vị tổ chức thu phí, lệ phí là Cục Đường bộ Việt Nam và Sở Giao thông vận tải các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Đáng chú ý, trong công tác quản lý và sử dụng phí, dự thảo Thông tư quy định tổ chức thu phí không thuộc diện được khoán chi phí hoạt động từ nguồn thu phí thu được thì phải nộp 100% tiền phí thu được vào ngân sách nhà nước. Nguồn chi phí trang trải cho hoạt động sát hạch, thu phí do ngân sách nhà nước bố trí trong dự toán của tổ chức thu theo chế độ, định mức chi ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật. Trường hợp tổ chức thu phí thuộc diện được khoán chi phí hoạt động từ nguồn thu phí theo quy định tại khoản 1 Điều 4 Nghị định 120/2016/NĐ-CP thì được trích để lại 75% trên tổng số tiền phí sát hạch thu được để trang trải chi phí cung cấp dịch vụ, thu phí và nộp ngân sách nhà nước 25% tiền phí thu được. Tại những địa phương còn khó khăn về điều kiện vật chất, chưa xây dựng được trung tâm sát hạch đủ điều kiện vật chất nhưng vẫn được Bộ Giao thông vận tải cho phép sát hạch lái xe mô tô tại các trung tâm, bãi sát hạch cũ thì tổ chức thu phí được trích để lại 40% trên tổng số tiền phí sát hạch thu được để trang trải chi phí cung cấp dịch vụ, thu phí và nộp ngân sách nhà nước 60% tiền phí thu được.

Số tiền được trích để lại, tổ chức thu phí quản lý và sử dụng theo quy định tại Điều 5 Nghị định 120/2016/NĐ-CP. Và sau khi quyết toán thu, chi đúng chế độ, số tiền phí được trích để lại chưa chi trong năm được chuyển sang năm sau để tiếp tục chi theo chế độ quy định; trường hợp hết năm, số tiền phí đã được chuyển nguồn không còn nhiệm vụ chi thì phải nộp toàn bộ vào ngân sách nhà nước.