Nguy cơ căng thẳng gia tăng giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ về chiến dịch quân sự ở Syria

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan. Ảnh: Al-monitor.com

Theo tờ Bưu điện Jerrusalem ngày 29/5, Mỹ đang đàm phán với Thổ Nhĩ Kỳ về khả năng tiến hành chiến dịch quân sự ở Syria, khi các chuyên gia cảnh báo rằng động thái mới này có thể là phép thử cho mối quan hệ giữa Ankara và Washington .

Trong một cuộc họp báo, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price cho biết Washington đã liên hệ với các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ kể từ khi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan tuyên bố hồi đầu tuần rằng Ankara sẽ có hành động ở phía Đông Bắc Syria nhằm tạo ra một "khu vực an toàn" dọc theo biên giới giữa hai nước.

Trước đó, người phát ngôn trên cảnh báo rằng "Mỹ lên án bất kỳ hành động leo thang nào và một cuộc tấn công mới sẽ làm suy yếu sự ổn định trong khu vực".

Hôm 23/5, ông Erdoğan nói rằng Ankara sẽ tiếp tục có các hành động mới liên quan đến "những khu vực chưa hoàn thiện của dự án mà Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt đầu trên vùng an toàn sâu 30 km được thiết lập dọc theo biên giới phía Nam".

Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến hành ba cuộc tấn công ở Syria nhằm vào các khu vực của lực lượng người Kurd và cho phép những người tị nạn Syria trở về đất nước.

Ankara lập luận rằng lực lượng người Kurd ở Đông Bắc Syria, được gọi là Lực lược phòng vệ nhân dân người Kurd (YPG) có thể tấn công Thổ Nhĩ Kỳ hoặc chuyển giao vũ khí cho Đảng Công nhân người Kurd (PKK), tổ chức đã phát động cuộc nổi dậy kéo dài hàng thập kỷ ở Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ, việc tạo ra một khu vực an toàn ở miền Bắc Syria sẽ cho phép những người tị nạn trở về quê hương. Hiện có khoảng 3,7 triệu người tị nạn Syria sống ở Thổ Nhĩ Kỳ, đã tạo ra áp lực trong nước đối với ông Erdoğan và căng thẳng gần đây đã leo thang giữa người tị nạn và người dân địa phương trước cuộc bầu cử dự kiến ​​vào năm tới.

Oytun Orhan, chuyên gia phân tích tại Trung tâm Nghiên cứu Trung Đông có trụ sở tại Ankara, nhận định có khả năng Mỹ sẽ áp dụng các hình phạt tài chính đối với Thổ Nhĩ Kỳ vì một chiến dịch quân sự mới.

Ông Orhan nói: “Nếu Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành một hoạt động như vậy, điều này sẽ khiến phía Mỹ tức giận và một lần nữa sẽ dấy lên các cuộc thảo luận rằng Thổ Nhĩ Kỳ có nên bị trừng phạt hay không. Kết quả như vậy sẽ đặc biệt gây tổn hại cho nền kinh tế của Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang trải qua sự gia tăng lớn về lạm phát và đồng tiền suy yếu".

Trong khi quan hệ giữa Ankara và Washington đã xấu đi trong vài năm qua, một phần do Thổ Nhĩ Kỳ xích lại gần Nga hơn, cuộc xung đột Nga-Ukraine đã dẫn đến mối quan hệ ấm lên sau khi Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ các lợi ích của NATO, chẳng hạn như bằng cách giúp hạn chế khả năng tiếp cận của hải quân Nga với Biển Đen.

Tuy nhiên, việc Ankara tiến hành chiến dịch nhằm vào các lực lượng liên minh với Mỹ ở Syria có thể đe dọa mối quan hệ hợp tác đó. Berk Esen, chuyên gia nghiên cứu về chính trị Thổ Nhĩ Kỳ tại Viện Các vấn đề Quốc tế và An ninh Đức nhận xét: “Điều đó chắc chắn sẽ làm căng thẳng quan hệ Thổ Nhĩ Kỳ-Mỹ và chỉ làm mọi thứ trở nên tồi tệ hơn".