Muốn đi xa trên sàn số phải đi đúng luật

Ông Nguyễn Hữu Tuấn, Giám đốc Trung tâm eComDX chia sẻ về quy định pháp lý mà các nhà bán hàng và sàn TMĐT cần tuân thủ.

Bức tranh pháp lý mới cho TMĐT

Theo ông Nguyễn Hữu Tuấn, hiện nay, thị trường TMĐT hoạt động dựa trên cơ sở pháp lý quy định tại Nghị định số 52/2013/NĐ-CP, Nghị định số 85/2021/NĐ-CP, Luật Giao dịch điện tử, Luật Bảo vệ người tiêu dùng, Luật Thương mại và các thông tư hướng dẫn.

Tuy nhiên, với làn sóng kinh doanh xuyên biên giới, livestream bán hàng và nền tảng số, khung pháp lý hiện hành đang bộc lộ không ít giới hạn.

Dự thảo Luật TMĐT mới được kỳ vọng sẽ “vá” các lỗ hổng, đồng thời tránh chồng chéo với các luật khác như Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Về điều kiện kinh doanh TMĐT, ông Tuấn chỉ ra rằng các nhà bán hàng và sàn TMĐT cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định để đảm bảo môi trường kinh doanh lành mạnh. Các nhà bán hàng TMĐT buộc phải công khai thông tin pháp lý, chính sách đổi trả, chịu trách nhiệm về chất lượng sản phẩm, bảo mật dữ liệu người mua. Đặc biệt, việc thông báo hoặc đăng ký website/ứng dụng TMĐT với Bộ Công Thương là bắt buộc.

Các sàn TMĐT có trách nhiệm giám sát hoạt động, hỗ trợ giải quyết tranh chấp và cung cấp dữ liệu cho cơ quan quản lý khi cần.

“Dự thảo Luật TMĐT đang xem xét quy định trách nhiệm liên đới bồi thường nếu sàn không thực hiện đúng nghĩa vụ kiểm soát. Đây chính là “điểm nóng” gây tranh cãi: nếu luật quá gắt, sàn sẽ bị biến thành “cơ quan quản lý tư”, nhưng nếu lỏng tay, người tiêu dùng dễ bị bỏ rơi”, ông Tuấn nhấn mạnh.

Ông Tuấn cũng thẳng thắn nhìn nhận rằng, dự thảo Luật TMĐT hiện đang đối diện với nhiều thách thức cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Một trong những vấn đề lớn nhất là việc xác định phạm vi điều chỉnh, tránh chồng chéo với các luật chuyên ngành khác đã có hoặc đang được ban hành như: Luật Giao dịch điện tử hay Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân nhằm đảm bảo tính đồng bộ và rõ ràng trong quá trình áp dụng.

“Chúng tôi đang lắng nghe ý kiến từ các bên để tìm ra phương án cân bằng giữa việc bảo vệ người tiêu dùng và không tạo gánh nặng quá lớn, không phù hợp với bản chất của sàn là bên trung gian,” ông Tuấn chia sẻ.

Song song đó, việc quản lý thuế đối với các giao dịch TMĐT, đặc biệt là TMĐT xuyên biên giới và trên mạng xã hội cũng là một bài toán phức tạp đòi hỏi các giải pháp hiệu quả.

Dự thảo Luật TMĐT cũng cần xem xét khả năng đơn giản hóa các thủ tục hành chính, cụ thể là thủ tục thông báo hay đăng ký website, để giảm gánh nặng cho doanh nghiệp và chuyển dịch mạnh mẽ hơn sang cơ chế hậu kiểm chặt chẽ, thay vì tập trung vào tiền kiểm.

Việc thống nhất và làm rõ các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân trong TMĐT, phù hợp với Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân đã ban hành, cũng là một yêu cầu cấp thiết để đảm bảo quyền riêng tư của người dùng.

“Bộ Công Thương đang nỗ lực tối đa để hoàn thiện dự thảo Luật TMĐT, với mục tiêu xây dựng một hành lang pháp lý vững chắc, minh bạch và phù hợp với thực tiễn, từ đó thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của TMĐT và đóng góp vào công cuộc xây dựng nền kinh tế số tại Việt Nam”, ông Tuấn khẳng định.

Ông Nguyễn Việt Hòa, Trưởng phòng Quản lý thuế số 2, Chi cục thuế TMĐT (Cục Thuế - Bộ Tài chính) cung cấp quy trình kê khai, nộp thuế cho các cá nhân và tổ chức hoạt động trên nền tảng số.

Thuế - Trách nhiệm không thể bỏ qua trong kinh doanh số

Tại sự kiện, đại diện ngành Thuế, ông Nguyễn Việt Hòa, Trưởng phòng Quản lý thuế số 2 (Chi cục thuế TMĐT, Bộ Tài chính) cung cấp chi tiết về quy trình kê khai, nộp thuế cho các cá nhân và tổ chức hoạt động trên nền tảng số. Từ việc cấp mã số thuế, kê khai - nộp thuế qua nền tảng đến những lỗi thường gặp và cách khắc phục. Thông qua đó, nhà bán hàng, sáng tạo nội dung số nắm bắt cụ thể hơn về trách nhiệm tài chính trong môi trường TMĐT.

Ông Nguyễn Việt Hòa khẳng định, ngành Thuế ưu tiên hoàn thiện khung khổ pháp lý thuế cho TMĐT, liên tục rà soát và bổ sung để đảm bảo tính đồng bộ, hiệu quả trước sự phát triển nhanh chóng của các sàn TMĐT và hoạt động kinh doanh xuyên biên giới. Mục tiêu là tạo sân chơi bình đẳng, chống thất thu thuế mà vẫn không cản trở sự phát triển của TMĐT.

Hiện nay, việc khai, nộp thuế qua cổng eTax và eTax Mobile đã giúp tiết kiệm thời gian, tăng tính minh bạch. Ngành Thuế đang rà soát chính sách để không tạo gánh nặng, nhưng vẫn chống thất thu hiệu quả.

Cổng thông tin dành riêng cho hộ kinh doanh TMĐT, tích hợp định danh VNeID và chữ ký số là bước tiến quan trọng để siết chặt quản lý nhưng vẫn hỗ trợ người bán hợp pháp hoá hoạt động kinh doanh số. Việc sử dụng chữ ký số và tài khoản định danh điện tử VNeID cũng góp phần nâng cao tính bảo mật và tiện lợi.

“Người nộp thuế nên thường xuyên cập nhật phần mềm HTKK, kiểm tra kỹ thông tin và không nên để đến sát hạn chót mới thực hiện giao dịch khi đường truyền dễ bị quá tải do tiếp nhận cùng lúc quá nhiều tờ khai. Ngành Thuế luôn sẵn sàng hỗ trợ, đồng hành cùng cộng đồng kinh doanh số để quá trình thực hiện nghĩa vụ thuế diễn ra thuận lợi nhất”, ông Hoà khuyến nghị.